Stefan Lazarević

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Stefan Lazarević
Freska Stefana Lazarevića iz manastira Manasija
VladavinaKnez od 1389. - 1402., despot od 1402. – 1427.
PrethodnikLazar Hrebeljanović
NasljednikĐurađ Branković
DinastijaLazarevići
OtacLazar Hrebeljanović
MajkaMilica Hrebeljanović
Rođenje1377.
Kruševac, Moravska Srbija
Smrt1427., Crkvine (kod Mladenovca), Srpska Despotovina
Mjesto sahraneManastir Manasija

Stefan Lazarević je bio srpski knez (1377-1402) i despot (1402-1427), sin kneza Lazara i kneginje Milice. Stefan je rođen 1377. u Kruševcu. Umro je 1427. u Crkvinama kod Mladenovca i sahranjen je u jednoj od svojih zadužbina, manastiru Manasiji (Resava) ili manastiru Koporinu. Srpska pravoslavna crkva je svojevremeno zvanično potvrdila da je sahranjen u Koporinu. Kasnije je DNK analizom posmrtnih ostataka neuglednog groba u Manasiji utvrđeno blisko srodstvo pokojnika sa knezom Lazarem. To bi mogao biti ili despotov brat Vuk ili sam despot.

Ratnik po dužnosti, viteški obučavan i vješt u komandovanju, a po opredjeljenju pjesnik, širokog obrazovanja, bio je jedan od najuglednijih od dvadesetčetvorice vitezova (ritera) Zmajevog reda, veoma poštovan i uvažen među istočnom i zapadnom vlastelom.

Imao je ogromnu biblioteku u kojoj je, osim slavenskih i poučnih tekstova bilo filozofskih spisa i knjiga iz historije i poezije na grčkom i latinskom. Njegova zadužbina, manastir Manasija bila je umjetničko stjecište slikara, pisaca, pjesnika, pripovjedača, gdje je nastala i čuvena Resavka prepisivačka škola.

Čitao je i pisao na staroslovenskom, prevodio sa grčkog, a sasvim je izvjesno da je vladao i latinskim jezikom.

Svoje književno stvaralaštvo Stefan Lazarević započinje po povratku iz Angore. Njegov prvi sačuvan tekst je "Pohvalno slovo Knezu Lazaru", napisan 1403/4. godine i govori o Vidovdanu u Vaznesenjskoj crkvi u Ravanici. Drugi sačuvani tekst je iz 1404. godine. To je natpis na mramornom stubu na Kosovu.

Najznačajniji despotov književni rad, Slovo Ljubavi, poetska je poslanica vjerovatno upućena bratu Vuku Lazareviću kao poziv na pomirenje, jedan je od najvažnijih tekstova srpske književnosti, napisan 1409. godine. Ukupno ima deset strofa čiji inicijali daju akrostih Slovoljubve.

Godine 1412. da bi dao značaj rudarstvu i podržao njegov razvoj, Stefan je izdao zakon o rudnicima.

Srpska pravoslavna crkva slavi "Svetog Stefana Lazarevića, despota srpskog", na dan 1. augusta (19.jula), zajedno sa njegovom "Svetom majkom knjeginjom Milicom-monahinjom Evgenijom (Velikoshimnicom Jefrosimijom)".

Porijeklo i porodica[uredi | uredi izvor]

Stefan je bio sin Lazara Hrebeljanovića i njegove supruge Milice, koja je pripadala bočnoj liniji Nemanjića, pošto je njen otac, knez Vratko, bio direktan potomak Vukana, najstarijeg sina Stefana Nemanje. Pored Stefana, oni su imali još sedmoro dece.[1][2][3].

Stefanova braća i sestre
Stefanova braća
Ime Život Titula
Dobrivoj (umro kao malo dijete)
Vuk (?—1410) knez
Stefanove sestre
Ime Život Brak(ovi)
Mara (?—1426) Vuk Branković, oko 1371. godine[4][5][6]
Jelena (?—1443) 1.Đurađ II Stracimirović Balšić (1385—1403), oko 1386. godine[5][6]
2.Sandalj Hranić Kosača (1392—1435), 1411. godine
Dragana[3][4] (?—?) Jovan (1371—1395) ili njegov sin Aleksandar (Iskander) Šišman, oko 1386. godine[4]
Teodora (Jelena) (?—prije 1405)[3] Nikola II Gorjanski, oko 1387. godine[5][6]
Olivera (око 1378[5] — poslije 1443.[3][6]/1444.[5]) Bajazit I (1389—1403), 1390. godine

