Izvorni kôd stranice Mikrobiologija

{{Nedostaju izvori}}
{{Biologija sidebar}}
'''Mikrobiologija''' (od [[grčki jezik|grčkog]] ''mikron'' - mali ''biologos'' - nauka o životu) je jedna od nauka koja je imala i ima veoma bitnu ulogu u društvu. Mikrobiologija je, prema tome, nauka koja proučava mikroorganizme, koji su jednoćelijski ili ćelijski-cluster mikroskopski organizmi. Oni pripadaju [[eukarioti]]ma (sa nukleusom) kao što su gljivice i [[prokarioti]]ma (bez nukleusa).

Mikrobiologija je često definirana kao nauka koja proučava organizme koji su premali da bi se vidjeli golim okom, tj. nauka koja proučava mikroorganizme. Organizmi i objekti manji od jednog milimetra u promjeru se ne mogu vidjeti golim okom, te su [[mikroskop]]i naišli na ogromnu primjenu u mikrobiologiji. Mikroorganizmi su od velikog značaja. Mikroorganizmi su neophodni za pravljenje hljeba, sira, piva, vina, [[antibiotik]]a, [[enzim]]a, [[vakcina]], [[vitamin]]a, i mnogih drugih bitnih produkata. Mikroorganizmi su neophodni za ekološki sistem. Zahvaljujući njima postoje azotni i ugljenikovi ciklusi koji se odvijaju duboko u zemljištu i u dubokim vodama.

Mikroorganizmi su također pravili puno problema u historiji čovječanstva. Bolesti izazvane mikroorganizmima su bile od velikog historijskog značaja. Na primjer pad [[Rimsko Carstvo|Rimskog Carstva]] i osvajanje Novog Svijeta. [[1347]]. godine Crna smrt je harala [[Evropa|Evropom]], i do [[1351]], samo četiri godine kasnije, 1/3 populacije je umrla. Danas jedna od najvećih bitaka koje moderna mikrobiologija vodi, je sa virusom [[HIV]]-a, koji vodi do bolesti [[AIDS]]-a.

Prema grupama mikroorganizama koje proučava, mikrobiologija se dijeli na:
* '''[[Bakteriologija|Bakteriologiju]]''' ([[Grčki jezik|grč.]] ''bakterion'' - štapić, palica; ''lógos'' - znanost) - proučava morfološka i uzgojna svojstva [[bakterije|bakterija]], njihov rast, [[metabolizam]] (mijenu tvari) i [[genetika|genetiku]].
* '''[[Mikologija|Mikologiju]]''' ([[Grčki jezik|grč.]] ''mýkes'' - gljiva; ''lógos'' - znanost) - proučava [[gljive]], jednoćelijske i višećelijske, heterotrofne i aklorotrofne organizme. Proučavaju se njihova morfološka i uzgojna svojstva te rast, metabolizam i [[genetika]].
* '''[[Virologija|Virologiju]] (virusologiju)''' ([[Latinski jezik|lat.]] ''virus'' - otrov, sluz; [[Grčki jezik|grč.]] ''lógos'' - nauka) - proučava [[virus (biologija)|viruse]] te viroide i prione, infektivne čestice manje od virusa, koji su uzročnici bolesti biljaka, životinja i ljudi.
* '''[[Protistologija|Protistologiju]]''' ([[Grčki jezik|grč.]] ''prótistos'' - prvi, najraniji; ''lógos'' - nauka) - proučava [[protisti|protiste]].
* '''[[Parazitologija|Parazitologiju]]''' - proučava obilježja plosnatih i valjakstih čovjekovih nametnika i člankonožaca.

