Idi na sadržaj

2-Arahidonoilglicerol

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
2-Arahidonolglicerol
Općenito
Hemijski spoj2-Arahidonolglicerol
Druga imena2-AG, 2-arahidonoilglicerol
IUPAC ime:1,3-Dihidroksi-2-propanil (5Z,8Z,11Z,14Z)-5,8,11,14-eikosatetraenoat
Molekularna formulaC23H38O4
CAS registarski broj53847-30-6
InChI1/C23H38O4/c1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17-18-19-23(26)27-22(20-24)21-25/h6-7,9-10,12-13,15-16,22,24-25H,2-5,8,11,14,17-21H2,1H3/b7-6-,10-9-,13-12-,16-15-
Osobine1
Molarna masa378,3 g/mol
1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima.

2-Arahidonolglicerol (2-AG) je endokanabinoid, endogeni agonist CB1 receptor i primarni endogeni ligand za CB2 receptor.[1][2] To je ester formiran iz omega-6 masne kiseline arahidonske kiseline i glicerol. Prisutan je u relativno visokom nivou u centralnom nervnom sistemu, sa kanabinoidnim neuromodulatornim efektima. Pronađen je u mlijeku oteljenih krava i ljudskom majčinom mlijeku. Hemikalija je prvi put opisana 1994−1995, iako je otkrivena neko vrijeme prije toga. U njenom nastanku posreduju aktivnosti fosfolipaza C (PLC) i diacilglicerol-lipaza (DAGL). 2-AG je sintetiziran iz arahidonske kiseline – sadrži diacilglicerol (DAG).

Izvori

[uredi | uredi izvor]

2-AG, za razliku od anandamida, (drugi endokanabinoid), prisutan je na relativno visokim razinama u centralnom nervnom sistemu; to je najobilnija molekulska vrsta monoacilglicerola koja se nalazi u mozgu miša i pacova (~ 5-10 nmol/g tkiva).[2][3] Otkriće 2-AG u moždanom tkivu komplicirano je relativnom lahkoćom njegove izomerizacije na 1-AG, tokom standardnih uslova ekstrakcije lipida. Nađen je kod majčinskih goveda, kao i u ljudskom majčinom mlijeku.[4][5][6]

Otkriće

[uredi | uredi izvor]

2-AG su otkrili Raphael Mechoulam i njegov učenik Shimon Ben-Shabat.[7] 2-AG je bio poznati hemijski spoj, ali je njegova pojava u sisara i njegov afinitet prema kanabinoidnim receptorima prvi put opisan u 1994−1995. Istraživačka grupa na Teikyo University objavila je afinitet 2-AG za kanabinoidne receptore u 1994−1995,[8][9] ali izolaciju 2-AG u kanidnim crijevima prvi put prijavila je 1995. istraživačka grupa Raphaela Mechoulama na Hebrew University of Jerusalem, što je dodatno okarakteriziralo njegova farmakološka svojstva in vivo.[10] 2-Arachidonoilglicerol, zajedno sa anandamidom, bio je drugi otkriveni endokanabinoid. Kanabinoid uspostavlja kanabinoidni neuromodulacijski sistem u nervnom sistemu.[11]

Farmakologija

[uredi | uredi izvor]

Za razliku od anandamida, formiranje 2-AG zavisi od kalcija i posredovan je aktivnostima fosfolipaza C (PLC) i diacilglicerol-lipaza (DAGL).[12] U koncentraciji od 0,3 nM, 2-AG inducira brzo, prolazno povećanje unutarćelijskog slobodnog kalcija u NG108-15 neuroblastomu X gliomskih ćelija preko mehanizma ovisnog o CB1 receptoru. 2-AG se hidrolizira in vitro monoacilglicerol- lipaza (MAGL), amid hidrolata masne kiseline (FAAH) i nekarakterizovanim enzimima serin-hidrolaza ABHD6 i ABHD12.[13] Tačan doprinos svakog od ovih enzima za prekid 2-AG signalizacije in vivo nije poznat, iako se procjenjuje da je MAGL odgovoran za ~ 85% ove aktivnosti u mozgu.[14] Identificirani su transportni proteini za 2-arahidonoilglicerol i anandamid. Tu spadaju proteini toplotnih udara (Hsp70) i proteini koji vežu masne kiseline (FABP-ovi).[15][16]

Biosinteza

[uredi | uredi izvor]

2-Arahidonoilglicerol se sintetizira iz arahidonske kiseline – sadrži diacilglicerol (DAG), koji se izvodi iz povećanja metabolizma inozitol-fosfolipida djelovanjem diacilglicerol-lipaza. Molekula se može formirati i iz puteva poput hidrolize koji su izvedeni (digliceridom) iz fosfatidilholina (PC) i fosfatidinske kiseline (PA), djelovanjem DAG lipaze i hidrolizom lizofosfatidne kiseline koja sadrži arahidonsku kiselinu djelovanjem fosfataza.[17]

