Politika Albanije
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Albanija |
Ovaj članak je dio serije o: |
|
|
Portal politika |
Albanija je parlamentarna demokratska republika, na čijem čelu vlade se nalazi premijer. U Albaniji je zastupljen višestranački sistem. Vlada ima ulogu izvršne vlasti u državi. Zakonodavnu vlast ima i vlada i parlament koji se zove Skupština Republike Albanije (albanski: Kuvendi i Republikës së Shqipërisë). Od 1991. godine i uvođenja pluralizma, u Albaniji je dominantna Demokratska stranka Albanije i Socijalistička (post-komunistička) straka Albanije.
Izvršna vlast
[uredi | uredi izvor]Na čelu države se nalazi Predsjednik republike. Predsjednik ima petogodišnji mandat, a imenuje ga Skupština Republike Albanije. Izbor Predsjednika se vrši tajnim glasanjem u Skupštini, u kojem se svaki zastupnik mora izjasniti. Da bi se Predsjednik izabrao, potrebna je dvotrećinska većina. Trenutni predsjednik je Alfred Moisiu koji je izabran 24. jula 2002. godine. Sljedeći izbor za predsjednika će se izvršiti 2007. godine.
Predsjednik ima ovlasti da nadgleda poštivanje ustava i svih drugih zakonskih propisa. Ima ulogu vrhovnog zapovjednika Oružanih snaga, te vrši dužnost Narodne skupštine Albanije kada ona nije uspostavljena. Također, Predsjednik imenuje mandatara za Predsjedavajućeg Vijeća ministara (premijera), kojeg mora potvrditi Skupština.
Izvršna vlast ima Vijeće ministara. Predsjedavajući Vijeća ministara (premijer) se bira od strane Predsjednika, a ostali ministri na osnovu premijerovih preporuka. narodna skupština mora potvrditi sastav vlade (Vijeća ministara). Vlada je zadužena za vođenje vanjske i unutrašnje politike, te ona direktno kontroliše rad ministarstava i drugih državnih organa.
Trenutni premijer je Sali Berisha iz Demokkratske stranke Albanije koji je izabran na ovu dužnost 3. septembra 2005. godine.
Zakonodavna vlast
[uredi | uredi izvor]Skupština Albanije (albanski:Kuvendi i Republikës së Shqipërisë) je najviši organ zakonodavne vlasti u Albaniji. Skupštinu čine 140 zastupnika, od kojih je 100 izabrano neposredno na izborima, a 40 biraju političke ovisno o broju glasova. Predsjednik Skupštine ima dva zamjenika, te on vodi sjednicu. Postoji 15 skupštinskih komisija. Parlamentarni izbori se održavaju svako 4 godine.
Skuština ima ovlasti da odlučuje o smjeru unutrašnje i vanjske politike, odobrava ili mijenja ustav, objavljuje rat drugoj državi, ratificira ili poništava međunarodne sporazume, bira Predsjednika države i sudije Vrhovnog suda, te kontorliše rad državnog radija i državne televizije, novinskih agencija kao i drugih državnih medija.
Sudska vlast
[uredi | uredi izvor]U sudskom sistemu postoji Ustavni sud Albanije, Vrhovni sud, apelacioni sudovi i oblasni sudovi.
Ustavni sud je sačinjen od devet članova koje bira Narodna skupština Republike Albanije, a čiji mandat može biti najviše devet godina. Ustavni sud tumači ustav, odlučuje u ustavnosti određenih zakona, te odlučuje po pitanju između državnih i okružnih vlasti.
Ostali sudovi su podijeljeni na tri odjela: kriminalistički, civilni i vojni. Vrhovni sud je najviši apelacioni sud u državi i sastoji se od 11 članova sa mandatom od sedam godina. Članove bira Skupština Albanije. Predsjednik države bira Visoko vijeće pravde koje je zaduženo da bira i otpušta sudije. Vijeće je prošireno 1997. godine i sada broji 13 članova.
Budući da u pravosudnom sistemu Albanije ne postoji porota, presudu po određenom pitanju donosi sudsko vijeće koje je sastavljeno od tri člana.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- Ustav Albanije (en)
- Parlament Albanije (sq)
- Predsjednik Albanije Arhivirano 16. 7. 2012. na Wayback Machine (sq)
- Vijeće ministara (sq)
- Ministarstvo vanjskih poslova (sq)