Centralna banka Malte
| Centralna banka Malte Bank ċentrali ta' Malta | |
|---|---|
 | |
| Sjedište | Valleta |
| Osnovana | 17. juli 1968. |
| Predsjednik | Mario Vella |
| Centralna banka | Malte |
| ISO kod valute | MTL (ISO 4217) |
| Veb-sajt | centralbankmalta |
| Prethodnica | Banka Engleske |
| Nasljednica | Evropska centralna banka |
Centralna banka Malte osnovana je 17. jula 1968. i njeno glavno sjedište je u Valleti. Članica je Evropskog sistema centralnih banaka i podružnica je Evropske centralne banke. Njene zadaće su stabilnost cijena i valute.[1]
Historija[uredi | uredi izvor]
U januaru 1964. Ujedinjene nacije su poslale delegaciju predvođenu profesorom Wolfgangom F. Stolperom koja je preporučila osnivanje centralne banke. U septembru, nakon proglašenja nezavisnosti, vlada je dobila podršku od Banke Engleske (BoE) i Međunarodnog monetarnog fonda (MMF) prilikom osnivanja banke. Centralna banka se zvanično osniva 17. aprila 1968. nakon što je 11. novembra donešen zakon. Prvi guverner banke bio je dr. Philip L. Hogg koji je prethodno radio u BoE. Postoje tri značajna perioda centralne banke.[2]
Prvi period (1968–1994)[uredi | uredi izvor]
Implementiran je tečaj valute i uvode valutne rezerve. U 1969. izdaje se prva serija novčanica po decimalnom sistemu. Do 1972. banka je vezala tečaj valute za funtu od 1972. za korpu nekoliko valuta. Nadzirala je poslove komercijalnih banaka a od 1990. i rad Malteške berze.
Drugi period (1994–2002)[uredi | uredi izvor]
Dolaze izmjene zakonskih akata centralne banke koje daju banci veću autonomiju. Osniva se valutno vijeće koje sprovodi intervencije na otvorenom tržištu. Time su kamatne stope sve više prepuštene tržištu. Centralnoj banci bio je zabranjen otkup kratkoročnih državnih fondova (engleski: short-term investment fund; STIF) da bi se izbjeglo finansiranje države.
Treći period (2002–2008)[uredi | uredi izvor]
Nakon što se Malta sve više približavala članstvu Evropske unije (EU) dolazi do značajnije izmjene zakona. Centralna banka je od 2002. postala potpuno neovisna. 1. maja 2004. Malta postaje članica EU i centralna banka postaje članica Evropskog sistema centralnih banaka (ESCB). Ukidaju se kontrole kapitala. 2005. Malta pristupa Evropskom tečajnom mehanizmu (engleski: Exchange Rate Mechanism; ERM).
Zanimljivosti[uredi | uredi izvor]
Zgrada banke smještena je na mjestu gdje je bila tvrđava Sv. Jamesa, a to je najviša tačka u Valleti. Tu se nalazio britanski garnizon koji je 1873. pretvoren u vojnu gimnaziju. Tokom bitke kod Galipolja u 1915. korištena je za smještaj ranjenika. Nakon 1924. osniva se Vernon United Services Club, nazvan po lordu Vernonu koji je tu napravio zgradu za vojnike i mornare, koji je 1967. objekat prepustio malteškoj vladi.[3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "Our role and functions". centralbankmalta.org (jezik: engleski). Pristupljeno 10. 12. 2016.
- ^ "Our history". centralbankmalta.org (jezik: engleski). Pristupljeno 10. 12. 2016.
- ^ "History of premises". centralbankmalta.org. Pristupljeno 12. 12. 2016.