Idi na sadržaj

Bartolomeu Dias

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Statua Bartolomea Diasa u Londonu

Bartolomeu Dias ili Diaz ( oko 1450. na moru kod Rta dobre nade, 29. maj 1500.), portugalski pomorac i istraživač. Dias je prvi evropljanin koji je, još od antike, dospio 1488. do Rta dobre nade i kroz Atlantski okean do istočne obale Afrike.

Gotovo ništa se ne zna o Diasovom ranom životu.

1486 Diasu je povjerena ekspedicija od tri broda da istraži krajnji jug Afrike. Sa ostala dva broda su zapovjedali Joao Infante i Diasov brat (nepoznatog imena).

Krenuli su na put u aprilu 1487. Nakon 6. januara 1488. Dias se odmaknuo od obale zbog velikog nevremena. Kada se nakon nekoliko dana vrijeme smirilo, Dias je krenuo nazad prema kopnu. Međutim, kopno se nije vidjelo i Dias je samo plovio prema sjeveru. Došao je do kopna 3. februara. Dias je oplovio oko Rta dobre nade. Vrijeme je bilo toliko loše da se rt nije vidio. Dias je na povratku, a zbog lošeg vremena, rt nazvao Cabo das Tormentas (Olujni rt). Kasnije ga je portugalski kralj Ivan II. preimenovao u Cabo da Boa Esperança (Rt dobre nade), jer se postao redovna plovna ruta za Indiju. Uprkos lošem vremenu, Dias je došao i do ušća Velike riblje rijeke, na području današnje Južnoafričke Republike. Dias je tako postao prvi evropljanin koji je plovio i istraživao na jugu Afrike. Kada se Portugalci nisu uspjeli sporazumiti s domorocima, došlo je do sukoba. Dias je prihvatio jednoglasni zahtjev svih oficira i pristao na povratak. Dias je dospio do istočne obale Afrike i zaključio da je ovaj put plovan i njime je moguće doći do Indije. Zanimljivo je de je Dias oplovio cijeli Rt dobre nade, ali je vidio njegovo kopno tek na povratku. Zatim se vratio u Portugal, vjerovatno u decembru 1488. Nije poznato kako je Dias primljen kod kralja.

1497. je Dias zapovjedao jednim brodom u ekspediciji od 5 brodova Vasca da Game na putu u Indiju.

1500. je Dias zapovjedao jednim brodom u novoj ekspediciji od 13 brodova koju je predvodio Pedro Alvares Cabral. Krenuvši na istok, prvi su dospjeli do današnjeg Brazila. Tu su se zadržali svega 10 dana, a zatim su krenuli prema Indiji. Dias je nestao u nevremenu kod Rta dobre nade. U nevremenu su izgubljena 4 od 13 brodova.

Diasov unuk Paulo Dias de Novais je bio jedan od glavnih kolonizatora južne Afrike u 16. vijeku.