Egzoribonukleaza
Egzoribonukleaza je vanjedarna ribonukleaza, enzim koji razgrađuje RNK uklanjanjem terminalnih nukleotida s bilo kojeg 5 'kraja ili 3'kraja molekula RNK. Enzimi koji uklanjaju nukleotide sa 5 'kraja nazivaju se 5'-3' egzoribonukleaze , a oni koji uklanjaju nukleotide sa 3' kraja nazivaju se 3'-5' egzoribonukleaze.
Egzoribonukleaze za cijepanje veze mogu koristiti ili vodu nukleotid-nukleotida (hidrolitska aktivnost) ili neorganski fosfat (što senaziva fosforolizna aktivnost). Hidrolitske egzoribonukleaze razvrstane su pod EC broj 3.1, a fosforolitske eksoribonukleaze pod EC broj 2.7.7. Kako fosforolitski enzimi za cijepanje veza koriste anorganski fosfat, oni oslobađaju nukleotid-difosfate, dok hidrolitski enzimi (koji koriste vodu) oslobađaju nukleotid-monosfosfate.
Egzoribonukleaze postoje u svim carstvima života: bakterijama, arhejama i eukariotima. Egzoribonukleaze su uključene u razgradnju mnogih različitih tipova RNK, uključujući iRNK, tRNK, rRNK i miRNK. Egzoribonukleaze mogu biti pojedinačni proteini (kao što je Rnaza D ili RNaza PH), ali mogu biti i kompleksi više proteina, kao što je egzosomski kompleks (u kojem su četiri glavne porodice egzoribonukleaza ).
Glavne porodice[uredi | uredi izvor]
| Porodica | Primjer člana | Distribucija | Katalitska aktivnost |
|---|---|---|---|
| RNR | RNaza R | Većina bakterija, svi eukarioti | 3'-5' hidroliza |
| RNaza II | |||
| Rrp44 | |||
| DEDD | Rnaza D | Određene bakterije, svi eukarioti | 3'-5' hidroliza |
| RNaza T | |||
| PM/Scl-100 | |||
| Oligoribonukleaza | |||
| RBN | RNaza BN | Određene bakterije | 3'-5' hidroliza |
| PDX | PNPaza | Sva carstva | 3'-5' Fosforiliza |
| PM/Scl-75 | |||
| Rnaza PH | |||
| RRP4 | Rrp4 | Svi eukarioti, većina arheja | 3'-5' Hidroliza |
| 5PX | Egzoribonukleaza I | Svi eukarioti | 5'-3' Hidroliza |
| Egzoribonukleaza II |
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- Zuo Y; Deutscher MP. (2001). "Exoribonuclease superfamilies: structural analysis and phylogenetic distribution". Nucleic Acids Res. 29 (5): 1017–26. doi:10.1093/nar/29.5.1017. PMC 56904. PMID 11222749.
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
- Exoribonucleases na US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)