Carigradski mir (1897)
| Potpisan | 4. decembar 1897. |
|---|---|
| Lokacija | Carigrad, Osmanlijsko Carstvo |
| Potpisnici | Osmanlijsko Carstvo Kraljevina Grčka |
Carigradski mir je bio sporazum između Osmanlijskog Carstva i Kraljevine Grčke potpisan 4. decembra 1897. godine nakon grčko-turskog rata (1897).
Pozadina[uredi | uredi izvor]
Ostrvo Kreta je bilo dio Osmanlijskog carstva, ali je imalo pretežno krišćansko stanovništvo koje je govorilo grčki i koje se više puta bunilo da bi postiglo uniju sa Grčkom. Tokom jedne takve pobune, 2. februara 1897. godine grčke trupe su se iskrcale na Kretu kako bi pripojile ostrvo. To je dovelo do izbijanja takozvanog 30-dnevnog rata između Osmanlijskog carstva i Grčke. Borbe se uglavnom vodile u Tesaliji i Epiru. U Tesaliji je nadmoćnija osmanlijska vojska kojom je komandovao Edhem-paša porazila Grke i zauzela mnogo teritorije. Grčka je tražila mir, a velike evropske sile su intervenisale da primoraju osmanlijsku vladu da vrati većinu zemalja okupiranih tokom rata i da da autonomiju Kreti.
Sporazum[uredi | uredi izvor]
Mirovni pregovori počeli su 21. oktobra 1897. godine, a sporazum je potpisan 4. decembra 1897. Uslovi su bili:[1]
- Tesalija, koju su okupirale osmanlijske snage, trebalo je velikim dijelom biti vratiti Grčkoj uz male promjene na predratnoj graničnoj liniji u korist Osmanlija.
- Grčka je pristala platiti velike odštete.
- Osmanlije se nisu htjele povući prije nego što se isplate reparacije.
- Osmanlije su se složile da priznaju status Krete kao autonomne države pod osmanlijskom vlašću.
Posljedice[uredi | uredi izvor]
Iako je osmanlijska vojska pobijedila na terenu, Osmanlijsko carstvo nije imalo koristi od pobjede. Vladavina nad Kretom se pokazala potpuno neefikasnom i Kreta je jednostrano proglasila uniju sa Grčkom 1908. godine. To je formalizovano nakon Balkanskih ratova, kada se ostrvo pridružilo Grčkoj 1. decembra 1913. godine. U razmjeni stanovništva između Grčke i Turske 1923. godine, muslimansko stanovništvo s ostrva je prebačeno u Tursku.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "Papers Relating to the Foreign Relations of the United States, With the Annual Message of the President Transmitted to Congress December 5, 1898 - Office of the Historian". history.state.gov. Pristupljeno 29. 10. 2020.
