Arheološki lokalitet Danilovića brdo
Arheološki lokalitet Danilovića brdo nalazi se u selu Podnovlje kod Doboja, Bosna i Hercegovina.
Lokacija[uredi | uredi izvor]
Lokalite se nalazi uz dolinu rijeke Bosne i Mokrog Potoka. Region sjeverne Bosne prostire se u vidu pojasa širine 100 km. Na ovoj teritoriji otkriveno je do sada preko 200 lokaliteta iz perioda od srednjeg do kasnog gornjeg paleolita, što predstavlja i najgušću koncentraciju paleolitskih nalazišta na Balkanu.[1] Nalazišta su skoncentrisana uz obale rijeke Vrbasa, Bosne, Ukrine, Usore i Save. Za razliku od Hrvatske, Slovenije i Srbije gdje preovlađuju pećinska staništa, teritoriju sjeverne Bosne odlikuju gusto raspoređeni lokaliteti na otvorenom, smješteni na istaknutim brežuljcima iznad dolina rijeka.
Na osnovu paleobotaničkih i paleopedoloških analiza utvrđeno je da je klima tada bila vlažnija i prohladnija i da je bila slična klimi koja danas vlada na području sibirske tundre. Obilje sirovina u koritima rijeka, kao i mogućnosti bogatog lova, pružali su idealne uslove za naseljavanje neandertalaca na ovom prostoru.
Nalazi[uredi | uredi izvor]
Ovo nalazište otkriveno je kao paleolitski lokalitet 1959. godine, kada su izvršena i prva sondažna iskopavanja.[2] Tom prilikom istražena je površina od 48m². Zbirku nalaza sa Danilovića brda čini 90 artefakata, koji su pohranjeni u Regionalnom muzeju u Doboju. U zbirci su konstatovana jezgra, produkti primarnog odbijanja (na osnovu morfologije – podeljeni su na sječiva, odbitke i lamele), retuširane alatke, kao i nusprodukti okresivanja.[3]
Pronađeni materijal je moguće razdvojiti u tri grupe nalaza.
- Nalazi koji sadrže elemente srednjepaleolitske tehnologije, 9 komada (10%)
- Nalazi, (40%), koji se pripisuju gornjem paleolitu: sječiva, lamele i jedno jezgro koje je na sebi nosilo negative odbijanja sječiva, kao i jedan strugač gornjepaleolitskog tipa.
- Nalazi, (50%), koji nisu prepoznatljivi u kulturnom i hronološkom pogledu. Nalazi ove grupe, kao i nusprodukti okresivanja, mogli su nastati kao produkt odbijanja bilo koje tehnike njihovo hronološko ili kulturno opredeljenje nije moguće uraditi sa sigurnošću. To je znatno otežalo ukupnu interpretaciju nalazišta. Veća kvantitativna zastupljenost gornjepaleolitskih nalaza možda ukazuje i na duži boravak anatomski modernog čovjeka u staništu u odnosu na neandertalce ili je posljedica intenzivne radioničke djelatnosti, u vezi sa primjenom nove tehnologije koju su koristili moderni ljudi.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "Paleolit". Arheološki leksikon -Zemaljski muzej, Sarajevo. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ^ "Alojz Benac-Đuro Basler-Borivoj Ćović-Esad Pašalić-Nada Miletić-Pavao Anđelić - KULTURNA ISTORIJA BOSNE I HERCEGOVINE". Veselin Masleša, Sarajevo, 1966. Pristupljeno 9. 2. 2016.
- ^ "Sofija Dragosavac - Tehnološka analiza artefakata od okresanog kamena sa paleolitskog lokaliteta Danilovića brdo u Podnovlju kod Doboja" (PDF). Arhivirano s originala (PDF), 10. 2. 2021. Pristupljeno 5. 3. 2020.