Stefan Lazarević se u septembru 1405. godine oženio Jelenom, kćerkom Francesca I Gattilusija (1384—1404), đenovljanskog gospodara Lezbosa i sestrom Irine (Evgenije) Paleolog, supruge Jovana VII (savladar 1376—1379, car 1390, regent 1399—1403). Ovaj brak je bio ugovoren tokom njegovog boravka u Carigradu 1402. godine, u doba kada je gradom i Bizantijom upravljao Jovan VII, u ime svog strica Manojla II (savladar 1373—1391, car 1391—1425). Jelena i Stefan nisu imali dece, a ona se poslije sklapanja braka u izvorima ne spominje, niti je prikazana u ktitorskim kompozicijama Stefanovih zadužbina, na kojima je on uvijek naslikan sam.

Rane godine i dolazak na vlast[uredi | uredi izvor]

Ostaci Donžon kule Lazarevog Grada u Kruševcu, stolno mjesto kneza Lazara, gdje je rođen Stefan Lazarević.

Stefan Lazarević je rođen, najverovatnije, 1377. godine u Kruševcu, prijestonici svog oca, kneza Lazara. Poslije Kosovske bitke 15. juna 1389. godine, u kojoj je poginuo njegov otac, Stefan je postao novi knez, u čije ime će do njegovog punoljetstva vladati njegova majka, kneginja Milica. U bici na Kosovu 1389. godine, oba vladara su ubijena, knez Lazar i emir Murat I, što je veoma retko u historiji (Murat je prvi i posljedni osmanlijski vladar koji je stradao na bojnom polju).

On je došao na vlast u specifičnom trenutku, po državu Lazarevića, koja se našla u okruženju moćnih suseda. Sa jedne strane bio je Bajazit, koji se poslije Kosovske bitke povukao da bi učvrstio svoju vlast među Osmanlijama, dok se u neposrednom susedstvu nalazio Vuk Branković, muž Stefanove sestre Mare, koji je poslje bitke postao najmoćniji velikaš. Zapadni sused Lazarevića bio je kralj Tvrtko I (ban 1353—1377, kralj 1377—1391) koji se smatrao legitimnim nasljednikom Nemanjića i Kosovsku bitku je prikazivao kao sopstvenu pobjedu nad Osmanlijama, dok su se na sjeveru njihovi posjedi graničili sa Ugarskom, kralja Žigmunda.

Knez Lazar (naslikano u manastiru Ljubostinji, 1402–05. godine.)

Već 7. jula iste godine, tri nedelje poslije bitke, Žigmund je uputio Nikolu Gorjanskog da pregovara sa Vukom Brankovićem o stvarima koje su na korist vašu (Vukovu) i raške zemlje (Srbije), pri čemu je unapred potvrđivao sve dogovore koje bi oni postigli. Iako su i Nikola i Vuk bili oženjeni Stefanovim sestrama, nije bio rijedak slučaj u to doba da jaki susedi, pa čak i bliski srodnici, potisnu sa vlasti legitimne nasljednike koji su maloljetni. Ishod ovih pregovora nije poznat, ali je već na jesen, Žigmund otpočeo ofanzivu protiv Lazarevića. Njegove snage su u oktobru priješle Savu i početkom novembra su opsjele i zauzele tvrđave Borač i Čestin, kod današnjeg Knića. U ovakvim okolnostima, državni sabor je uz podršku patrijarha Spiridona (1379—1389)[1], donio odluku o sklapanju mira i prihvatanju vrhovne vlasti novog sultana Bajazita, poslje čega su otpočeli pregovori sa Osmanlijama, koji su okončani sklapanjem mira, prije sredine 1390. godine. Detalji donošenja ovakve odluke nisu bliže poznati, ali je izvesno da je ona doneta prije smrti patrijarha Spiridona, 18. avgusta 1389. godine.

Prema sklopljenom miru, knez Stefan se obavjezao na slanje pomoćnih odreda osmanskom sultanu i plaćanje danka, ali i na to da se sa mlađim bratom Vukom i viđenijom vlastelom, jednom godišnje pojavljuje na sultanovom dvoru i potvrđuje svoju pokornost Bajazitu. Osim ovih uobičajenih vazalnih obavjeza, Bajazitu je za ženu data, najmlađa ćerka kneza Lazara i kneginje Milice, Olivera, koju je, njen brat i novi knez, Stefan, lično morao da odvede sultanu Bajazitu u Bursu. Posljedice ovog mira bile su odmah vidljive, jer su već tokom ljeta 1390. godine, srpske snage ojačane osmanskim pomoćnim odredima, povratile izgubljene gradove, a vjerovatno su u sklopu tih operacija i Osmanlije zauzele Golubac.

