Joaquín Rodrigo

Joaquín Rodrigo
Bista Joaquína Rodriga u gradu Rosario, Santa Fe provincija u Argentini.
Rođenje	Joaquín Rodrigo Vidre 22. novembar 1901. godine Saungto
Smrt	6. juli 1999. godine Madrid
Era	klasična muzika 20. vijeka
Značajna djela	Concierto de Aranjuez, Fantasia para un gentilhombre

Joaquín Rodrigo Vidre (Saungto, 22. novembar 1901 - Madrid, 6. juli 1999), je bio španski kompozitor klasične muzike i klavirski virtuoso.

Unatoč tome što je bio skoro slijep od svoje treće godine zbog difterije, ostvario je veliki muzički uspjeh. Njegova muzika se smatra jednom od najpopularnijih tokom 20. vijeka, a postao je poznat u svijetu prije svega po svojim fantastičnim kompozicijama za gitaru. Posebno se ističe nezaboravna Concierto de Aranjuez, jedno od vrhunskih djela španske muzike i najpoznatije djelo gitarskog repertoara 20. vijeka.

Biografija i muzičko stvaralaštvo

Rođen je u gradu Sagunto kod Valencije, i skoro je bio potpuno izgubio vid u trećoj godini života zbog difterije. U osmoj godini je počeo da studira solfeđo, klavir, violinu harmoniju i kompoziciju u šesnaestoj godini. Iako zaslužan što je podigao špansku gitaru na nivo ravnopravnog koncertnog instrumenta, bio je i najpoznatiji po svojoj gitarskoj muzici, sam nikada nije savladao sviranje ovog instrumenta. Pisao je svoje kompozicije na Brailleovom pismu, koje su kasnije bile prevedene za objavljivanje.

Rodrigo je studirao muziku kod Francisca Anticha u Valenciji i kod Paula Dukasa na École Normale de Musique u Parizu. Nakon kratkog povratka u Španiju, ponovo je otišao u Pariz da studira muzikologiju, prvi kod Maurica Emmanuela, a zatim kod Andréa Pirroa. Njegove prve objavljene kompozicije potječu iz 1940. godine. Godine 1943. dobio je Špansku nacionalnu nagradu za orkestar za djelo "Pet dječijih komada" (španski Cinco piezas infantiles), zasnovanog na njegovom ranijem djelu za istu kompoziciju za dva klavira, premijerno izvedenog od strane Ricarda Viñesa. Od 1947. godine Rodrigo je bio profesor muzičke historije, kao predsjedavajući na muzičkom odsjeku Manuel de Falla na Univerzitetu Complutense u Madridu. Njegovo najpoznatije djelo Concierto de Aranjuez, komponovao je 1939. godine u Parizu, a kasnijem dijelu svog života on i njegova supruga izjavili su da je to muzičko djelo napisano kao odgovor na pobačaj njihovog prvog djeteta. Bio je to je koncert za gitaru i orkestar. Središnji stavak u djelu, Adagio je jedan od najprepoznatljivijih u klasičnoj muzici 20. vijeka, a sadrži interakciju gitare sa engleskim rogom. Ovaj stavak je kasnije prilagođen od strane dirigenta Gil Evansa za Milesa Davisa i njegov album iz 1960. godine Skice iz Španije (eng. Sketches of Spain). Joaquin Rodrigo je ovaj koncert obradio za harfu i orkestar i posvetio ga je Nicanoru Zabaleti.

Uspjeh ovog muzičkog djela je dovelo do izvedbe od strane brojnih istaknutih solista, uključujući i flautistu Jamesa Galwaya i violončelistu Juliana Lloyda Webbera za koga je Rodrigo komponovao Concierto como un divertimento i Concierto serenata za harfu i orkestar posvećen Nicanoru Zabaleti. Godine 1954. Rodrigo je komponovao Fantasía para un Gentilhombre na zahtjev Andrésa Segovije. Njegov Concierto Andaluz za četiri gitare i orkestar, naručio je Celedonio Romero za sebe i njegova tri sina. Nijedno od muzičkih djela Joaquina Rodriga nije dostiglo popularnost i kritički uspjeh Concierto de Aranjuez i Fantasia para un Gentilhombre. Ova dva djela su bila vrlo često u paru na snimkama za javnost.

Dana 30. decembra 1991. godine, Rodrigo je postao članom španskog plemstva sa nasljednom titulom Marques de los Jardines de Aranjuez (bosanski: Markiz od vrtova Aranhueza). Ovu titulu mu je dodijelio španski kralj Juan Carlos I. Dobio je i prestižnu nagradu Princa od Asturije Španija, kao najvišu civilnu počast 1996. godine. Bio je imenovan za komandanta reda umjetnosti i književnosti od strane francuske vlade 1998. godine.

Oženio je Victoria Kamhi, tursku pijanisticu koju je upoznao u Parizu, 19. januara 1933. godine u Valenciji. Njihova kći, Cecilia, rođena je 27. januara 1941. godine. Rodrigo je umro 1999. godine u Madridu u 97-oj godini života. Joaquín Rodrigo i njegova supruga Victoria su pokopani na groblju kraljevske palate Aranjuez.