Crkva svetog Georgija u Velikoj Kladuši

Crkva sv. Georgija u Velikoj Kladuši
Osnovne informacije
Religija	Pravoslavlje
Država	Bosna i Hercegovina
Godina posvećenja	1913.
Oznaka baštine	Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine
Arhitektonski opis
Arhitektonski tip	Crkva
Dovršeno	1901. god.
Specifikacije
Dužina	13,45 m.
Širina	7,80 m.
Toranj/-evi	1
Visina tornja	18,30 m.

Crkva sv. Georgija u Velikoj Kladuši, Bosna i Hercegovina, pripada Srpskoj pravoslavnoj crkvi i eparhiji bihaćko-petrovačkoj. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika, na sjednici održanoj od 9. do 12. februara 2012. godine u Sarajevu, donijela je odluku da se crkva proglasi za nacionalni nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine. Ovu odluku Komisija je donijela u sljedećem sastavu: Zeynep Ahunbay, Martin Cherry, Amra Hadžimuhamedović, Dubravko Lovrenović i Ljiljana Ševo (predsjedavajuća).

Crkva sagrađena je 1901. godine a otvaranje i njeno osvećenje, održano je 1913. godine. Znatno je oštećena u Drugom svjetskom ratu. Od inventara ostao je sačuvan samo ikonostas od drveta. Dana 29. jula 1941. godine, u crkvi ustaše su izvršile pokolj stanovnika srpske nacionalnosti. Na zapadnom zidu crkve, blizu ulaznih vrata nalazi se spomen-ploča sa natpisom o tom događaju.

Crkva je obnovljena i ponovo osvećena 1987. godine. Nije stradala u ratnim razaranjima 1992–1995, ali je zbog neodržavanja u lošem stanju. Danas nije u upotrebi.

Opis

Crkva pripada jednobrodnim crkvama dimenzija 7,810 × 13,45 m (dužina mjerena sa apsidom). Natkrivena je dvovodnim krovom i pokrivena crijepom. Ima pripratu, naos i oltarski prostor.

Izgrađena je od kamena. Svi unutrašnji i vanjski zidovi crkve su malterisani i bojeni, dok su na vanjskoj strani po rubnim dijelovima objekta, zatim oko portala i prozorskih otvora, postavljene ploče širine 35–55 cm, kao dekoracija.

Zvonik je visine 18,30 m. i smješten je iznad centralnog prostora priprate, Kvadratne je osnove dimenzija iznose 3,5 × 3,5 m. Krov zvonika ima oblik lukovice sa izduženim kubičnim nastavkom na čijem se vrhu nalazi krst. Na fasadama se u donjoj zoni zvonika nalaze okulusi, a u gornjoj otvori sa žaluzinama koji se polukružno završavaju.

Korpus ikonostasa koga čini 17 ikona različitih dimenzija, podijeljen je u tri horizontalna niza. Opšta karakteristika ikona ogleda se u jednostavnom inkarnatu. Većim dijelom na kompozicijama dominira siva podloga, a u donjem, preostalom dijelu maslinasto zelena.

Literatura

• Đoko Slijepčević, Historija Srpske pravoslavne crkve, II knjiga, Od početka XIX vijeka do kraja Drugog svjetskog rata, Munchen, 1966. (korištene usluge biblioteke Bošnjačkog instituta, fondacija Adila Zulfikarpašića-Sarajevo), 1966.
• Aleksandar Ravlić, Velika Kladuša kroz stoljeća, Monografija, Skupština opštine Velika Kladuša, 1987.