Idi na sadržaj

Opsada Pariza (885–886)

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Opsada Pariza (885–886)
Datum885–886.
LokacijaPariz, Zapadna Franačka
Sukobljene strane
Zapadna Franačka (Kraljevina Francuska) Vikinzi iz Danske
Komandanti
Odo, Joscelin (biskup Pariza), Henry, franački Margrof Karlo Debeli Sigfred, Sinric, Rollo

Opsada Pariza 885. i 886. bila je dio vikinškog pohoda na Senu, u Zapadnoj Franačkoj (Francuskoj). Opsada je bila najvažniji događaj vladavine Karla Debelog i prekretnica za dinastiju Karolinga i historiju Francuske. Za Franke je to također dokazalo stratešku važnost Pariza u vrijeme kada je bio i jedan od najvećih gradova u Zapadnoj Franačkoj. Opsada je predmet iskaza očevica u latinskoj pjesmi "Bella Parisiacae urbis" Abona Cernuusa.

Sa stotinama brodova, a možda i desecima hiljada ljudi, Vikinzi iz Danske su stigli izvan Pariza krajem novembra 885, tražeći danak. Zahtjev je odbio Odo, grof od Pariza, uprkos činjenici da je mogao okupiti samo nekoliko stotina vojnika za odbranu grada. Vikinzi su napali grad različitim vrstama opsadnih sprava, ali nisu uspjeli probiti gradske zidine uprkos danima intenzivnih napada. Opsada se održavala mjesecima, ali bez znatnije inicijative napadača nakon početnog napada. Kako se opsada nastavljala, većina Vikinga napustila je Pariz da pljačkaju dalje uz rijeku. Vikinzi su tokom ljeta posljednji put pokušali zauzeti grad, ali nisu uspjeli. U oktobru je stigao Karlo Debeli s vojnom pomoći.

Na frustraciju Parižana koji su se borili da odbrane grad, Karlo je prestao napadati vikinške osvajače. Umjesto toga dozvolio im je da plove dalje uz Senu u napad na Burgundiju (koja je bila u pobuni) i obećao isplatu od 700 livra (257 kg) srebra. Vrlo kritičan prema ovome, Odo je pokušao prkositi Karlovim obećanjima. Kada je Karlo umro 888, Odo je izabran za prvog nekarolinškog kralja Franaka.

Pozadina

[uredi | uredi izvor]

Iako su Vikinzi ranije napadali dijelove Francuske, prvi put su stigli do Pariza 845. godine i na kraju opljačkali grad. Napali su Pariz još tri puta 860-ih godina, povlačeći se tek kada bi stekli dovoljan plijen ili dobili danak [1]. Godine 864., Pistreskim ediktom, naređeno je da se grade mostovi preko Sene u Pitresu i u Parizu, te su izgrađena dva mosta, po jedan sa svake strane Île de la Cité, koji su odlično služili tokom opsade 885. godine. Vladar u regiji oko Pariza (Ile-de-France) bio je vojvoda od Francuske (također grof od Pariza), koji je kontrolirao zemlje između Sene i Loire. Prvobitno je to bio Robert Snažni, markgrof Neustrije i missus dominicus za dolinu Loare. Počeo je utvrđivati ​​prijestolnicu i borio se protiv nordijaca sve do svoje smrti u bitci kod Brisarthea. Njegov sin Odo ga je naslijedio, ali u tom periodu je kraljevska moć opala. Stoga je Pariz i dalje bio utvrđen zahvaljujući lokalnoj, a ne kraljevskoj vlasti [2].

Zapadna Franačkaje patila pod nizom kraljeva koji su kratko vladali nakon smrti Karla Ćelavog 877. Ova situacija je preovladavala do 884. kada je Karlo Debeli, već kralj Njemačke i Italije, postao kralj, budeći nadu u ponovno ujedinjenje Carstva Karla Velikog. Smatralo se da su Franci preuzeli inicijativu nad Vikinzima nakon pobjede Luja III u bici kod Saucourt-a 881. godine, ali već 885. godine, godinu dana nakon Karlovog preuzimanja trona, Vikinzi su pokrenuli svoj najveći napad na Pariz [3].

