Medici

Medici
Države	Firenca, Toskana
Osnivač	Cosimo de' Medici (1389-1464)
Posljednji vladar	Gian Gastone de' Medici
Osnovana	14. stoljeće
Izumrla	1743.

Medici (fonol. Mediči) je firentinska loza bogatih bankara čiji su predstavnici vladali Firencom od 14. do 18. vijeka. Ogromno bogatstvo loze omogućilo im je da razviju Firencu u svakom pogledu. Okupljali su oko sebe ugledne predstavnike svoga vremena, bili njihovi pokrovitelji i omogućili im da stvaraju svoja djela. Članovi loze istakli su se i sami kao umjetnici i predstavnici duhovnog života svoga vremena.

Uticaj Medicijevih porastao je u doba Cosima Starijeg (1389-1464). Porodica Albizzi je protjerala Cosima iz Firence 1433. godine, ali se on 1434. godine, uz podršku građana vratio u Firencu i sljedećih 60 godina Medici su bili gradska vlast. Cosimo se smatra osnivačem starije loze Medicijevih. On je savladao sve protivnike iz drugih patricijskih porodica i postao jedini gospodar u Firenci i bio na čelu grada-republike punih 30 godina. Posjedovao je veći broj manufaktura za proizvodnju svile i vune, a imao je bankovne podružnice širom Evrope. Kao mecena pomagao je naučnike, književnike i umjetnike. U njegovo doba podignute su najljepše građevine u Firenci. Osnovana je Platonova akademija u kojoj su stvorena značajna djela renesansne umjetnosti.

Drugi istaknuti član Medicijevih bio je Lorenzo de' Medici Veličanstveni (1449-1492), unuk Cosima Starijeg. Godine 1478. Lorenzo je preživio atentat koji su pokušali izvesti predstavnici obitelji Pazzi koji su imali podršku pape Siksta IV. Njegov brat Giuliano je tada ubijen, a on je, zahvaljujući podršci građana, prevazišao posljedice atentata. U svim aspektima Lorenzo je prevazišao svoga djeda; u njegovo doba Firenca doživljava vrhunac u razvoju i postaje jedan od najznačajnijih centara evropskog humanizma. U umjetničke galerije Firence sakupljao je najznačajnija umjetnička djela tadašnjih slikara i skulptora, a bio je i pokrovitelj Michelangela. I sam je bio književnik i mnogo je doprinio razvoju književnosti na italijanskom jeziku.

Medici su dali i predstavnike u crkvi. Najznačajniju poziciju ostvario je Lorenzov sin Giovanni, koji je 1513. postao papa pod imenom Lav X. I on je okupljao umjetnike oko sebe. Među njima bio je i čuveni slikar Raffaello Santi. Julio de' Medici bio je papa pod imenom Klement VII (1523-1534), a sljedeći Cosimo de' Medici je postao toskanski veliki vojvoda kao Kuzmo I Veliki (1519-1574).

Među uglednim predstavnicima Medicijevih su i žene. Katarina de' Medici (1519-1589), kćerka Lorenza de' Medicija, vojvode Urbina, 1533. godine udala se za vojvodu od Orleana, koji je 1547. postao francuski kralj Henrik II, a ona time postala francuska kraljica. Poslije smrti supruga Katarina je bila regent malojetnog sina Karla IX. Marija de' Medici (1573-1642), unuka Kuzme I Velikog, udala se za kralja Henrika IV i tako postala francuska kraljica.

Posljednji vladar iz dinastije Medici bio je toskanski veliki vojvoda Ivan Gastone (Gian Gastone de' Medici). Posljednji član dinastije bila je njegova sestra, Ana Marija Ludovika de' Medici, kneginja-izbornica Palatinata, kojoj evropske sile nisu dozvolile da naslijedi toskansko prijestolje. Ona je naslijedila svu imovinu Medicija, ali je umrla ne ostavivši djece, pa je svu naslijeđenu imovinu ostavila toskanskom prijestolju.