Turbe Murata I na Kosovu polju.

Podataka o aktivnostima Vuka Brankovića tokom ovog perioda nema. Izvjesno je da je on poslje Kosovske bitke nastojao da proširi svoju oblast (između ostalog, ovladao je i djelom Polimlja), a koristio se istom titulom koju je prije njega koristio knez Lazar (господар Србљем и Подунавију). Međutim, već početkom maja 1390. godine, on se osećao ugroženim i zatražio je od Dubrovačke republike da mu omogući sigurno utočište, ukoliko se nađe u neprilici, što bi se moglo povjezati sa osmanskim odredima koji su tokom ljeta pomogli Lazarevićima da potisnu Mađare iz njihove države. Iako su interesi kneza Stefana tj. Lazarevića, sa jedne i Vuka Brankovića, sa druge strane, bili sukobljeni poslje Kosovske bitke, nema podataka da je došlo do nekog neprijateljstva među njima. Naprotiv, u izvorima je zabelježeno da je Vuk prisustvovao sviječanom prenosu moštiju kneza Lazara iz njegove prijestonice Prištine, u manastir Ravanicu, krajem 1390. i početkom 1391. godine, a poznato je i da je na njegovom dvoru, tokom 1392. godine, boravila kneginja Milica.

Sukobi na srpsko-ugarskoj granici, nastavljeni su tokom naredne dve godine, a u njihovom suzbijanju je učestvovao i sam Žigmund, koji je u više navrata dolazio sa vojskom na Dunav. On je u ljeto 1392. godine kod Kovina prešao rijeku i prodro u Srbiju do Ždrela na Mlavi, nakon čega se povukao i pokušao da osvoji Golubac. Istovrijemeno, oblast Vuka Brankovića se našla na udaru Osmanlija. Početkom 1392. godine oni su zauzeli Skoplje i nastavili prodor na sjever, što je primoralo i Vuka da do kraja godine sklopi mir sa Bajazitom i postane njegov vazal.

Bitke kod Rovina i Nikopolja[uredi | uredi izvor]

Tokom 1393. godine, Stefan je postao punoljetan i preuzeo vlast, a njegova majka se zamonašila i kao monahinja Evgenija, povukla u svoju zadužbinu, Ljubostinju. Iste godine, Bajazit se obračunao sa svojim bugarskim vazalima, zbog njihovih navodnih veza sa ugarskim kraljem Žigmundom. On je poslje opsade zauzeo Trnovo i uništio Trnovsku Bugarsku, kojom je, do tada, vladao muž Stefanove sestre Dragane, Jovan Šišman. Poslije ovoga, mnogi učeni ljudi napustili su Bugarsku i potražili utočište u okolnim hrišćanskim zemljama, među kojima je bila i Stefanova Srbija.

Krajem iste godine i početkom naredne, Bajazit je počeo da okuplja svoje hrišćanske vazale u Seru. Svakom od njih je uputio odvojeni zahtev da dođe, tako da niko od njih nije znao da će se svi zajedno pojaviti u Seru. Nije poznato ko je sve došao u Ser, ali se u izvorima pored kneza Stefana, pominju Vizantinci, car Manojlo II (1391—1425), njegov bratanac Jovan VII (1390) i brat, morejski despot, Teodor I (1383—1407), ali i srpski gospodar Velbužda Konstantin Dragaš. Smatra se da je Bajazit, najvjerovatnije, planirao da pobije svoje vazale u Seru i preuzme njihove zemlje. On je izdao naređenje da se oni pogube, ali ono nije izvršeno odmah, nakon čega se predomislio, poslje čega je dio njih otpustio kućama, dok je sa preostalima dovršio osvajanje Tesalije i zauzeo Solun (12. aprila).

Kralj Marko (ktitorski portret naslikan za života u njegovoj zadužbini Markovom manastiru, 1366/67. godine.

