Elizabeta I u popularnoj kulturi
Elizabeta I, kraljica Engleske, je tema brojnih likovnih, dramskih, filmskih i muzičkih djela koja uglavnom nisu historijski vjerodostojna. Nijedan monarh s ostrva Velike Britanije nije bio tema više filmskih i televizijskih djela od Elizabete I.[1][2] Navedena su samo djela u kojima je Elizabetin lik značajan.
Likovna, literalna i muzička djela[uredi | uredi izvor]
- Elizabeta I je, kao i njen otac, bila nadaren pjesnik. Njena djela su skupljena i objavljena pod naslovom Elizabeth I: Collested Works.
- Brojni portreti koji su veličali Elizabetu I preživjeli su do danas. Njene godine su skrivane, a njeno djevičanstvo je slavljeno.
- Elizabeta I je lik u drami Maria Stuart napisanoj 1801. godine od strane autora Friedricha Schillera.
- Elizabeta I je lik u romanu Kenilworth, kojeg je 1821. godine objavio Walter Scott. Roman govori o tragičnoj sudbini Amy Robsart, prve supruge Roberta Dudleya.
- U operi Geatana Donizettia, Maria Stuarda iz 1834. godine, Elizabeta je jedna od glavnih likova.
- Ledi Elizabeta Tudor je jedna od sporednih likova u romanu Kraljević i prosjak, autora Marka Twaina.
- Maxwell Anderson dramatizirao je događaje iz Elizabetinog života u dvijema svojim najpopularnijim komadima, Elizabeth the Queen (1930. godine) i Mary of Scotland (1933. godine).
- Margaret Irwin napisala je trilogiju zvanu Good Queen Bess baziranu na Elizabetinoj mladosti, odnosno periodu prije vladavine. Trilogija sadrži djela Young Bess++ (1945. godine), Elizabeth, Captive Princess (1950. godine) i Elizabeth and the Prince of Spain (1953. godine).
- Benjamin Britten napisao je operu Gloriana koja opisuje odnos između Elizabete i grofa od Essexa. Opera je bila namjenja za krunidbu kraljice Elizabete II, održanu 1953. godine.
- Mary Luke napisala je trilogiju djela o Tudorima: Catherine the Queen (1968. godine), A Crown for Elizabeth (1970. godine) i Gloriana: The Years of Elizabeth I (1973. godine). Posljednje dvije baziraju se na mladosti i vladavini Elizabete I.
- Elizabeta I je glavni lik u djelu My Enemy the Queen, napisnog 1982. godine od strane autorice Eleanor Hibbert.
- Elizabeta I je lik u Legacy, djela Susan Kay iz 1985. godine.
- Queen of This Realm iz 1985. godine je još jedno djelo Eleanor Hibbert o Elizabeti I.
- Much Suspected of Me je djelo Maureen Peters iz 1991. godine sa Elizabetom I kao glavnim likom.
- Elizabeta I je glavni lik djela The Queen and the Gypsy iz 1991. godine, autorice Constance Heaven.
- Elizabeta I je glavni lik djela I, Elizabeth od Rosalind Miles iz 1994. godine.
- To Sheild the Queen je serija od osam knjiga koje se baziraju na Urskuli Blanchard, dvorjanki Elizabete I. Autorica djela je Fiona Buckley.
- Godine 1999. izašla je knjiga za djecu, Elizabeth I, Red Rose of the House of Tudor, autorice Kathryn Lasky.
- Još jedna knjiga za djecu o Elizabeti I iz 2001. godine jeste Beware, Princess Elizabeth, autorice Carolyn Meyer.
- Virgin: Preulde to the Throne je djelo Robina Maxwella iz 2001. godine o Elizabeti I. O Elizabeti piše i u knjizi o njenoj majci, The Secret Diary of Anne Boleyn. U svom djelu The Queen's Bastard iz 1999. godine Robin Maxwell piše o fikcijskom djetetu Elizabete I i Roberta Dudleya.
- Autorica Philipa Gregory pisala je o Elizabeti u četiri od pet svojih knjiga koje se baziraju na Tudorima. Prikazana je kao beba u The Other Boleyn Girl iz 2001. godine, kao dijete u The Boleyn Inheritance iz 2006. godine, kao djevojka u The Queen's Fool iz 2003. godine, te kao mlada kraljica u The Virgin's Lover iz 2004. godine.
