No pasarán
No pasaran (francuski: Ils ne passeront pas; rumunski: Pe aici nu se trece; španski: No pasarán) je slogan, koji se koristio u Francuskoj posebno tokom Prvog svjetskog rata a čijom upotrebom se izražavala odlučnost u odbrani pozicija protiv neprijatelja. Njegov oblik na španskom jeziku republikanska frakcija je također koristila kao antifašistički slogan tokom Španskog građanskog rata.
Početak upotrebe
[uredi | uredi izvor]Široko rasprostranjena upotreba slogana potiče iz 1916. godine i bitke za Verdun tokom Prvog svjetskog rata, kada je general francuske vojske Robert Nivelle podsticao svoje trupe da ne popuste pred neprijateljem.[1] Pojednostavljeni slogan "neće proći" pojavljivao se na francuskim ratnim propagandnim plakatima, a najznačajniji je onaj francuskog umjetnika Maurice Neumont u posljednjoj godini rata, nakon savezničke pobjede u Drugoj bici na Marni.[1]
Kasnije tokom Prvog svetskog rata, slogan su koristili i vojnici rumunske vojske tokom bitke kod Mărășeștija, pri čemu je rumunski slogan glasio Pe aici nu se trece, što u prevodu znači „Ovdje se ne prolazi“.
Kasnija upotreba
[uredi | uredi izvor]Francuski socijalistički političar Léon Blum (SFIO) je 1934. upotrebio slogan "Ils ne passeront pas!" protiv demonstracija Lige koje su se desile 6. februara.[2] Ils (oni) se odnosio na nacionalističke demonstrante.
Korišten je i tokom Španskog građanskog rata, ovog puta pri opsadi Madrida kada je Dolores Ibaruri Gomez ("Pasionaria"), članice Komunističke partije Španije, u svom čuvenom govoru upotrijebila termin No pasarán (Neće proći).[3] Vođa nacionalističkih snaga, general Francisco Franco, nakon osvajanja Madrida, odgovorio je na ovaj slogan izjavom Hemos pasado (Prošli smo).
"¡No pasarán!" koristili su i britanski antifašisti tokom bitke kod Cable Streeta oktobra 1936. godine, i još uvijek se koristi u ovom kontekstu u nekim političkim krugovima. Često je bio praćen riječima ¡Nosotros pasaremos! (proći ćemo) kako bi se naznačilo da će komunisti, a ne fašisti, biti ti koji će preuzeti državnu vlast.[4]
Slogan je usvojen na značkama uniformi francuskih jedinica na Maginotovoj liniji.
Ova fraza je ponovo došla do javnosti nakon akcije decembru 1943. francusko-kanadskog oficira Paula Triquet-a iz Kraljevskog 22. puka. Upotrebio je Nivelleovu frazu pri "osvajanju ključnog cilja u Ortoni, (Italiji), suočen sa ogromnom njemačkom otporom."[5]
U 1980-im, fraza ¡No pasarán! bila je tema u srednjoameričkoj krizi, posebno u nikaragvanskoj revoluciji.[6] Nikaragvanski no pasarán je i naslov dokumentarnog filma Davida Bradburyja iz 1984. o događajima u Nikaragvi koji su doveli do svrgavanja Somozine diktature.[7][8][9]
Galerija
[uredi | uredi izvor]-
On ne passe pas!, francuska medalja za bitku kod Verduna
-
Crvena ploča u znak sjećanja na bitku kod Cable Streeta
-
Grobnica nepoznatog vojnika u mauzoleju Mărăşeşti sa natpisom: "rumunski: Pe aci nu se trece - Mărășești 1917"
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b Robinson, Tony (septembar 2018). Battles that Changed History: Epic Conflicts Explored and Explained. DK. str. 197. ISBN 978-0241301937.
- ^ "1936, le Front Populaire et des lendemains qui chantent". www.franceinter.fr (jezik: francuski). 17. 11. 2020. Arhivirano s originala, 20. 11. 2020. Pristupljeno 7. 8. 2024.
- ^ Ibárruri, D.; Ibárruri, I.D.; Partido Comunista de España (1966). They Shall Not Pass: The Autobiography of La Pasionaria. New world paperbacks. International Publishers. str. 195. ISBN 978-0-7178-0468-9. Pristupljeno 7. 8. 2024.
- ^ Audrey Gillan (2. 10. 2006). "Day the East End said No pasaran to Blackshirts". The Guardian. London. Pristupljeno 7. 8. 2024.
- ^ "French Canadian Wins Victoria Cross". Ottawa Citizen. 6. 3. 1944. Pristupljeno 7. 8. 2024.
- ^ Kunzle, David (1995). The Murals of Revolutionary Nicaragua, 1979–1992. University of California Press. str. 168. ISBN 9780520081925.
- ^ Kallen, Stuart A. (2009). The Aftermath of the Sandinista Revolution. Twenty-First Century Books. str. 152. ISBN 9780822590910.
- ^ "Nicaragua: No Pasaran". Frontline Films. Arhivirano s originala, 28. 5. 2016. Pristupljeno 7. 8. 2024.
- ^ FitzSimons, Trish; Laughren, Pat; Williamson, Dugald (2011). Australian Documentary: History, Practices and Genres. Cambridge University Press. str. 267. ISBN 9780521167994.