Opsada

[uredi | uredi izvor]

Danski Vikinzi pod vodstvom Sigfreda i Sinrica [4] ponovo su plovili prema Zapadnoj Franačkoj godine 885, nakon što su prije toga izvršili napad na sjeveroistočne dijelove zemlje. Sigfred je tražio danak od Karla, ali je odbijen i potom je poveo 700 brodova uz Seinu, predvodeći možda čak 30 000 ili 40 000 ljudi [5]. To je najveći ikada zabilježen broj za vikinšku flotu u savremenim izvorima i potiče od Abbo Cernuusa. Iako je očevidac, postoji opće slaganje među historičarima da su Abboovi brojevi "veliko pretjerivanje" [6], Historičar C. W. Previté-Orton umjesto toga je sugerisao broj brodova na 300 [7], a John Norris na "nekih 300." [8] Iako su Franci pokušali blokirati Vikinge da plove Seinom, Vikinzi su na kraju uspjeli doći do Pariza, koji je u to vrijeme bio grad na otoku, danas poznatom kao Île de la Cité. Njegova strateška važnost proizlazila je iz mogućnosti blokiranja prolaza brodovima sa svoja dva nisko ležeća mosta, jednim drvenim i jednim od kamena. Čak ni plitki vikinški brodovi nisu mogli proći Pariz zbog mostova. Odo, pariski grof, pripremio se za dolazak Vikinga tako što je učvrstio mostobran s dvije kule koje su čuvale svaki most. Imao je slabe snage, ne više od 200 naoružanih ljudi na raspolaganju (također prema Abbo Cernuusu),[9] ali je vodio zajedničku odbranu s Gozlinom, biskupom Pariza (prvi "borbeni biskup" u srednjovjekovnoj književnosti) [10], i imao je pomoć svog brata Roberta, te dva grofa i markiza [11].

Posljedice

[uredi | uredi izvor]

Parižani i Odo su odbili da puste Vikinge niz Senu i osvajači su morali da vuku svoje čamce kopnom do Marne kako bi napustili zemlju. Kada je Karlo umro 888. godine, Francuzi su izabrali Oda za svog kralja. Odov brat, Robert I od Francuske, kasnije je takođe izabran za kralja, za razliku od Karolinškog Karla Jednostavnog [12]. Tokom sljedećeg vijeka, Robertijanci, potomci Roberta Snažnog, ostali su vodeće ličnosti u Zapadnoj Francuskoj i na kraju su zauzeli tron zauvijek kada je unuk Roberta I, Hugo Kapet, izabran za kralja 987. godine.

Izvori

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Davis (2001) str. 53
  2. ^ Hooper, Bennet (1996) str. 23
  3. ^ Bradbury (1992) str. 43
  4. ^ Tucker (2009) str. 226
  5. ^ Kohn (2006) str. 588
  6. ^ Hodgkin (1959) str. 741
  7. ^ Previté-Orton (1955) str. 367
  8. ^ Norris (2007) str. 31
  9. ^ Brooks (2000) str. 51
  10. ^ Abbo, Dass (2007) str. 8
  11. ^ Davis (2001) str. 53–54
  12. ^ Davis (2001) str. 55

Literatura

[uredi | uredi izvor]
  • Abbo Cernuus (N. Dass ed.) (2007). Viking Attacks on Paris: The Bella Parisiacae Urbis of Abbo of Saint-Germain-des-Prés. Peeters Publishers. ISBN 978-9-0429-1916-7.
  • Bradbury, Jim (1992). The Medieval siege. Boydell & Brewer. ISBN 978-0851153124.
  • Bradbury, Jim (2004). "The" Routledge Companion to Medieval Warfare. Routledge. ISBN 978-0-4152-2126-9.
  • Brooks, Nicholas (2000). Communities and Warfare: 700-1400. Hambledon Press. ISBN 978-1-8528-5155-2.
  • Davis, Paul K. (2001). Besieged: 100 Great Sieges from Jericho to Sarajevo. New York: Oxford University. ISBN 0-19-521930-9.
  • Hodgkin, Robert Howard (1959). A History of the Anglo-Saxons. Vol. 2. Oxford University.
  • Hooper, Nicholas A.; Bennet, Matthew (1996). The Cambridge Illustrated Atlas of Warfare: The Middle Ages, 768-1487. Cambridge University. ISBN 978-0521440493.
  • Kohn, George C (2006). Dictionary of Wars. Infobase. ISBN 978-0-8160-4157-2.
  • Logan, F. Donald (1991). The Vikings in history. Routledge. ISBN 978-0-4150-8396-6.
  • MacLean, Simon (2003). Kingship and Politics in the Late Ninth Century: Charles the Fat and the end of the Carolingian Empire. Cambridge University. ISBN 0-521-81945-8.
  • Norris, John (2007). Medieval siege warfare. Tempus. ISBN 978-0-7524-3592-3.
  • Previté-Orton, C. W. (1955). The Shorter Cambridge Medieval History. CUP Archive.
  • Sheppard, Si (2022). The Viking Siege of Paris: Longships raid the Seine, AD 885–86. Osprey Publishing. ISBN 978-1472845696.
  • Tucker, Spencer C. (2009). A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle East. ABC-CLIO. ISBN 9781851096725.
  • Zupko, Ronald Edward (1990), Revolution in Measurement: Western European Weights and Measures Since the Age of Science, vol. 186, American Philosophical Society, ISBN 978-0-8716-9186-6]