Muderris
Muderris (uz: muderis)[1] riječ je arapskog porijekla, a znači "profesor".
Etimologija[uredi | uredi izvor]
Korijen riječi muderris je د ر س (d-r-s), a izvedena je od glagolskog pridjeva radnog glagola دَرَّسَ derrese; "učiti".
Imenica مُدَرِّس muderris (muški rod množina: مُدَرِّسُون – muderrisūn; ženski rod jednina: مُدَرِّسَة – muderrisa) ima značenje:[2]
- profesor, nastavnik, tutor
- učitelj,
- majstor[3]
Etimologija (od glagolskog pridjeva trpnog)[uredi | uredi izvor]
Korijen riječi muderres također je د ر س (d-r-s), a izvedena je od glagolskog pridjeva trpnog glagola دَرَّسَ derrese; "učiti".
Pridjev مُدَرَّس muderres (ženski rod jednina: مُدَرَّسَة – muderresa, ženski rod množina مُدَرَّسَات – muderresāt; muški rod množina: مُدَرَّسُون – muderresūn) ima značenje:[2]
- obrazovan, školovan (najčešće se misli na viši ili visoki (univerzitetski) nivo obrazovanja),
- educiran, prosvijećen[3]
Upotreba[uredi | uredi izvor]
Termin muderris se u bosanskom jeziku obično upotrebljava kao titula u značenju "profesor", "nastavnik", "predavač" u srednjoj školi ili na fakultetu. Ovaj termin se danas kolokvijalno koristi kao titula kojom se iskazuje posebna počast istaknutim srednjoškolskim i univerzitetskim profesorima.
Zvanje muderrisa se stječe nakon završetka (više) medrese[4] ili univerziteta (medreset-ul-džāmiʿa, džāmiʿ-ul-islamijje ili samo džāmiʿa).
U Bosni i Hercegovini je u drugoj polovini 19. i početkom 20. vijeka djelovala je Darul-muallimin (Učiteljska kuća, odnosno učiteljska škola koja je početkom 1917/1918. školske godine ujedinjena s Gazi Husrev-begovom medresom kao zasebna jedinica), državna škola u kojoj su se obrazovali muallimi koji su nakon završenog školovanja, pored podučavanja djece u sibjan mektebima i mektebi ibtidaijama, mogli predavati u nižim medresama u zvanju muderrisa[5].
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Halilović, Senahid. PRAVOPIS BOSANSKOGA JEZIKA ZA OSNOVNE I SREDNJE ŠKOLE, II izdanje, Zenica 2004, str. 22.
- ^ a b "مدرس - Wiktionary". en.wiktionary.org. Pristupljeno 13. 7. 2020.
- ^ a b Team, Almaany. "Translation and Meaning of مُدَرِّس In English, English Arabic Dictionary of terms Page 1". www.almaany.com (jezik: engleski). Pristupljeno 13. 7. 2020.
- ^ Papić, Mitar (1972). Školstvo u Bosni i Hercegovini za vrijeme austrougarske okupacije 1878-1918. Sarajevo: Veselin Masleša. str. 158.
- ^ Mina Kujović, NADZORNIČKI IZVJEŠTAJ ZA DARUL-MUALLIMIN U SARAJEVU IZ 1916. GODINE, Novi Muallim, proljeće 2017, god. XVIII, br. 69, str. 96-99