Binčulići
| Binčulić | |
|---|---|
 | |
| plemićka porodica | |
| Država | Dubrovačka republika |
| Matična kuća | Budačić |
| Osnivanje | 13. vijek |
| Osnivač | Binzola (Benedikt) |
| Sadašnji rodonačelnik |
izumrli 1684. |
Binčulići (ital.: Binciola), plemićka porodica, jedna od starih patricijskih porodica iz Dubrovačke republike. Potiče od porodice Budačić, a formirala se u 13. vijeku, kada su njeni preci došli u Dubrovnik iz Cavtata, naselja koje je nastalo na mjestu nekadašnjeg starorimskog Epidaura, i postojala sve do 17. vijeka.
Porodična historija[uredi | uredi izvor]
Osnivačem porodice smatra se vlastelina Binzolu, koji se pominje u periodu 1226-1238. godine. Njegovo ime vjerovatno dolazi od jedne varijante imena Benedikt. On je 1232. učestvovao u zaključenju ugovora između Dubrovačke općine i Mletačke Republike, kojim su regulisani međusobni odnosi, to jest uloga, prava i obaveze dubrovačkog kneza, koji je u ono vrijeme uobičajeno dolazio iz redova najuticajnijih mletačkih vlastelina.
Binzolini sinovi Mihovil (Mihoilo) i Marin pomenuti su godine 1253. u spisku članova dubrovačkog Velikog vijeća u ugovoru zaključenom sa bugarskim carem Mihaelom I. Asenom. Godine 1266. pominje se Marinov sin Bincola, koji je došao u sukob s tadašnjim dubrovačkim knezom, Mlečaninom Micheleom Morosinijem, te bio izgnan iz grada.
Na kraju 13. i na početku 14. vijeka Stjepan Benčulić vršio je više funkcija u državnoj upravi, pa je tako, na primjer, od 1313. do 1336. godine bio dubrovački kancelar. Jedan drugi član porodice, Anselmo, zaređen je kao benediktinski sveštenik oko 1430. godine i otišao na dvor bosanskih kraljeva, gdje je bio ispovjednik i savjetnik Stjepana Tomaša i Stjepana Tomaševića.
Od značajnijih članova porodice, poznati su još i Bernardo, koji je 1532-1533. godine bio specijalni poslanik dubrovačke vlade na dvoru napuljskog kralja, te Bernardov sin Marin, poslanik na dvoru španskog kralja Filipa II Habsburgovca (1578-1580.).
Tokom 200 godina, u periodu između 1440. i 1640. godine bilo je ukupno 9 članova porodice u Velikom vijeću Republike (Consilium maius), tijelu koje popunjavaju svi punoljetni članovi dubrovačkih patricijskih rodova i u kojem je u posmatranom rasponu godina bilo ukupno oko 2.200 članova. U tom vremenu Binčulići su 24 puta birani u Vijeće umoljenih, odnosno za senatore, a 10 puta za članove Malog vijeća. Najvišu funkciju, onu dubrovačkog kneza, vršili su pet puta.
Nakon katastrofalnog zemljotresa 1667. godine broj preživjelih članova porodice u Dubrovniku smanjio se. U zemljotresu je poginuo Marin Binčulić, pretposljednji izdanak svog roda, a 1684. godine umro je Marinov sin Nikola, pa je sa njime porodična loza ugašena.