Također pogledajte

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Stella N, Schweitzer P, Piomelli D (august 1997). "A second endogenous cannabinoid that modulates long-term potentiation" (PDF). Nature. 388 (6644): 773–8. doi:10.1038/42015. PMID 9285589.
  2. ^ a b Sugiura T, Kodaka T, Nakane S, et al. (januar 1999). "Evidence that the cannabinoid CB1 receptor is a 2-arachidonoylglycerol receptor. Structure-activity relationship of 2-arachidonoylglycerol, ether-linked analogues, and related compounds". The Journal of Biological Chemistry. 274 (5): 2794–801. doi:10.1074/jbc.274.5.2794. PMID 9915812.
  3. ^ Kondo S, Kondo H, Nakane S, et al. (juni 1998). "2-Arachidonoylglycerol, an endogenous cannabinoid receptor agonist: identification as one of the major species of monoacylglycerols in various rat tissues, and evidence for its generation through Ca2+-dependent and -independent mechanisms". FEBS Letters. 429 (2): 152–6. doi:10.1016/S0014-5793(98)00581-X. PMID 9650580.
  4. ^ Fride E, Bregman T, Kirkham TC (april 2005). "Endocannabinoids and food intake: newborn suckling and appetite regulation in adulthood" (PDF). Experimental Biology and Medicine. 230 (4): 225–234. doi:10.1177/153537020523000401. PMID 15792943. Arhivirano s originala (PDF), 2. 8. 2009.
  5. ^ The Endocannabinoid-CB Receptor System: Importance for development and in pediatric disease Neuroendocrinology Letters Nos.1/2, Feb-Apr Vol.25, 2004.
  6. ^ Cannabinoids and Feeding: The Role of the Endogenous Cannabinoid System as a Trigger for Newborn Suckling Arhivirano 1. 10. 2020. na Wayback Machine Women and Cannabis: Medicine, Science, and Sociology, 2002 The Haworth Press, Inc.
  7. ^ Pizzorno, Lara; MDiv; MA; LMT. "New Developments in Cannabinoid-Based Medicine: An Interview with Dr. Raphael Mechoulam" Arhivirano 19. 6. 2018. na Wayback Machine. Longevity Medicine Review. Retrieved 2011-05-26.
  8. ^ Sugiura T, Itoh K, Waku K, Hanahan DJ (1994) Proceedings of Japanese conference on the Biochemistry of Lipids, 36, 71-74 (in Japanese)
  9. ^ Sugiura T, Kondo S, Sukagawa A, et al. (oktobar 1995). "2-Arachidonoylglycerol: a possible endogenous cannabinoid receptor ligand in brain". Biochem. Biophys. Res. Commun. 215 (1): 89–97. doi:10.1006/bbrc.1995.2437. PMID 7575630.
  10. ^ Mechoulam R, Ben-Shabat S, Hanuš L, et al. (juni 1995). "Identification of an endogenous 2-monoglyceride, present in canine gut, that binds to cannabinoid receptors". Biochemical Pharmacology. 50 (1): 83–90. doi:10.1016/0006-2952(95)00109-D. PMID 7605349.
  11. ^ Marzo, Vincenzo Di (2004). Cannabinoids (Neuroscience Intelligence Unit) (1st izd.). Georgetown, Texas: Springer Science+Business Media. str. 99, 181. ISBN 978-0-306-48228-1.
  12. ^ Savinainen JR, Järvinen T, Laine K, Laitinen JT (oktobar 2001). "Despite substantial degradation, 2-arachidonoylglycerol is a potent full efficacy agonist mediating CB(1) receptor-dependent G-protein activation in rat cerebellar membranes". British Journal of Pharmacology. 134 (3): 664–72. doi:10.1038/sj.bjp.0704297. PMC 1572991. PMID 11588122.
  13. ^ Blankman JL, Simon GM, Cravatt BF (decembar 2007). "A comprehensive profile of brain enzymes that hydrolyze the endocannabinoid 2-arachidonoylglycerol". Chemistry & Biology. 14 (12): 1347–56. doi:10.1016/j.chembiol.2007.11.006. PMC 2692834. PMID 18096503.
  14. ^ Savinainen, JR; Saario, SM; Laitinen, JT (2012). "The serine hydrolases MAGL, ABHD6 and ABHD12 as guardians of 2-arachidonoylglycerol signalling through cannabinoid receptors". Acta Physiologica. 204 (2): 267–76. doi:10.1111/j.1748-1716.2011.02280.x. PMC 3320662. PMID 21418147.
  15. ^ Kaczocha, M.; Glaser, S.T.; Deutsch, D.G. (2009). "Identification of intracellular carriers for the endocannabinoid anandamide". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 106 (15): 6375–6380. doi:10.1073/pnas.0901515106. PMC 2669397. PMID 19307565.
  16. ^ Oddi, S.; Fezza, F.; Pasquariello, N.; d'Agostino, A.; Catanzaro, G.; De Simone, C.; Rapino, C.; Finazzi-Agrò, A.; MacCarrone, M. (2009). "Molecular identification of albumin and Hsp70 as cytosolic anandamide-binding proteins". Chemistry & Biology. 16 (6): 624–632. doi:10.1016/j.chembiol.2009.05.004. PMID 19481477.
  17. ^ Murataeva N, Straiker A, Mackie K (Mar 2014). "Parsing the players: 2-arachidonoylglycerol synthesis and degradation in the CNS". Br J Pharmacol. 171 (6): 1379–91. doi:10.1111/bph.12411. PMC 3954479. PMID 24102242.

Dopunska literatura

[uredi | uredi izvor]

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]