2-Arahidonoilglicerol
2-Arahidonolglicerol | |
---|---|
Općenito | |
Hemijski spoj | 2-Arahidonolglicerol |
Druga imena | 2-AG, 2-arahidonoilglicerol IUPAC ime:1,3-Dihidroksi-2-propanil (5Z,8Z,11Z,14Z)-5,8,11,14-eikosatetraenoat |
Molekularna formula | C23H38O4 |
CAS registarski broj | 53847-30-6 |
InChI | 1/C23H38O4/c1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17-18-19-23(26)27-22(20-24)21-25/h6-7,9-10,12-13,15-16,22,24-25H,2-5,8,11,14,17-21H2,1H3/b7-6-,10-9-,13-12-,16-15- |
Osobine1 | |
Molarna masa | 378,3 g/mol |
1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. |
2-Arahidonolglicerol (2-AG) je endokanabinoid, endogeni agonist CB1 receptor i primarni endogeni ligand za CB2 receptor.[1][2] To je ester formiran iz omega-6 masne kiseline arahidonske kiseline i glicerol. Prisutan je u relativno visokom nivou u centralnom nervnom sistemu, sa kanabinoidnim neuromodulatornim efektima. Pronađen je u mlijeku oteljenih krava i ljudskom majčinom mlijeku. Hemikalija je prvi put opisana 1994−1995, iako je otkrivena neko vrijeme prije toga. U njenom nastanku posreduju aktivnosti fosfolipaza C (PLC) i diacilglicerol-lipaza (DAGL). 2-AG je sintetiziran iz arahidonske kiseline – sadrži diacilglicerol (DAG).
Izvori
[uredi | uredi izvor]2-AG, za razliku od anandamida, (drugi endokanabinoid), prisutan je na relativno visokim razinama u centralnom nervnom sistemu; to je najobilnija molekulska vrsta monoacilglicerola koja se nalazi u mozgu miša i pacova (~ 5-10 nmol/g tkiva).[2][3] Otkriće 2-AG u moždanom tkivu komplicirano je relativnom lahkoćom njegove izomerizacije na 1-AG, tokom standardnih uslova ekstrakcije lipida. Nađen je kod majčinskih goveda, kao i u ljudskom majčinom mlijeku.[4][5][6]
Otkriće
[uredi | uredi izvor]2-AG su otkrili Raphael Mechoulam i njegov učenik Shimon Ben-Shabat.[7] 2-AG je bio poznati hemijski spoj, ali je njegova pojava u sisara i njegov afinitet prema kanabinoidnim receptorima prvi put opisan u 1994−1995. Istraživačka grupa na Teikyo University objavila je afinitet 2-AG za kanabinoidne receptore u 1994−1995,[8][9] ali izolaciju 2-AG u kanidnim crijevima prvi put prijavila je 1995. istraživačka grupa Raphaela Mechoulama na Hebrew University of Jerusalem, što je dodatno okarakteriziralo njegova farmakološka svojstva in vivo.[10] 2-Arachidonoilglicerol, zajedno sa anandamidom, bio je drugi otkriveni endokanabinoid. Kanabinoid uspostavlja kanabinoidni neuromodulacijski sistem u nervnom sistemu.[11]
Farmakologija
[uredi | uredi izvor]Za razliku od anandamida, formiranje 2-AG zavisi od kalcija i posredovan je aktivnostima fosfolipaza C (PLC) i diacilglicerol-lipaza (DAGL).[12] U koncentraciji od 0,3 nM, 2-AG inducira brzo, prolazno povećanje unutarćelijskog slobodnog kalcija u NG108-15 neuroblastomu X gliomskih ćelija preko mehanizma ovisnog o CB1 receptoru. 2-AG se hidrolizira in vitro monoacilglicerol- lipaza (MAGL), amid hidrolata masne kiseline (FAAH) i nekarakterizovanim enzimima serin-hidrolaza ABHD6 i ABHD12.[13] Tačan doprinos svakog od ovih enzima za prekid 2-AG signalizacije in vivo nije poznat, iako se procjenjuje da je MAGL odgovoran za ~ 85% ove aktivnosti u mozgu.[14] Identificirani su transportni proteini za 2-arahidonoilglicerol i anandamid. Tu spadaju proteini toplotnih udara (Hsp70) i proteini koji vežu masne kiseline (FABP-ovi).[15][16]
Biosinteza
[uredi | uredi izvor]2-Arahidonoilglicerol se sintetizira iz arahidonske kiseline – sadrži diacilglicerol (DAG), koji se izvodi iz povećanja metabolizma inozitol-fosfolipida djelovanjem diacilglicerol-lipaza. Molekula se može formirati i iz puteva poput hidrolize koji su izvedeni (digliceridom) iz fosfatidilholina (PC) i fosfatidinske kiseline (PA), djelovanjem DAG lipaze i hidrolizom lizofosfatidne kiseline koja sadrži arahidonsku kiselinu djelovanjem fosfataza.[17]
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Stella N, Schweitzer P, Piomelli D (august 1997). "A second endogenous cannabinoid that modulates long-term potentiation" (PDF). Nature. 388 (6644): 773–8. doi:10.1038/42015. PMID 9285589.
