870.
Izgled
Godine:
◄◄ | ◄ | 866. | 867. | 868. | 869. | 870. | 871. | 872. | 873. | 874. | ► | ►► |
Decenije:
◄ | 840-e | 850-e | 860-e | 870-e | 880-e | 890-e | 900-e | ► |
Vijekovi: |
Godina 870. (DCCCLXX) bila je redovna godina koja počinje u nedjelju u julijanskom kalendaru. Oznaka 870. za ovu godinu se koristi od ranog srednjeg vijeka, kada je kalendarska era Anno Domini u Evropi postala glavnom metodom označavanja godina.
Događaji
[uredi | uredi izvor]Evropa
[uredi | uredi izvor]- 8. august – Ugovor iz Meersena: kralj Ludovik Njemački prisiljava svog polubrata Karla Ćelavog da prihvati mirovni sporazum, kojim se Srednjofranačko kraljevstvo dijeli na dvije veće istočne i zapadne oblasti. Ludovik dobija većinu Austrazije (koja evoluira u Kraljevinu Njemačku), a Karlo dobija teritoriju u Donjoj Burgundiji (koja evoluira u Kraljevinu Francusku). Međutim, veliki dijelovi frizijske obale su pod kontrolom Vikinga.
- Karlo Ćelavi ženi se sa Richilde od Provanse, nakon smrti njegove prve žene, Ermentrude od Orleansa. On namjerava osigurati svoju vlast u Lotaringiji preko moćne porodice Bosonid i veza s Teutbergom, udovicom-kraljicom Lotara II [1].
- Rastislav, vladar (knez) Velike Moravske, umire u zatvoru nakon što ga je Luj Njemački osudio na smrt zbog izdaje. Njega nasljeđuje njegov nećak Svatopluk I, koji postaje vazal Istočnofranačkog kraljevstva.
- Borivoj I, vojvoda od Češke, čini Levy Hradec (moderna Češka Republika) svojom rezidencijom. Otprilike u to vrijeme je osnovan Praški dvorac (približan datum).
- Wilfred Dlakavi, franački plemić, postaje grof Urgell i Cerdanya (današnja Katalonija).
- Napuljudružuje snage sa Saracenima protiv rivala Amalfi21.
- 22. decembar: dolazak u Rim papskih legata. Uhvaćeni od strane narentinskih gusara tokom povratka nakon Carigradskog sabora, pušteni su za otkupninu. Bizantinska flota je potom opustošila slovensku obalu u znak odmazde, a Narentanci i primorski Srbi priznali su bizantijski suverenitet.
Britanija
[uredi | uredi izvor]- Jesen – Velika paganska vojska, predvođena Ivarom Bez kostiju i Ubom, napada istočnu Angliju i pljačka Peterborough. Kralj Edmund mučenik je zarobljen, mučen, premlaćen i korišten za vježbanje streljaštva (ili 869.).
- Danci, predvođeni Ivarom Bez kostiju i kraljem Olafom iz Dublina Vikinga, opsjedaju Dumbarton u Škotskoj, prijestolnicu kralja Artgala od Stratchlydea. Nakon četiri mjeseca opsade, citadela je osvojena i uništena [2].
- Danci, predvođeni Halfdanom Ragnarsonom i Bagsecgom, napadaju Wessex i zauzimaju kraljevsko imanje u Readingu (Berkšir), koje Halfdan čini svojim sjedištem. Pomorski vikinški kontingent plovi rijekom Temzom [3].
- 31. decembar – Bitka kod Englefielda: Vikinzi se sukobljavaju s eldormanom Æthelwulfom iz Berkshirea. Osvajači su otjerani nazad u Reading; mnogi od Danaca (uključujući jednog od grofova po imenu Sidrac) su ubijeni.
- 29. januar – Anarhija u Samari: Pobunjenik Salih ibn Wasif je progonjen i ubijen u Abbasid Samarri od strane trupa Muse ibn Bugha al-Kabira.
- 21. jun – Turci su svrgnuli halifu Al-Muhtadija i ubili ga nakon kratke vladavine. Naslijedio ga je Al-Mu'tamid (sin pokojnog Al-Mutawakkila) kao vladar Abasidskog halifata, koji seli svoj dvor u Bagdad. Kraj anarhije u Samari.
- Bizantijsko-arapski rat: Muslimanske ekspedicione snage, predvođene Halafom al-Hadimom, arapskim guvernerom Sicilije, osvajaju Maltu. Lokalno kršćansko stanovništvo ga dočekuje kao osloboditelja mučnog bizantijskog jarma.
- Zandž pobuna: Zandži (crni robovi iz istočne Afrike) zauzeli su abasidsku luku Al-Ubdullah u Perzijskom zaljevu i prekinuli komunikaciju sa Basrom (moderni Irak).
Azija
[uredi | uredi izvor]- Početak vladavine Aditua I, kralja Tanjore Indije (do 907.).
870. u temama
[uredi | uredi izvor]Religija
[uredi | uredi izvor]- 28. februar – Završen Četvrti Carigradski sabor. Bugari dobijaju autonomnu arhiepiskopiju. sa sjedištem u glavnom gradu Pliska.
- Æthelflæd, dama vladarka Mercije (um. 918.)
- Aleksandar III, bizantijski car (um. 913.)
- Bernard, vanbračni sin Karla Debelog (um. 891.)
- Ebal, vojvoda od Akvitanije (približan datum)
- Lde-dpal-hkhor-btsan, indijski vladar (približan datum)
- Pavle, knez Srbije (približni datum)
- Petar, knez Srbije (približni datum)
- Roman I, bizantijski car (um. 948.)
- Sunyer, grof od Barselone (približan datum)
- Teodora, rimska političarka (približan datum)
- Vang Dingbao, kineski kancelar (um. 941.)
- Zventibold, kralj Lotaringije (um. 900.)
- 29. januar – Salih ibn Wasif, muslimanski general
- 4. februar – Ceolnoth, nadbiskup Canterburyja
- 2. april – Æbbe Mlađa, franačka opatica
- 21. jun – Al-Muhtadi, muslimanski halifa
- 1. septembar – Muhamed al-Buhari, perzijski učenjak (r. 810.)
- 20. novembar – Edmund mučenik, kralj istočne Anglije (ili 869.)
- 27. decembar – Eneja Pariski, franački biskup
- Adarnase II, gruzijski princ Bagratid (približan datum)
- Al-Harith ibn Sima al-Sharabi, muslimanski guverner
- Al-Zubayr ibn Bakkar, muslimanski historičar (r. 788.)
- Cezar od Napulja („Hrabri“), italijanski admiral
- Grgur III, su-regent i vojvoda od Napulja
- Neot, engleski monah i svetac (približan datum)
- Rastislav, vladar (knez) Velike Moravske
- Ratramnus, franački redovnik i opat (približan datum)
- Wen Tingyun, kineski pjesnik i tekstopisac (r. 812.)
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Monumenta Germanica Historica, tomus I: Annales Lobienses, anno 855, str. 232.
- ^ MacQuarrie (2013), str. 12–13.
- ^ Paul Hill (2009). The Viking Wars of Alfred the Great, str. 37. ISBN 978-1-59416-087-5.