Tokom jeseni 1394. godine, Bajazit je počeo da okuplja svoje vazale, za pohod protiv vlaškog vojvode Mirče Starijeg (1386—1418). Kao punoljetan, Stefan je prvi put lično predvodio srpske pomoćne odrede, a pored njega, osmanlijskoj vojsci su se, od srpskih velikaša, priključili Marko Mrnjavčević (1371—1395), Konstantin Dragaš i Konstantin Balšić, sa svojim snagama. Bajazitove snage su prešle Dunav i do bitke je došlo 17. maja 1395. godine na Rovinama, nedaleko od današnjeg Arada. Ona se najverovatnije okončala osmanskim porazom, ali Bajazitove snage nisu pretrpele značajne gubitke. Sa druge strane, vlaški vojvoda je poslije bitke priznao sultanovu vrhovnu vlast i obavezao se da mu plaća danak. U samoj bici su poginuli kralj Marko i Konstantin Dragaš, a Bajazit je Osmanskoj imperiji pripojio njihove zavisne države. Prema navodima Konstantina Filozofa iz žitija Stefana Lazarevića, kralj Marko je pred bitku Konstantinu Dragašu rekao:„Ja kažem i molim Gospoda da bude hrišćanima pomoćnik, a ja neka budem prvi među mrtvima u ovom ratu“.

Osmanlije su nakon bitke zauzele Vidin, a njihove trupe su, ojačane srpskim pomoćnim odredima, upale, tokom ljeta 1396. godine, u Banat (Erdelj), a početkom iste godine i u oblast Vuka Brankovića i tom prilikom su zauzele njen veći deo, sa Prištinom.

Željezna vrata na Dunavu.

Međutim, pobeda na Rovinama je pokrenula posljednji veliki krstaški pohod, u kome su učestvovale snage iz Engleske, Francuske, Njemačke i drugih evropskih zemalja. Njima su se priključila trupe ugarskog kralja i vlaškog vojvode, kao i mletačka flota, koja je, preko Crnog mora trebalo da uplovi u Dunav i pruži podršku vojsci na kopnu. Krstaške snage su se okupile u Ugarskoj, poslije čega su prešle Dunav i zauzele Vidin. Nakon toga, pohod je nastavljen niz Dunav i opsednut je Nikopolj, u kome se nalazio osmanski garnizon. Bajazit je zbog prodora krstaša, prekinuo blokadu Carigrada i uputio se ka Dunavu, a njegovim snagama su se kod Plovdiva, priključili i srpski pomoćni odredi sa Stefanom Lazarevićem na čelu.

Bitka kod Nikopolja (slika Jean Froissarta iz 1398. godine.)

Do velike bitke došlo je 25. septembra i u njoj su krstaške snage potpuno razbijene. Iako brojčano veoma velika, krstaška vojska je bila raznolika, što se odrazilo na odsustvo zajedničke komande i slabu koordinaciju na bojnom polju, a jedan od faktora bilo je i potpuno nepoznavanje osmanske vojske i njenog načina borbe, kod zapadnih vojski. Poslje početnog uspeha krstaša, usledio je protivudar Osmanlija koji je zaustavio ulazak ugarskih snaga u bitku, koje su počele da ih potiskuju. U tom, prelomnom trenutku bitke, u nju su se uključili srpski oklopnici, predvođeni Stefanom, koji su probili ugarske redove i napali glavni ugarski steg, koji je nosio Nikola Gorjanski (muž Stefanove rođene sestre Teodore). Oni su uspeli da ga obore, što je imalo presudan uticaj na tok bitke, jer su krstaši pomislili da ja kralj Žigmund poginuo i da je bitka izgubljena, dok su ugarski komandanti ubedili samog Žigmunda da je bitka praktično izgubljena i da je bolje da se povuče sa bojišta i spase. Poslije toga krstaški redovi su se raspali i usledio je pravi pokolj. Jedan od učesnika u bici, Johan Šiltberger, ovako opisuje srpski napad:

Kada su svi (turski) pješaci pobijeni, kralj je napao drugi odred koji su činili konjanici. Kada je turski kralj video kraljev napad, spremao se da pobegne sa bojišta, ali je vojvoda Raške (Srbije), poznat kao Despot, videvši ovo, uleteo da pomogne turskom kralju sa 15.000 probranih ljudi i još mnogo drugih vitezova, i despot je jurnuo sa svojim ljudima na kraljev steg i oborio ga.

Prema nekim mišljenjima, srpske snage su bile sakrivene u jednom šumarku, na levom krilu Bajazitovih snaga, zbog čega je njihov udar na Mađare usledio iznenada, najverovatnije sa boka ili čak, sa leđa.