== Važni datumi u razvoju mikrobiologije ==
{{Preuređivanje}}
* [[1546]] - [[Girolamo Fracastoro]] je pretpostavio da bolesti mogu biti rezulat nevidljivih organizama
* [[1590]] - [[Sacharias Jansen]] pravi prvi mikroskop
* [[1668]] - [[Francesco Redi]] objavljuje rad o [[spontana generacija|spontanoj generaciji]] crva
* [[1676]] - [[Anton van Leeuwenhoek]] otkriva prve organizme
* [[1765]] - [[Lazzaro Spallanzani]] napada teoriju spontane generacije
* [[1786]] (?) - Müller pravi prvu sistematsku klasifikaciju bakterija
* [[1798]] - [[Edward Jenner]] prvi put upotrebljava vakcinu protiv boginja
* [[1838]] - [[Theodor Schwann]] i [[Matthias Jakob Schleiden]] objavljuju rad ''Teorija ćelija''
* [[1844]] - [[Agostino Bassi]] potvrđuje da su mikroorganizmi uzročnici brojnih bolesti
* [[1847]] - [[Ignaz Semmelweis]] potvrđuje da se bolesti mogu prenijeti sa osobe na osobu, i prvi primjenjuje dezinfekciju
* [[1849]] - [[John Snow]] istražuje epidemiologiju [[kolera|kolere]] u Londonu [[1849]]. godine
* [[1857]] - [[Louis Pasteur]] potvrđuje da je fermentacija rezultat rada mikroorganizma
* [[1858]] - [[Rudolf Virchow]] potvrđuje da ćelije nastaju dijeljenjem [[ćelija]]
* [[1861]] - [[Louis Pasteur|Paster]] za sva vremena opovrgava teoriju [[Spontana generacija|spontane generacije]]
* [[1867]] - [[Joseph Lister]] objavljuje svoj rad o primjeni dezinfekcije tokom operacija
* [[1869]] - [[Friedrich Miescher]] otkriva [[nukleinske kiseline]]
* [[1880]] - [[Charles Louis Alphonse Laveran]] pokaziva da je uzrok [[malarija|malarije]] mikroorganizam ''Plasmodium''
* [[1882]] - [[Robert Koch]] otkriva da je uzrok [[tuberkuloza|tuberkuloze]] bacil ''Mycobacterium tuberculosis''
* [[1884]] - [[Hans Christian Gram|Gramovi]] metodi dijele bakterije na gram pozitivne i gram negativne
* [[1884]] - [[Élie Metchnikoff]] objašnjava proces [[fagocitoza|fagocitoze]]
* [[1885]] - [[Louis Pasteur|Paster]] pravi vakcinu protiv bjesnila
* [[1886]] - [[Theodor Escherich]] otkriva uzrok dijareje - mikroorganizam ''Escherichia Coli''
* [[1896]] - [[Émile van Ermengem]] otkriva uzrok [[botulizam|botulizma]] – ''[[Clostridium botulinum]]''
* [[1897]] - [[Ronald Ross]] pokaziva da malariju prenosi [[komarac]]
* [[1900]] - [[Walter Reed]] pokaziva da žutu groznicu također prenosi komarac
* [[1902]] - [[Karl Landsteiner]] otkriva [[krvna grupa|krvne grupe]]
* [[1903]] - [[Rajt]] otkriva prisustvo antitijela 
* [[1905]] - [[Šaudin]] i [[Hofman]] otkrivaju da se [[sifilis]] prenosi 
* [[1910]] - [[Ehrlih]] proizvodi prvi lijek za sifilis
* [[1911]] - [[Rous]] otkriva virus koji dovodi do raka kod kokošaka
* [[1915]] - [[D'Herel]] i [[Tvort]] otkrivaju prve viruse koji napadaju bakterije
* [[1921]] - [[Fleming]] otkriva [[lizozomi|lizozome]]
* [[1928]] - [[Grifit]] otkriva bakterijsku transformaciju
* [[1929]] - [[Fleming]] otkriva [[penicilin]]
* [[1937]] - [[Čaton]] dijeli organizme na [[prokariote]] i [[eukariote]]
* [[1941]] - [[Bidl]] i [[Tatum]] postavljaju hipotezu ''Jedan gen - jedan enzim''
* [[1944]] - [[Averi]] pokaziva da je [[DNK]] nosilac genetske informacije
* [[1945]] - [[Vaksman]] otkriva [[streptomicin]]
* [[1946]] - [[Tatum]] opisuje bakterijsku konjugaciju
* [[1951]] - [[Herši]] i [[Čejs]] opisuju način na koji virus napada bakterije
* [[1952]] - [[Peter Medawar|Medaver]] otkriva da organizam ima osobinu tolerantnosti
* [[1953]] - [[James Watson|Votson]] i [[Francis Crick|Krik]] otkrivaju strukturu molekula [[DNK]]
* [[1962]] - [[Porter]] opisiva osnovnu strukturu [[imunoglobulin]]a '''G'''
* [[1966]] - [[Nirenberg]], [[Korana]] i drugi otkrivaju Genetski kod - [[Genetska šifra]]
* [[1970]] - [[Arber]] i [[Smit]] otkrivaju [[restriktivni enzimi|restriktivne enzime]]
* [[1971]] - [[Baltimor]] otkriva obrnutu [[tranksripcija|trankripciju]] kod virusa
* [[1977]] - [[Gilber]] i [[Senger]] otkrivaju tehnike za sekvenciranje DNK molekula
* [[1979]] - Sinteza [[insulin]]a putem tehnologije rekombinacije DNK
* [[1980]] - Objavljena svjetska eliminacije [[Variola vera|variole vere]]
* [[1982]] - Sinteza vakcine za [[Hepatitis B]]
* [[1984]] - [[Lik Montanjer]] identificira [[HIV]] virus
* [[1985]] - [[Mulis]] razvija [[Polimerizovana lančana reakcija|polimerizovanu lančanu reakciju]] – ''PCR''
* [[1986]] - Prvi put upotrebljena genska terapija
* [[1995]] - Objavljena DNK sekvenca ''Haemophilus influenzae''
* [[1997]] - Otkrivena najveća bakterija na svijetu
* [[1999]] - Potpuno poznat ljudski genom u [[Projekat ljudskog genoma|Projektu ljudskog genoma]]

== Također pogledajte ==
* [[Archaea]]
* [[Biohemija]]
* [[Biotehnologija]]
* [[Genetika]]
* [[Imunologija]]
* [[Medicina]]
* [[Mikologija]]

== Literatura ==
* Microbiology, fifth Edition, Harley, John - Eastern Kentucky University, 2003. (godine navedene u gornjem tekstu preuzete iz ove knjige)

== Vanjski linkovi ==
{{Commonscat|Microbiology}}
* [https://web.archive.org/web/20100317160706/http://www.gideononline.com/tutorial/microbiology.htm GIDEON Microbiology tutorial]
* [http://www.bact.wisc.edu/Microtextbook Online Microbiology textbook]
* [http://www.nature.com/nrmicro/index.html Nature Review: Microbiology]
* [http://www.textbookofbacteriology.net/ Bacteriology textbook] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080913123627/http://www.textbookofbacteriology.net/ |date=13. 9. 2008 }}
* [https://web.archive.org/web/20060220120758/http://www.bionews.in/index.php/archives/category/microbiology/ Microbiology News]
* [http://https://www.microblife.in/:articals Microbiology] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130711041720/http://https/ |date=11. 7. 2013 }}

{{biologija}}

[[Kategorija:Mikrobiologija]]
[[Kategorija:Grane biologije]]
[[Kategorija:Mikroskopija]]