Lajmska bolest
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Lajmska bolest | |
---|---|
Klasifikacija i vanjski resursi | |
ICD-10 | A69.2 |
ICD-9 | 088.81 |
DiseasesDB | 1531 |
MedlinePlus | 001319 |
eMedicine | med/1346 ped/1331 neuro/521 emerg/588 |
MeSH | D008193 |
Lajmska bolest je multisistemsko oboljenje subakutnog i hroničnog toka, koje izaziva bakterija Borrelia burgdorferi. Ona zahvata prvenstveno kožu, a zatim srce, zglobove i centralni nervni sistem.
Lajmska bolest je otkrivena 1975. godine u gradu Lajm (Connecticut, SAD) povodom epidemične pojave juvinalnog artritisa, a 1981. Burgdorfer je iz krpelja izolovao spiralno uvijen, pokretan mikroorganizam koji pripada rodu Borrelia, odnosno porodici Spirohetacea.
Rezervoari ove bakterije su krpelji, glodari, jeleni i dr. Vektori infekcije su tvrdi krpelji koji prenose bolest na čovjeka i domaće životinje, a ona se javlja obično sezonski (od ranog proljeća do kasne jeseni) i to uglavnom kod osoba koje često borave u prirodi.
Lajmska bolest se klinički manifestuje pojavom lokalnog otoka i crvenila (lat. erythema migrans) na mjestu uboda i to 3-32 dana nakon incidenta. Lokalno crvenilo je toplo i uglavnom nije bolno. Kod 50% pacijenata identične promjene se mogu javiti na drugim djelovima tijela, a kod 15% pacijenata kožne promjene mogu da izostanu. Pored promjena na koži mogu da se jave temperatura, jeza, malaksalost, glavobolja, regionalno uvećanje limfnih žlijezda itd. Ako se bolest ne prepozna i ne liječi na vrijeme, nakon nekoliko nedjelja razvija se drugi stadij sa neurološkim simptomima, pojavom bolova u zglobovima i kardiološkim simptomima, a ako se i u ovoj fazi bolest ne tretira nakon više mjeseci ili godina ona ulazi u treću fazu sa teškim neurološkim ispadima, promjenama na zglobovima i koži.
Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničke slike i podataka o ujedu krpelja, a potvrđuje se testom indirektne imunofluorescencije ili primenom ELISA tehnika kojim se otkrivaju IgM antitijela u serumu, likvoru i sinovijalnoj tečnosti zglobova. Nakon 1-3 mjeseca javljaju se IgG antitijela koja se dugo održavaju. Izolacija uzročnika se ne praktikuje. Kao konfirmacioni test može se koristiti i Western blot.
Terapija ove bolesti zavisi od njenog kliničkog stadija. Obično se koriste: penicilin, tetraciklini i hloramfenikol, a kod neuspješne antibiotske terapije u trećoj fazi preporučuju se i kortikosteroidi.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- Lyme Disease International Support
- Lyme Disease Map Project
- Lyme disease organizations na Curlie
- Lyme Disease Arhivirano 25. 2. 2012. na Wayback Machine Institute for Good Medicine at the Pennsylvania Medical Society
- Lyme Disease: from the Centers for Disease Control and Prevention (CDC)
- Lyme Disease Information: from the National Institute of Allergy and Infectious Diseases
- Lyme Disease The Merck Manual
- US Army Factsheet on Lyme Disease (CHPPM's Entomological Sciences Program)
- CTV (Canada) W5 Documentary on Lyme Disease in Canada Arhivirano 15. 3. 2010. na Wayback Machine
- International Lyme and Associated Diseases Society