Jakub-pašina džamija
| Jakub-pašina džamija | |
|---|---|
 | |
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Sarajevo, Bosna i Hercegovina |
| Religija | Islam |
| Administracija | Islamska zajednica u Bosni i Hercegovini |
| Arhitektonski opis | |
| Arhitektonski tip | Džamija |
| Arhitektonski stil | osmanlijski |
| Osnivač | Hadum Jakub-paša |
| Dovršeno | 1491. |
| Specifikacije | |
| Munare | 1 |
Jakub-pašina džamija je sarajevska džamija koja se nalazi u naselju Bistrik, općina Stari Grad.
Historija[uredi | uredi izvor]
Bosanski sandžak-beg Jakub-paša je 1491. godine na prostoru današnjeg Bistrika sagradio mesdžid. U ovome periodu se oko mesdžida formirala posebna mahala pod nazivom Jakub-pašina mahala, koja se u izvorima prvi put spominje 1516. godine. U ljeto 1493, sa 8000 vojnika, Jakub-paša kreće u vojni pohod prema sjeverozapadu. Prolazi kroz Jajce i nastavlja pohod preko Une i Kupe i stiže sve do Celja, Ptuja, i Donje Štajerske. Devetog septembra iste godine na Krbavskom polju osmanska vojska predvođena Jakub-pašom je nanijela poraz hrvatskoj vojsci.[1]
Ovaj mesdžid je prvobitno bio građen od ćerpića i drveta i imao je drvenu munaru. Njegove dimenzije su iznosile oko 8 x 6 m. Mesdžid je imao više dobrotvora. Hadži Mustafa, sin Ejubov je 1785. godine sagradio jedan mekteb u blizini mesdžida. Iznad ulaznih vrata mesdžida sve do rušenja se nalazio natpis izveden običnim mastilom na zidu: “Neka je ova bogomolja sa srećom svakome otvorena u ime jedinog Boga. Dobrotvor Jakub-paša. U godini 897. “ (1491/92). Ovo vjerovatno nije bio prvobitni natpis koji je nestao nakon požara objekta tokom pohoda Eugena Savojskog na Sarajevo u oktobru 1697. godine. Navedeni natpis je vjerovatno postavljen nekad kasnije na osnovu originalnog. Uz mesdžid se nalazilo manje groblje, a danas je sačuvano svega nekoliko starih nišana. U ovom groblju su ukopavani članovi porodice Čeljo. Za ovu porodicu Sejfuddin Kemura kaže sljedeće: “Za mesdžidom nalazi se poširok harem koji je popunjen muslimanskim grobovima među kojima su četiri groba braće Čelja koji su živili u X vijeku po hidžri (period između 1494. i 1590. god.) u mahali Čeljigovićima, koja se prozvala njihovim imenom. Tradicija naroda veli, da je bilo sedmoro braće Čelja i da su u Čeljigovićima imali vlastitu tekiju. Najstariji njihov brat zvao se Sulejman i bio je šejh u ovoj tekiji…”. Godine 1874. munara džamije je porušena uslijed velikog vjetra zbog čega se nikada nije popravila. Godine 1907. izvjesna Derviša, kći hadži Ibrahimova, a supruga Osman-age Varešanovića, stanovnica ove mahale, je uvakufila u korist ovog mesdžida jednu svoju kuću i bostan. Jakub-pašin mesdžid je porušen 1. marta 1936. godine, istog dana kao i Skenderija džamija.[2][3] Jakub-pašina džamija je obnovljena i otvorena 2008. godine.[4] Fatima Abdičević je uz džamiju podigla česmu 2012. godine. Iznad ulaznih vrata se nalazi noviji natpis koji glasi: "Na 515. godišnjicu Krbavske bitke i pobjede vojske bosanskog namjesnika Jakub-bega nad vojskom hrvatskog bana Derenčina, u znak sjećanja na žrtve i u znak domovinske zahvalnosti 9. 9. 2008. obnovljen je Jakub-pašin časni hram podignut 1491. godine. "
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Mujezinović, Mehmed, (1974), Islamska epigrafika BiH, knjiga I, str. 89, Veselin Masleša
- ^ Mujezinović, Mehmed, (1974), Islamska epigrafika BiH, knjiga I, str. 90, Veselin Masleša
- ^ Šejh Sejfuddin Kemura, (1913), Sarajevske džamije i druge javne zgrad turske dobe, str. 113-121
- ^ "Otvorena obnovljena Jakub-pašina džamija". www.klix.ba. Pristupljeno 14. 8. 2022.