Ibn Tulunova džamija
| Ibn Tulunova džamija | |
|---|---|
 Pogled na minaret i sebilj Ibn Tulunove džamije u Kairu | |
  Položaj džamije Ibn Tuluna u Egiptu | |
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Kairo |
| Geografske koordinate | 30°01′02″N 31°08′59″E / 30.0173°N 31.1497°E |
| Država |  Egipat |
| Arhitektonski opis | |
| Arhitektonski tip | džamija |
| Arhitektonski stil | abasidski |
| Osnivač | Ahmed ibn Tulun |
| Kamen temeljac | 876. |
| Dovršeno | 879. |
| Specifikacije | |
| Munare | 1 |
| Materijali | cigla[1] |
Ibn Tulunova džamija (arapski: مسجد إبن طولون), je najstarija džamija u Kairu koja je preživjela u svom prvobitnom obliku a također je i najveća džamija što se tiče površine. Izgrađena je oko otvorenog dvorišta kvadratne osnove koje omogućava dobru osvjetljenost džamije prirodnom svjetlošću. Odlikuje se samarskim stilom a ukrašena je rezbarenim drvetom i štuko reljefima.[2] Popularna je turistička destinacija grada Kaira. Gradnja je finansirao Ahmed ibn Tulun, abasidski namjesnik tadašnjeg Egipta i nazvana je njemu u čast.
Izgradnja[uredi | uredi izvor]
Izgradnju džamije naručio je Ahmed ibn Tulun, abasidski guverner Egipta turkijskog porijekla koji je bio namjesnik Egipta u periodu od 868. do 884. i tokom kojeg je ovo područje bilo de facto nezavisno. Historičar Al-Makrizi kao početak gradnje džamije navodi 876. godinu[3] a originalna ploča s natpisom džamije identificira datum njenog zaršetka 265. godinu po hidžri odnosno 878/879. godinu.
Džamija je izgrađena na malom brdu nazvanom Gebel Jaškur, Brdo zahvalnosti. Jedna lokalna legenda kaže da je upravo ovdje pristala Nuhova lađa nakon potopa a ne na planini Ararat.[4] Džamija je korištena u više svrha. Jedna takva namjena bila je korištena kao odmaralište za hadžije koji su sa područja Sjeverne Afrike išli u Meku na obavljanje hadža tokom 12. svijeka.
Ova velika džamija trebala je biti centar glavnog grada Ibn Tuluna, al-Qata'ija, koji je služio kao središte uprave tokom Tulunidske dinastije. Prvobitno se džamija naslanjala na palaču Ibn Tuluna, a vrata pored minbera omogućavala su mu direktan ulazak u džamiju. Al-Qata'i je porušen tokom ranog perioda 10. vijeka a džamija je jedina preživjela građevina tog lokaliteta.
Džamija je izgrađena u samarskom stilu uobičajenom sa abasidsku arhitekturu. Izgrađena je oko dvorišta, s natkrivenim prostorom na svake od četiri vanjske strane, od kojih je najveći onaj u pravcu kible tj. u pravcu Mekke. Izvorna džamija imala je fontanu u sredini a koju je prekrivala pozlaćena kupolu oslonjena na deset mramornih stubova s 16 mramornih stubova i mramornim pločnikom okolo. Ispod kupole nalazio se veliki bazen od mramora. Karakteristični sebilj s visokom kupolom džamiji je dodao memlučki sultan Lajin krajem 13. vijeka.
Unutrašnjost[uredi | uredi izvor]
Unutrašnji lučni prozori doprinose boljoj osvjetljenosti džamije. U svakom šiljastom luku postavljen je prozor koji je oblikovan geometrijskim dizajnom.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Verde, Tom (2012). "The Point of the Arch". Saudi Aramco World. Vol. 63 no. 3. Aramco Services Company. str. 34–43. Pristupljeno 18. 2. 2020.
- ^ "Ibn Tulun Mosque « Muslim Heritage". Pristupljeno 18. 2. 2020.
- ^ al-Maqrīzī, Khiṭaṭ, II, pp. 265 ff.
- ^ R.G. 'John' Gayer-Anderson Pasha. "Legends of the House of the Cretan Woman." Cairo and New York: American University in Cairo Press, 2001. pp. 33–34. and Nicholas Warner. "Guide to the Gayer-Anderson Museum in Cairo." Cairo: Press of the Supreme Council of Antiquities, 2003. p. 5.