- ^ a b Sugiura T, Kodaka T, Nakane S, et al. (januar 1999). "Evidence that the cannabinoid CB1 receptor is a 2-arachidonoylglycerol receptor. Structure-activity relationship of 2-arachidonoylglycerol, ether-linked analogues, and related compounds". The Journal of Biological Chemistry. 274 (5): 2794–801. doi:10.1074/jbc.274.5.2794. PMID 9915812.
- ^ Kondo S, Kondo H, Nakane S, et al. (juni 1998). "2-Arachidonoylglycerol, an endogenous cannabinoid receptor agonist: identification as one of the major species of monoacylglycerols in various rat tissues, and evidence for its generation through Ca2+-dependent and -independent mechanisms". FEBS Letters. 429 (2): 152–6. doi:10.1016/S0014-5793(98)00581-X. PMID 9650580.
- ^ Fride E, Bregman T, Kirkham TC (april 2005). "Endocannabinoids and food intake: newborn suckling and appetite regulation in adulthood" (PDF). Experimental Biology and Medicine. 230 (4): 225–234. doi:10.1177/153537020523000401. PMID 15792943. Arhivirano s originala (PDF), 2. 8. 2009.
- ^ The Endocannabinoid-CB Receptor System: Importance for development and in pediatric disease Neuroendocrinology Letters Nos.1/2, Feb-Apr Vol.25, 2004.
- ^ Cannabinoids and Feeding: The Role of the Endogenous Cannabinoid System as a Trigger for Newborn Suckling Arhivirano 1. 10. 2020. na Wayback Machine Women and Cannabis: Medicine, Science, and Sociology, 2002 The Haworth Press, Inc.
- ^ Pizzorno, Lara; MDiv; MA; LMT. "New Developments in Cannabinoid-Based Medicine: An Interview with Dr. Raphael Mechoulam" Arhivirano 19. 6. 2018. na Wayback Machine. Longevity Medicine Review. Retrieved 2011-05-26.
- ^ Sugiura T, Itoh K, Waku K, Hanahan DJ (1994) Proceedings of Japanese conference on the Biochemistry of Lipids, 36, 71-74 (in Japanese)
- ^ Sugiura T, Kondo S, Sukagawa A, et al. (oktobar 1995). "2-Arachidonoylglycerol: a possible endogenous cannabinoid receptor ligand in brain". Biochem. Biophys. Res. Commun. 215 (1): 89–97. doi:10.1006/bbrc.1995.2437. PMID 7575630.
- ^ Mechoulam R, Ben-Shabat S, Hanuš L, et al. (juni 1995). "Identification of an endogenous 2-monoglyceride, present in canine gut, that binds to cannabinoid receptors". Biochemical Pharmacology. 50 (1): 83–90. doi:10.1016/0006-2952(95)00109-D. PMID 7605349.
- ^ Marzo, Vincenzo Di (2004). Cannabinoids (Neuroscience Intelligence Unit) (1st izd.). Georgetown, Texas: Springer Science+Business Media. str. 99, 181. ISBN 978-0-306-48228-1.
- ^ Savinainen JR, Järvinen T, Laine K, Laitinen JT (oktobar 2001). "Despite substantial degradation, 2-arachidonoylglycerol is a potent full efficacy agonist mediating CB(1) receptor-dependent G-protein activation in rat cerebellar membranes". British Journal of Pharmacology. 134 (3): 664–72. doi:10.1038/sj.bjp.0704297. PMC 1572991. PMID 11588122.
- ^ Blankman JL, Simon GM, Cravatt BF (decembar 2007). "A comprehensive profile of brain enzymes that hydrolyze the endocannabinoid 2-arachidonoylglycerol". Chemistry & Biology. 14 (12): 1347–56. doi:10.1016/j.chembiol.2007.11.006. PMC 2692834. PMID 18096503.
- ^ Savinainen, JR; Saario, SM; Laitinen, JT (2012). "The serine hydrolases MAGL, ABHD6 and ABHD12 as guardians of 2-arachidonoylglycerol signalling through cannabinoid receptors". Acta Physiologica. 204 (2): 267–76. doi:10.1111/j.1748-1716.2011.02280.x. PMC 3320662. PMID 21418147.
- ^ Kaczocha, M.; Glaser, S.T.; Deutsch, D.G. (2009). "Identification of intracellular carriers for the endocannabinoid anandamide". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 106 (15): 6375–6380. doi:10.1073/pnas.0901515106. PMC 2669397. PMID 19307565.
- ^ Oddi, S.; Fezza, F.; Pasquariello, N.; d'Agostino, A.; Catanzaro, G.; De Simone, C.; Rapino, C.; Finazzi-Agrò, A.; MacCarrone, M. (2009). "Molecular identification of albumin and Hsp70 as cytosolic anandamide-binding proteins". Chemistry & Biology. 16 (6): 624–632. doi:10.1016/j.chembiol.2009.05.004. PMID 19481477.
- ^ Murataeva N, Straiker A, Mackie K (Mar 2014). "Parsing the players: 2-arachidonoylglycerol synthesis and degradation in the CNS". Br J Pharmacol. 171 (6): 1379–91. doi:10.1111/bph.12411. PMC 3954479. PMID 24102242.
Dopunska literatura
[uredi | uredi izvor]- Dinh TP, Carpenter D, Leslie FM, et al. (august 2002). "Brain monoglyceride lipase participating in endocannabinoid inactivation". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 99 (16): 10819–24. doi:10.1073/pnas.152334899. PMC 125056. PMID 12136125.