Pribinić
Pribinić | |
|---|---|
(naselje) | |
 | |
  Pribinić | |
| Koordinate: 44°36′38″N 17°41′26″E / 44.6106°N 17.6906°E | |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Republika Srpska |
| Općina | Teslić |
| Nadmorska visina | 340 m |
| Stanovništvo (2013) | |
| • Naseljeno mjesto | 1.332 |
| Vremenska zona | CET (UTC+1) |
| • Ljeti (DST) | CEST (UTC+2) |
| Pozivni broj | (+387) 53 |
| Matični broj | 224570[1] |
| Matični broj općine | 20575 |
Pribinić je naseljeno mjesto u općini Teslić, Bosna i Hercegovina.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Pribinić se nalazi se ispod južnih padina uzvisine Plandište (517 m), u kompleksu Borja, na nadmorskoj visini od 340 m. Nedaleko je od izvora rijeke Usorice, čije su čelenke (Velika i Mala Usorica) ispod magistralne ceste M-4 (Kotor-Varoš − Teslić).
U užem području Pribinića, u Usoricu se ulijevaju Velika i Mala Ostružna, nakon čega ovaj vodotok dobija naziv Mala Usora.[2][3][4] Urbani centrar ovog naselja je nastalo tokom gradnje putnog i željezničkog pravca prema Banjaluci i parnih postrojenja pilane, u prvoj deceniji austrougarske vladavine u Bosni.
Historija[uredi | uredi izvor]
Pruga Usora − Teslić – Pribinić − Kotor-Varoš je izgrađena u doba Austro–Ugarske monarhije, kao šumsko–industrijska pruga austrijskog industrijalca Otta Steinbaisa. Poslije Drugog svjetskog rata, uključena je u mrežu pruga jugoslavenskih željeznica i na taj način postala pruga za javni saobraćaj. Dio pruge od Teslića do Pribinića ukinut je poslije Drugog svjetskog rata, a pruga Usora – Teslić 1. aprila 1968. godine.
Uvođenjem pruge normalnog kolosijeka dolazi do ukidanja pruga sa uskotračnim kolosijekom.
Uskotračnim prugama su se koristile parne lokomotive, koje su kao pogonsko gorivo koristile ugalj. Te lokomotive su poznate pod imenom "ćiro". Pojavom modernih lokomotiva "ćiro" se koristi samo kao turistička atrakcija. Danas ne postoji nikakav živi trag geneologije Pribinića u imenima ili prezimenima stanovništva, kao ni u toponimima ili nazivima raštrkanih sela i zaseoka u podnožju masiva, ne tako davno prašumom obrasle, planine Borje. Usmene legende kazuju da je taj kraj nekada davno pripadao srednovjekovnoj bosanskoj vlastelinskoj lozi Pribinića. Iako je u samom srcu srednjovjekovne župe Usore nikada nije ozbiljnije historijski obrađen sa sačuvanim narodnim imenima, prezimenima, toponimima, folkloru i narodnim rukotvorinama.
Tokom Drugog svjetskog rata šire područje Pribinića je bilo jako četničko uporište, a posebno su bili ozloglašeni četnici iz susjedne Čečave[5][6][7][8]
U Pribiniću je tokom rata u Bosni, postojao logor, sa nekoliko punktova, a posebno u onima na koje se odnosi jedna od presuđenih optužnica, prema tačkama 40. i 41. Tribunala u Hagu, gdje stoji:
"40. Logori i zatočenički objekti, u kojima je radio i kojima je upravljao vojni i policijski kadar, pod rukovodstvom kriznih štabova i VRS-a, uključuju sljedeće:...