Posljedice poraza kod Nikopolja za hrišćanske države na Balkanu su bile katastrofalne. Poslije nje je uništeno Vidinsko carstvo, zauzeta je Atina (1397), Morejska despotovina je ponovo opustošena, pad Carigrada je postao praktično neizbežan, a oblast Vuka Brankovića su zauzele Osmanlije. On sam je zarobljen i vrlo brzo (6. oktobra 1397) je i umro u zarobljeništvu. Veći deo njegovih oblasti je predat na upravu knezu Stefanu, mali deo (sa središtem u Vučitrnu) je ostavljen njegovoj supruzi Mari i sinovima (Grguru, Đurđu i Lazaru), dok su Osmanlije pod svojom direktnom vlašću zadržale strateški bitna mesta. Pored toga, osmanske snage su upale u Ugarsku i opljačkale njene južne delove, a naročito su stradali Zemun (koji je opustošen) i Sremska Mitrovica (koja je spaljena, a njeno stanovništvo je raseljeno).

Tokom 1397. godine, snage kraljevine Ugarske su upale u severne delove Srbije i tom prilikom su privremeno zauzele Borač, dok su tvrđave Čestin i Nevade izdržale njihovu opsadu.

Pohod na Bosnu i pobuna vlastele[uredi | uredi izvor]

Svoju ofanzivu na Balkanu, Osmanlije su nastavile u januaru 1398. godine, napadom na Bosnu. Na njihovom čelu nalazio se jedan od Bajazitovih sinova, a priključio im se i knez Stefan, sa srpskim pomoćnim odredima. Ovaj pohod, osim pljačkanja Bosne, nije postigao nikakav uspjeh, a najveći krivac, prema navodima Stefanovog biografa, bila je izuzetno jaka zima, zbog koje malo od vojnika i zarobljenika, vratiše se svojim krajevima.

Ovaj pohod, pokušao je da iskoristi deo Stefanove vlastele, da ga zbaci sa vlasti. Njihove vođe, vojvode Nikola Zojić i Novak Belocrkvić pokušali su da preko vlastelina Mihajla, prikažu Bajazitu neuspeh pohoda na Bosnu, kao posledicu Stefanovih veza sa ugarskim kraljem Žigmundom i da priznavanjem direktno Bajazitove vrhovne vlasti, steknu samostalnost u odnosu na kneza Stefana. Tačan tok daljih dešavanja nije precizno utvrđen, ali se zna da je Stefan znao za zaveru, pošto ga je o njoj izvestio upravo Mihajlo. On je prvo pozvao na svoj dvor vojvodu Novaka, koji je imao posede u Toplici (verovatno oko Bele Crkve tj. Kuršumlije) i u Hvosnu (selo Crkolez kod Peći) i pogubio ga. Nikola Zojić, koji je imao posede oko Rudnika, se nakon toga sa porodicom (suprugom i četiri ćerke) zatvorio u utvrđenu Ostrvicu i zamonašio, čime je izgubio svoje posede, ali je i spasao svoj život.

Izvesno je takođe, da su njihove optužbe stigle do Bajazita i već u drugoj polovini marta, osmanske snage su ušle u Srbiju. Nije poznato šta su one radile u Srbiji, ali se zna da nisu krenule u pohod na neku od susednih država, jer o takvom napadu nema podataka. Tokom proleća, Stefanova majka, monahinja Evgenija je sa monahinjom Jefimijom otišla kod Bajazita, da bi izgladile odnose između njih dvojice. One su se vratile u Srbiju pre 23. maja i uspele su da omoguće da Stefan bude primljen kod Bajazita i lično se opravda pred sultanom. Pored toga, one su iz Burse donele i mošti svete Petke, koje su, najverovatnije, smeštene u kruševačku dvorsku crkvu, Lazaricu. U ovoj misiji, najverovatnije im je pomogla i Stefanova sestra Olivera, koja se nalazila u Bajazitovom haremu. Poslije njih, kod Bajazita je otišao i sam Stefan. On je, prema navodima svog biografa, priznao svoju krivicu, nakon čega mu je Bajazit sve oprostio i on se, pre 30. novembra, vratio u Srbiju

Bitka kod Angore[uredi | uredi izvor]

Odnos kneza Stefana i Brankovića tokom ovih godina, nije poznat iz historijskih izvora. Zna se da su oni uspeli, najviše pomoću novca koji je Vuk ostavio na čuvanje u Kotoru i Dubrovniku, da povrate deo nekadašnjih zemalja. Početkom 1402. godine, njihova oblast je obuhvatala delove Kosova, Polimlja, okolinu Sjenice i utvrđeno Brskovo, a od proleća iste godine se javljaju kao Bajazitovi vazali, sa istim obavezama koje je imao i knez Stefan. Van njihove kontrole ostali su Zvečan, Jeleč i Gluhavica, koje su držale Osmanlije, odnosno Priština, za koju se zna da je u martu iste godine, bila u sastavu države Stefana Lazarevića.

