Junior sistem antigena
Junior sistem antigena (JR), genski lokus ABCG299, jedan je od sistema krvnih antigena čija je priroda bolje proučena u relativno novijim istraživanjima.[1][2][3]
Definicija[uredi | uredi izvor]
Nedavne studije donose prvie molekulske dokaze i osnove za promjenu statusa ovog sistema varijacije krvnih antigena iz kategorije „privatni“ (private) u novi sistem krvnih grupa pod nazivom Junior, JR ili Jr (a ). Tome su posebno doprinijeli podaci o učestalosti alternativnih fenotipova u više populacija, što ranije nije bilo poznato. Anti-Jr (a) antitijela se pojavljuju u krvi osoba koji su negativni za ovu krvnu grupu. Iako se javljaju relativno rijetko , mogu izazvati akutne hemolitske reakcije, a mogu biti odgovorni i za fatalne bolesti , kao što je hemolitska bolest novorođenčeta (eng. skr., HDFN). Jedan mačiji eritrocitni protein, ortolog za ABCG2 je imunoprecipijent monoklonskim antitijelima Jr (a) antigena, a prepoznaje se po masenoj spektrometriji. Ovaj protein kao i analiza hromosomskih jednonukleotidnih polimorfizama (SNP ) iz DNK Jr (A-) protiv Jr (a +), bili su važni alati u rasvjetljavanju prirode gena i molekulske osnove ovog sistema krvnih grupa. Osobe koje nose Jr (a-) fenotip su rijetke u svim svjetskim populacijama s izuzetkom Japana i evropskih Roma.
Geni[uredi | uredi izvor]
JR protein je kodiran iz ABCG2 gena, člana velike porodice (48 gena) ABC (ATP obavezujućeg klastera) transportera. ABCG2 je skraćenica za ATP-obavezujući klaster, sub-porodica G (bijela, po mutaciji white u rodu Drosophila), član 2 (kod Homo sapiens). Gen je također poznat i kao ATP-obavezujući klaster transportera G, ili protein koji je rezistentan na rak dojke (BCRP). Njegov lokus se nalazi na dugom kraku hromosoma 4, pozicija: q22.1. Organiziran je u 16 egzona i proteže se na 66 kb. ABCG2-kodirani protein obično se nalazi u ekstra- i intra-ćelijskiim membranama različitih tkiva i vrlo je izražen u placenti. Proteini ove porodice funkcioniraju kao homodimeri, a njihova glavna funkcija je transport preko membrane, uprkos visokom gradijentu koncentracije, koristeći ATP hidrolize kao glavnog izvora energije. Molekulska težina ABCG2 je ~ 70 kDa, sadrži ~ 655 ostataka. Općenitije, ABCG2 pola veličine transportera sa tri membranska segmenta, a sadrži jedan ATP-obavezujući kasetu, lociranu u blizini svog vršnog amino kraja.
Tkivno rasprostranjenje[uredi | uredi izvor]
ABCG2 proteini su izuzetno izraživani, osobito oni iz posteljice i u krvnim moždanim barijerama. Nalaze se u hepatocitima, proksimalnim ćelijama bubrežnih kanalića, krvotvornim matičnim ćelijama i zrelim eritrocitima. Prisutni su u venskim i i kapilarnim ćelijama, u zidovima gotovo svih tkiva.
Asocijacijske bolesti[uredi | uredi izvor]
Prisustvo Jr (a) antitijela, kao što je kod Jr (a-) osoba, može dovesti do transfuzijske hemolitske reakcije, a može dovesti i do hemolitske bolesti fetusa i novorođenčeta.Kod osoba kojima nedostaje ovaj antigen, drugi zdravstveni problemi nisu dosad dokumentirani. Miševi kojima nedostaje odgovarajući gen, raznisvijaju se normalno i imju normalan životni vijek. Rezistentnost na lijekove u liječenju raka povezana je s funkcijom proteina kao kod TBC transportera.
Evidencije alela[uredi | uredi izvor]
Iako preko 1.000 ljudskih jednonukleotidnih polimorfizama (SNP) ABCG2 su dokumentirani u NCBI dbSNP bazi podataka, uglavnom se dokumentiraju one koje rezultiraju u promjeni fenotipa krvne grupe, kao što su oni povezani s Jr (a-). Većina je drugo izgledala kao da su rezultat recesivnog nasljeđivanja ABCG2-nula mutacije uzrokovane ustvari besmislenim (nonsense) mutacijama. Referentna sekvenca za cDNK je GenBank slijed sa acc. br. NM_004827.1, a koja se koristi za obilježavanje promjene ostataka aminokiselina, imaju acc. br. NP_004818.1.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Borst P., Oude R.Elferink. (2002): Mammalian ABC transporters In health and disease. Ann. Rev. Biochem., 71: 537-592.
- ^ Saison et al. (2012): Null alleles of ABCG2 encoding the breast cancer resistance protein define the new blood group system Junior. Nature Genetics, 44:174-177.
- ^ Zelinski et al. (2012): ABCG2 null alleles define the JR(a-) blood group phenotype. Nature Genetics, 44:131-132.
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
- [NCBI genes 9429 for ABCG2] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/9429
- [Uniprot ID Q9UNQ0 for ABCG2] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene?cmd=Retrieve&dopt=Graphics&list_uids=9%2C9
- [Genbank proteins NP_004818.2 for ABCG2] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/protein/NP_004818.2
- [Gene nomenclature database ID 74 for ABCG2] https://web.archive.org/web/20170718031740/http://www.genenames.org/cgi-bin/gene_symbol_report?q=data%2Fhgnc_data.php&hgnc_id=74
- [Genbank nucleic acids NM_004827.2 for ABCG2] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/nucleotide/NM_004827.2
- [NCBI homologenes for homologs and orthologs 55852 for ABCG2] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/homologene?cmd=Retrieve&dopt=HomoloGene&list_uids=55852
- [NCBI dbSNP for single nucleotide polymorphisms
9429 for ABCG2] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/snp?term=9429%5BLID%5D&cmd=search
- [OMIM ID - at Online Mendelian Inheritance in Man
603756 for ABCG2] http://omim.org/entry/603756