- The Innocent Traitor je djelo Alison Weir iz 2007. godine o ledi Jane Grey koje prikazuje Elizabetu u razdoblju između vladavine Edvarda VI i Marije I.
Film[uredi | uredi izvor]
Elizabetu I su u filmovima glumile:
- Sarah Bernhardt u kratkom njemom filmu Les Amours de la reine Élisabeth iz 1912. godine. Film prikazuje Elizabetinu aferu sa grofom od Essexa;
- Florence Eldridge u filmu Mary of Scotland, adaptaciji drame Maxwella Andersona;
- Gwendolyn Jones u filmu The Prince and the Pauper iz 1937. godine;
- Flora Robson u filmu Fire Over England iz 1937. godine i The Sewa Hawk iz 1940. godine;
- Bette Davis u filmu The Private Lives of Elizabeth and Essex iz 1939. godine i The Virgin Queen iz 1955. godine;
- Maria Koppenhöfer u njemačkom filmu Das Herz der Königin o Mariji I Škotskoj;
- Jean Simmons u filmu Young Bess iz 1953. godine;
- Glenda Jackson u filmu Mary, Queen of Scots iz 1971. godine;
- Cate Blanchett u filmu Elizabeth iz 1998. godine i u filmu Elizabeth: The Goldne Age iz 2007. godine. Za ulogu u oba filma nominirana je za nagradu za najbolju glumicu;
- Judi Dench u filmu Zaljubljeni Shakespeare iz 1998. godine i dobila nagradu.
Televizija[uredi | uredi izvor]
Elizabetu I su u serijama glumile:
- Mildred Natwick u seriji Mary of Scotland, adaptaciji drame Maxwella Andersona iz 1951. godine
- Peggy Thorpe-Bates u BBC-jevoj seriji Queen's Champion iz 1958. godine;
- Jane Wenham u BBC-jevoj seriji An Age of Kings iz 1960. godine;
- Jean Kent u seriji Sir Francis Drake iz 1961. godine;
- Katya Douglas u The Prince and the Pauper iz 1962. godine;
- Susan Engel u BBC-jevoj seriji The Queen's Traitor iz 1967. godine;
- Judith Anderson u seriji Elizabeth the Queen, adaptaciji drame Maxwella Andersona iz 1968. godine;
- Glenda Jackson u BBC-jevoj seriji Elizabeth R iz 1971. godine. Za ulogu Elizabete I dobila je dvije Emmy nagrade;
- Patience Collier u u seriji Life of Shakespeare iz 1978. godine;
- Charlotte Cornwell u seriji Drake's Venture iz 1980. godine;
- Rosalind Plowright 1982. godine u BBC-jevoj adaptaciji Maria Stuarda, kompozitora Geatana Donizettia;
- Sarah Walker u adaptaciji opere Gloriana iz 1984. godine;
- Helen Baxendale u epizodi dokumentarne serije In Suspicious Circumstances iz 1996. godine koja se bazirala na sumnjivu smrt Amy Robsart;
- Josephine Barstow u još jednoj adaptaciji opere Gloriana iz 2000. godine;
- Imogen Slaughter, Karen Archer (kao stariju ženu) i Saskia Blackwell (kao dijete) u dokumentarnoj seriji Elizabeth iz 2000. godine
- Catherine McCormack u BBC-jevoj seriji Gunpowder, Treason & Plot iz 2004. godine
- Anne-Marie Duff u BBC-jevoj seriji The Virgin Queen iz 2005. godine
- Helen Mirren u mini seriji Elizabeth I iz 2005. godine
Video-igre[uredi | uredi izvor]
- Elizabeta I se pojavljuje kao vođa Britanske civilizacije u video-igri Age of Empires III;
- Elizabeta I je, prvo sama, a kasnije sa kraljicom Viktorijom i Winstonom Churchillom, vođa Engleske civilizacije u video-igri Civilization;
- Elizabeta I se pojavljuje i u strategijskim video-igrama Europa Universalis i Europa Universalis II.
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ FilmCrunch: Cate Blanchett to Reprise Royal Role
- ^ "Famous People and their Lives: Queen Elizabeth". Arhivirano s originala, 1. 5. 2008. Pristupljeno 16. 5. 2008.