• podtačke 1-11: ostale općine);
... • podtačka 12: u opštini Teslić: Pribinić i zgradu TO-a, zgradu SUP-a". "41. Ubistva bosanskih Muslimana i bosanskih Hrvata izvan borbenog ustroja od strane snaga bosanskih Srba u logorima i zatočeničkim objektima, ili nakon njihovog odvođenja odatle, uključuju:
• ubistvo više muškaraca u prostorijama Službe javne bezbjednosti i zgradi Teritorijalne odbrane u Tesliću te u zatvoru u Pribiniću tokom mjeseca juna 1992. godine
- opština Teslić premlaćivanje (tvrdim predmetima, šakama i nogama)--...
Broj dosjea:4551
Logor:Magacin teritorijalne odbrane
Općina:Teslić[9](Citat: Bhs kopija dijelova tačaka 40. i 41. Optužnice)
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
| Sastav stanovništva – naselje Pribinić | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[10] | 1991.[11] | 1981.[12] | 1971.[13] | ||||
| Osoba | 1 332 (100,0%) | 1 996 (100,0%) | 2 219 (100,0%) | 2 194 (100,0%) | |||
| Srbi | 1 197 (89,86%) | 1 662 (83,27%) | 1 812 (81,66%) | 1 954 (89,06%) | |||
| Bošnjaci | 109 (8,183%) | 275 (13,78%)1 | 238 (10,73%)1 | 212 (9,663%)1 | |||
| Hrvati | 12 (0,901%) | 7 (0,351%) | 11 (0,496%) | 11 (0,501%) | |||
| Nisu se izjasnili | 9 (0,676%) | – | – | – | |||
| Muslimani | 3 (0,225%) | – | – | – | |||
| Ostali | 2 (0,150%) | 15 (0,752%) | – | 5 (0,228%) | |||
| Jugoslaveni | – | 37 (1,854%) | 149 (6,715%) | – | |||
| Crnogorci | – | – | 9 (0,406%) | 12 (0,547%) | |||
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "Sistematski spisak općina i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini" (PDF). fzs.ba. Arhivirano s originala (PDF), 5. 3. 2016. Pristupljeno 2. 12. 2015.
- ^ Vojnogeografski institut, Izd. (1961): Pribinić (List karte 1:25.000, Izohipse na 10 m). Vojnogeografski institut, Beograd.
- ^ Spahić M. et al. (2000): Bosna i Hercegovina (1:250.000). Izdavačko preduzeće „Sejtarija“, Sarajevo.
- ^ Mučibabić B., Ur. (1998): Geografski atlas Bosne i Hercegovine. Geodetski zavod BiH, Sarajevo, ISBN 9958-766-00-0.
- ^ Petrić N., Ur. (1985): Opštine Kotor-Varoš i Skender-Vakuf u NOB-u 1941-1945. Radnički univerzitet „Đuro Pucar Stari“, Kotor Varoš.
- ^ Đondović R., Ur. (1989): Sanitetska služba u narodnooslobodilačkom ratu Jugoslavije 1941-1945, Knj. 2: Nastanak i razvoj sanitetske službe u oružanim snagama narodnooslobodilačkog pokreta u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Makedoniji; Biblioteka Ratna prošlost naroda i narodnosti Jugoslavije, knj. 361. Monografija Jedinica NOV i PO Jugoslavije, Knj. 150). Vojnoizdavački i novinski centar, Sanitetska uprava SSNO, Beograd.
- ^ Samardžija S. (1983): Četrnaesta srednjobosanska NOU brigada. Skupština opštine Prnjavor, Banja Luka.
- ^ Petrić N., Ur. (1985): Opštine Kotor-Varoš i Skender-Vakuf u NOB-u 1941-1945.
- ^ http://www.icty.org/x/cases/brdjanin/ind/bcs/brd-5ai021007b.htm
- ^ "Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik". popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano s originala, 7. 4. 2021. Pristupljeno 7. 4. 2021.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991. (str. 102)" (PDF). fzs.ba. Pristupljeno 2. 12. 2015.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 2. 12. 2015.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 2. 12. 2015.
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
 |
Commons ima datoteke na temu: Pribinić |
