Rodohrozit

Rodohrozit
Rodohrozit
Općenito
Kategorija	Karbonatni minerali
Hemijska formula	MnCO3
Identifikacija
Molekularna težina	114,95 g/mol
Boja	ružičasta, jarko crvena, žuta, žuto-siva, svijetlo smeđa
Kristalni habitus	romboedralni i skalenoedralni kristali
Kristalni sistem	trigonalni
Kristalno srastanje	na {1012} kao kontakt i lamelarno
Kalavost	na {1011} savršena
Lomljivost	nejednaka
Čvrstoća	krhak
Tvrdoća	3,5-4
Sjaj	staklast do biseran
Indeks prelamanja	nω = 1,814 - 1,816 nε = 1,596 - 1,598
Optičke osobine	jednoaksijalne (-)
Birefringencija	δ = 0,218
Pleohroizam	slab
Ogreb	bijel
Relativna gustoća	3,5 - 3,7
Reference

Rodohrozit je karbonatni mineral mangana hemijskog sastava MnCO₃. U svojoj čistoj (rijetkoj) formi, obično je crveno-ružičaste boje, a nečisti uzorci mogu imati nijanse do ružičaste do tamno smeđe boje. Ima bijeli ogreb, a Mohsova tvrdoća mu varira između 3,5 i 4. Njegova relativna gustoća je između 3,5 i 3,7. Kristalizira se u trigonalnom sistemu, a kalavost sa romboherdralnim karbonatima mu je u tri smijera. Često je prisutno i srastanje. Providan je sa indeksom prelamanja od nω=1,814 do 1,816, nε=1,596 do 1,598. Često se može zamijeniti za manganove silikate, poput rodonita, ali je od njega znatno mekši.

Rodohrozit gradi potpune serije čvrstih rastvora sa željezo karbonatima (sideritom). Kalcij (kao i magnezij i cink, ali u ograničenom opsegu) često supstituira mangan u strukturi, dajeći svjetlije nijanse crvene i ružičaste, u zavisnosti od stepena supstitucije. Iz tog razloga, najčešća boja rodohrozita je ružičasta.

Rasprostranjenost i otkiće

Rodohrozit se javlja u hidrotermalnim mineralnim žilama zajedno sa drugim mineralima mangana u hladnim rudim depozitima u rudnicima srebra u Rumuniji, gdje je i prvi put pronađen. Prugasti rodohrozit je iskopan u Capillitas, u Argentini. Kod Catamarce u Argentini postoji stari rudnik srebra iz doba Inka u kojem se mogu naći fini stalaktitski primjerci rodohrozita, koji su vrlo atraktivni ali i jedinstveni. Poprečni presjek otkriva koncentrične pruge svijetlih i tamnih ružičasto obojenih slojeva. Ovi primjerci su gravirani i služe kao nakit ili ukras.

Ovaj mineral prvi put je opisan 1813. u uzorcima iz Cavnic, pokrajina Maramureş, današnja Rumunija. Prema Dimitrescu i Radulescu 1966. i Pappu 1997. ovaj mineral je prvi put opisan u Sacarambu, Rumunija a ne u Cavnicu. Njegovo ime je izvedeno iz grčke riječi ῥοδόχρως što znači ružičasto obojen.

Upotreba

Njegova osnovna upotreba je kao ruda mangana koji je dalje osnovna komponenta za izradu jeftinih nehrđajućih čelika i određenih legura aluminija. Kvalitetni prugasti primjerci se često koriste kao ukrasno kamenje i nakit. Pošto je relativno mehak, i ima savršenu kalavost, njega je vrlo teško presjeći te se vrlo rijetko koristi za perle u nakitu.

Rodohrozit i rudarenje srebra

Mangan karbonat je vrlo razoran kada je u pitanju proces amalagacije koji se koristi za koncentriranje ruda srebra, tako da iako su kvalitetni primjerci minerala vrlo traženi od strane kolekcionara, oni se vrlo često odlažu među šljakom u rudnicima.

Kultura i legenda

Rodohrozit je nacionalni dragi kamen Argentine. Američka savezna država Colorado je također zvanično usvojila rodohrozit za svoj državni mineral 2002. godine. Veliki primjerci ovog minerala nađeni su u rudniku "Sweet Home" u blizini grada Alma.

Inke su vjerovale da je rodohrozit krv njihovih bivših vladara pretvorena u kamen, te su ga ponekad nazivali i Rosa del Inca odnosno Ruža Inka.

Galerija

• 
  "The Searchlight," veliki crveni rodohrozit iz rudnika Sweet Home, Alma, Colorado
• 
  Ružičasta je najuobičajenija boja rodohrozita. Uzorak nađen u blizini Silvertona, Colorado
• 
  The Alma King je najveći poznati kristal rodohrozita. Pronađen je u rudniku Sweet Home u blizini grada Alma, Colorado. Čuva se u Muzeju prirode i nauke u Denveru.
• 
  Izložba u Muzetu La Plata, La Plata, Argentina
• 
  Pojedinačni kristal rodohrozita, Guilin, Kina
• 
  Rodohrozit iz rudnika Sweet Home, Alma.