Idi na sadržaj

Etil-format

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Etil-format

Općenito
Hemijski spojEtil-format
Druga imenaIUPAC ime: Etil metanoat
Molekularna formulaC3H 6O2
CAS registarski broj109-94-4
SMILESO=COCC
InChI1/C3H6O2/c1-2-5-3-4/h3H,2H2,1H3
Kratki opisBezbojna tečnost sa mirisom voća
Osobine1
Agregatno stanjeTečno
Gustoća0,917 g/cm3
Tačka topljenja193
Tačka ključanja54,0
Pritisak pare200 mmHg (20°C)
Rastvorljivost9% (17,78°C)
Rizičnost
NFPA 704
 
 
 
 
1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima.

Etil-format ili etil-metanoat je ester koji nastaje kada etanol (alkohol) reaguje sa mravljom kiselinom (karboksilna kiselina). To je bezbojna tečnost, sa formulom C3H 6O2. Naziv etil-metanoat je dobio po tome što je mravlja kiselina poznata i kao metanoična kiselina. Etil-format ima obilježavajući miris ruma i djelimično je odgovoran za okus malina.[1] Prirodno se javlja u tijelu mrava i žaokama pčela.[2]

Sigurnost

[uredi | uredi izvor]

Etil-metanoat je općenito priznat kao siguran prema američkoj Upravi za hranu i lijekove (U.S.. Food and Drug Administration).[3] Prema Upravi zaštite na radu i zdravlja SAD (OSHA), etil-formati mogu iritirati oči, kožu, sluznice i respiratorni sistema ljudi i drugih životinja. Također, mogu izazvati depresije centralnog nervnog sistema.

U industriji se koristi kao otapalo za celulozni nitrat, celulozni acetat, ulja i masti. Može se koristiti kao zamjena za aceton; radnici mogu biti izloženi pod sljedećim okolnostima:

OSHA smatra da je potrebno prosječno ograničenje od 100 dijelova na milion (300 miligrama po kubnom metru), u trajanju od osam sati dozvoljena granica izlaganja. Nacionalni institut za bezbednost i zdravlje SAD (NIOSH) također smatra da je prosjek od 100 ppm tokom osam sati preporučena granica izloženosti.[4]

U svemiru

[uredi | uredi izvor]

Astronomi su identifikovali etil-format u oblaku prašine na površini galaksije Mliječni put, pod nazivom Lav B2. Astronomi iz Max Planck instituta za radio astronomiju u Bonnu, Njemačka, koriste IRAM 30-m, a IRAM Radiotelescop u Španiji analiziraju spektar zračenja koji emitiraju vruća područja u blizini nove zvijezde. To je jedna od 50 molekula, koje su prepoznali astronomi.[1]

Također pogledajte

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ a b Sample, Ian (21. 4. 2009). "Galaxy's centre tastes of raspberries and smells of rum, say astronomers". The Guardian. Pristupljeno 21. 4. 2009.
  2. ^ http://www.chemicalland21.com/industrialchem/organic/ETHYL%20FORMATE.htm
  3. ^ "Alternative fumigants: Ethyl Formate". University of California. Arhivirano s originala, 30. 5. 2009. Pristupljeno 25. 4. 2009.
  4. ^ CDC - NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards.

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]