Oštrelj (Bosanski Petrovac)
Oštrelj | |
|---|---|
(naselje) | |
 | |
  Oštrelj | |
| Koordinate: 44°28′N 16°19′E / 44.467°N 16.317°E | |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Federacija Bosne i Hercegovine |
| Kanton | Unsko-sanski |
| Općina | Bosanski Petrovac |
| Stanovništvo (2013) | |
| • Naseljeno mjesto | 4 |
| Vremenska zona | CET (UTC+1) |
| • Ljeti (DST) | CEST (UTC+2) |
| Poštanski broj | 77 250 |
| Pozivni broj | (+387) 37 |
| Matični broj | 169633[1] |
| Matični broj općine | 11436 |
Oštrelj je naseljeno mjesto u sastavu općine Bosanski Petrovac, Bosna i Hercegovina. Na popisu stanovništva 1991. u njemu je živjelo 50 stanovnika.[2]
Geografija
[uredi | uredi izvor]Oštrelj se nalazi oko 12 km putne udaljenosti od Bosanskog Petrovca.[3] Kroz naselje prolazi magistralna cesta M14.2 Bosanski Petrovac – Drvar, na prevoju između planina Klekovače i Osječenice, ispod istoimenog vrha Oštrelj (planina), 1330 m. To je kraj bogat listopadnom i četinarskom šumom.
Historija
[uredi | uredi izvor]Krajem 19. vijeka na planinama Bosanske Krajine počela je velika eksploatacija šumskog bogatstva koju je organizovao bavarski industrijalac Otto von Steinbeis. Njegovo preduzeće imalo je vlastitu uskotračnu željeznicu, proizvedenu u njemačkom preduzeću Krauss-Maffei 1904. godine i to: glavnu prugu na relaciji Prijedor – Srnetica – Knin u dužini od 232 km, te oko 400 km šumskih pruga sa 33 lokomotive, oko petsto teretnih, te 60 putničkih vagona, 18 drvenih tendera za vodu i potrebne radionice za održavanje lokomotiva i pruge.[nedostaje referenca]
Štainbajsova željeznica je 1920. godine prešla u vlasništvo ŠIPAD-a, a u Oštrelju je bila direkcija. U njemu je bilo 360 stanovnika i veliki broj onih koji su preko dana dolazili tu raditi. U Oštrelju je bila osnovna škola, a jedno vrijeme i ženska domaćinska škola, zatim žandarmerijska stanica, privatna trgovina, kantina, dvije kafane i radnička nabavljačko - potrošačka zadruga.
Partizanski - Titov voz na Oštrelju
[uredi | uredi izvor]Za vrijeme Drugog svjetskog rata prugu na području Oštrelja koristili su partizani u nekoliko navrata. U upravi željeznica NDH u Zagrebu cijelo vrijeme je bila označena crvenom bojom – ne radi. Vrhovni štab NOV POJ, sa Josipom Brozom Titom, 8. oktobra 1942. godine iz pravca Mliništa dolazi na Oštrelj i smješta se u manju kompoziciju. Oštrelj je tada bio u sastavu slobodne teritorije Bihaćke republike. Obuhvat Bihaćke republike zauzimao je dužinu od 250 km i širinu oko 80 do 100 km. U tom trenutku ova lokomotiva sa kompozicijom bila je jedini voz koji je saobraćao na teritoriji Europe koja nije bila okupirana od strane Njemačke.
Partizanski - Titov voz na Oštrelju proglašen je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[4]
Poslije XIV zimskih olimpijskih igara održanih u Sarajevu 1984, na Oštrelju je bio izgrađen zimski centar sa ski liftom.
Stanovništvo
[uredi | uredi izvor]| Sastav stanovništva – naselje Oštrelj | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[5] | 1991. | 1981.[6] | 1971.[7] | ||||
| Osoba | 4 (100,0%) | 50 (100,0%) | 61 (100,0%) | 162 (100,0%) | |||
| Bošnjaci | 2 (50,00%) | 2 (4,000%)1 | – | 8 (4,938%)1 | |||
| Muslimani | 1 (25,00%) | – | – | – | |||
| Ostali | 1 (25,00%) | 1 (2,000%) | – | 1 (0,617%) | |||
| Srbi | – | 46 (92,00%) | 15 (24,59%) | 146 (90,12%) | |||
| Jugoslaveni | – | 1 (2,000%) | 45 (73,77%) | – | |||
| Slovenci | – | – | 1 (1,639%) | 1 (0,617%) | |||
| Hrvati | – | – | – | 6 (3,704%) | |||
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Sistematski spisak općina i naselja" (PDF). fzs.ba. Arhivirano s originala (PDF), 9. 5. 2016. Pristupljeno 2. 9. 2015.
- ^ Nacionalni sastav stanovništva - Rezultati za Republiku po opštinama i naseljenim mjestima 1991. Sarajevo: Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Bosne i Hercegovine.
- ^ Google Maps. Directions.
- ^ "Partizanski – Titov voz na Oštrelju" (PDF). Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika. Pristupljeno 9. 2. 2016.[mrtav link]
- ^ "Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik". popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano s originala, 7. 4. 2021. Pristupljeno 7. 4. 2021.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 2. 9. 2015.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 2. 9. 2015.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]