Bitka kod Siska
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
| Bitka kod Siska | |||
|---|---|---|---|
| Osmanlijski ratovi u Evropi | |||
 | |||
| Datum | 22. juni 1593. | ||
| Lokacija | Sisak, Hrvatska | ||
| Ishod | Pobjeda Hrvatske (u okviru Habsburške Monarhije) | ||
| Sukobljene strane | |||
| |||
| Komandanti | |||
| |||
| Žrtve | |||
| |||
Bitka kod Siska se dogodila 22. juna 1593. oko sisačke trougaone renesansne tvrđave, danas poznate pod nazivom Stari grad, koju je, na ušću Kupe u Savu, 1544. godine počeo graditi zagrebački kaptol u svrhu odbrane Hrvatskog Kraljevstva. U bitki su hrvatsko-slovensko-austrijske snage porazile osmanlijske trupe kojima je komandovao dotad veoma uspješni bosanski beglerbeg Hasan-paša Predojević.
Nakon što je turski sultan Murat III godine 1590. sklopio mir sa Perzijom, počeli su upadi Osmanlija prema zapadu, sve do Kranjske, Štajerske i Koruške. Njemački car i ugarsko-hrvatski kralj Rudolf II poslao je poslanike u Carigrad, koji su 29. oktobra zaključili primirje koje je trebalo trajati 8 godina. Ipak, pod pritiskom vojnih krugova na svom dvoru, Murat je sljedeće godine za komandanta svojih jedinica u Bosni postavio Hasan-pašu Predojevića, poznatog po borbenosti i hrabrosti. On je 1592. uspio osvojiti Bihać i šire okolno područje, te sveo Hrvatsku na "ostatke ostataka" (latinski: reliquiae reliquiarum).
Godine 1593. Predojević je počeo pripreme za daljnja osvajanja. Osmanlije su se u junu okupili kod Petrinje i našli nasuprot pokupske odbrambene linije, gdje se, između Karlovca (podignutog 1579.) i Siska, nalazio niz manjih tvrđava. Pri prvom napadu su 14. juna osvojili Drenčinu kod Siska, a dan kasnije opkolili i sam tvrđavu Sisak sa otprilike 12.000 ratnika. Na vijest o pokretima turske vojske, kraj Svete Klare kod Zagreba okupilo se oko 5.000 boraca hrvatske, koruške, kranjske i drugih vojski, kako bi se uputili prema Sisku, gdje je bilo samo 800 branilaca pod komandom kanonika Blaža Đuraka i Matije Fintića. U toj je udruženoj kršćanskoj vojsci Nijemcima zapovijedao vojvoda Ruprecht Eggenberg, Hrvatima ban Tomo Bakač Erdödi, a Slovencima karlovački general Andrija Auersperg.
22. juna 1593. kršćanska je vojska, predvođena banom Erdödijem, stigla do Siska, te se između Kupe i Save sukobila s Osmanlijama. Nakon što su ih Osmanlije djelimično odbili, slovenski i njemački strijelci zaustavili su njihov protivnapad, pritisli ih, te su se ovi morali povući prema Kupi. U međuvremenu je sisačka posada izašla iz tvrđave i zauzela mali most kojim se prelazilo na desnu obalu Kupe, te je tako Osmanlijama onemogućeno povlačenje. Njima nije preostalo ništa drugo, nego da pokušaju preplivati rijeku i tako nađu spas. Mnogi su se pritom utopili, a među njima i sam Hasan-paša. Preostali dio osmanlijske vojske se razbježao ostavljajući za sobom naoružanje i namirnice.
Sisačka je bitka bila povod ratu što su ga 17. jula 1593. Osmanlije objavili Habsburškoj Monarhiji, nazvanom „Dugi rat“, koji je trajao u periodu 1593-1606. godine. Bitka je bila prekretnica koja je naznačila zaustavljanje osmanlijskog prodiranja dalje u Evropu, a imala je i osobiti psihološki uticaj, jer je njome po prvi put nakon Krbavske bitke uspostavljena ravnoteža na tadašnjoj hrvatsko-turskoj granici.