Umjetnički prikaz sultana Bajazita i despine Olivere zarobljene kod Tumura.

Veliku promenu prilika u Maloj Aziji i Balkanu, izazvao je prodor Tatara pod vođstvom Timur-Lenka, jednog od najvećih vojskovođa u svetskoj istoriji. Njegov prodor u Malu Aziju, primorao je Bajazita da okupi svoje snage i pokuša da mu se suprotstavi u velikoj bici, do koje je došlo 28. jula 1402. godine, nedaleko od Angore (današnja prestonica Turske Ankara).

U njoj su osmanske snage doživele težak poraz, a sam Bajazit je sa jednim od sinova (Musom) zarobljen i već iduće godine je umro u zarobljeništvu. Glavni razlog osmanskog poraza, ležao je u izdaji tatarskih snaga iz Anadolije, koje su na početku bitke prešle na Timurovu stranu, nezadovoljne Bajazitovom vladavinom. Ovo je omogućilo Timurovim snagama da razbiju Bajazitovo lijevo krilo i opkole njegov centar, u kome se nalazio sam sultan sa svojim janjičarima (njih oko 10.000). Na desnom krilu, nalazili su se Bajazitovi vazali, među kojima su bili Đurađ i Grgur Branković, Stefanov brat Vuk i sam Stefan, koji je ujedno i komandovao tim krilom. On se naročito hrabro borio, što je izazvalo divljenje i samog Timura. Prema savremenim izvorima knez Stefan je sa svojim ljudima, kojih je po savremenom hroničaru Duki bilo 5.000 oklopnika naoružanih kopljima, u više navrata probijao protivničke redove u pokušaju da dođe do Bajazita i izvuče ga iz okruženja. On je na kraju u tome i uspio, ali je Bajazit odbio da se povuče sa njim, poslje čega je Stefan poveo sa sobom njegovog sina Sulejmana, probio se kroz tatarske redove i uputio ka Bursi. Vizantijski hroničar Laonik Halkokondil navodi da su se „Srbi borili, kao vazdašnji junaci, svake pohvale dostojno“ i dodaje „da su sa velikom žestinom napadali Džagatajce (Tatare), zanesavši se u borbi“, a o srpskoj borbi svedoči i jedan toponim Srp-Gazi tj. Srpski Pobednik, u okolini Angore.

Tokom borbi, knez Stefan je ranjen, dok je Grgur Branković zarobljen i kasnije otkupljen. U toku bitke, ili neposredno nakon nje, zarobljena je i Stefanova sestra Olivera, ali je i ona kasnije oslobođena, posredstvom dogovora koji je Stefanov poslanik sklopio sa Timurom. Za Oliveru, po svemu sudeći, nije plaćen otkup, zahvaljujući velikom poštovanju koje je Timur imao prema njenom bratu Stefanu i ona se vratila u Srbiju (proljeće 1403), a nešto kasnije se i trajno nastanila u Stefanovom dvoru, u Beogradu. Na drugoj strani, Timurove snage su već 1403. godine napustile Malu Aziju, a on sam je preminuo početkom 1405. godine, tokom svog pohoda na Kinu. U Osmanskoj imperiji, Bajazitovo zarobljavanje, a potom i njegova smrt, pokrenuli su među njegovim sinovima građanski rat oko vlasti.

Također pogledajte[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Šablon:АИ-РТ
  2. ^ "Genealogy - Balkan states: The Lazarevici". Pristupljeno 25. 2. 2010.
  3. ^ a b c d "Medieval Lands project - Serbia: Lazar I [1385]-1389, Stefan 1389-1427". Pristupljeno 25. 2. 2010.
  4. ^ a b c Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Andrija
  5. ^ a b c d e Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Aleksa
  6. ^ a b c d Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Česi

Literatura[uredi | uredi izvor]

Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Stefan_Lazarević&oldid=3588732"