Razlika između verzija stranice "Jugoslavenska narodna armija"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
m r2.5.2) (robot Dodaje: arz:الجيش الشعبى اليوجوسلافى |
m Datoteka Tito_maneuvers_Sloboda_71.jpg je uklonjena i obrisana je na Commonsu od strane Jcb razlog: Per commons:Commons:Deletion requests/File:Tito maneuvers Sloboda 71.jpg. |
||
| Red 1: | Red 1: | ||
[[Datoteka:Tito maneuvers Sloboda 71.jpg|mini|200p|Vrhovni zapovjednik JNA [[Josip Broz Tito]] na smotri JNA]] |
|||
[[Datoteka:Jnagrb.jpg|mini|200p|Grb JNA]] |
[[Datoteka:Jnagrb.jpg|mini|200p|Grb JNA]] |
||
Verzija na dan 24 februar 2011 u 02:32
Jugoslavenska narodna armija (Jugoslovenska narodna armija, JNA) bila je dio oružanih snaga SFRJ do njenog raspada.
Svoje korijene JNA vuče iz narodnooslobodilačke borbe i Partizanskih odreda Jugoslavije (POJ). Uskoro se formira Dobrovoljačka vojska Jugoslavije koja ubrzo postaje Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije (NOVJ), a 1. marta 1945. NOVJ je preimenovana u Jugoslavensku armiju.
Povodom proslave desetgodišnjice razvoja 22. decembra 1951. Jugoslavenska armija je preimenovana u Jugoslavensku narodnu armiju, čime je i formalno naglašen njen narodni, socijalistički i revolucionarni karakter.
1969. dolazi do stvaranja Teritorijalne odbrane SFRJ.
Pred kraj 80-ih pojačava se srbizacija JNA te ona početkom 90-ih postaje oruđe velikosrpske politike srbijanskog predsjednika Slobodana Miloševića i učestvuje u ratovima u Sloveniji, Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini.
JNA je službeno ukinuta krajem maja 1992. kada iz njeznih ostataka nastaju Vojska Jugoslavije i Vojska Republike Srpske.
Organizacija
JNA se tokom svoga postojanja smatrala za četvrtu vojnu silu Evrope, i sastojala se od kopnenih snaga, vazduhoplovstva i mornarice. Snage JNA su bile organizovane u četiri vojne regije. Regije su se dalje dijelile u distrikte koji su bili odgovorni za administrativne poslove kao što je regrutacija, te pravljenje i održavanje vojnih instalacija. Regije su bile: Beogradska, zagrebačka, skopaljska i vojnopomorska oblast Split. Ukupna vojna sila iznosila je oko 180,000 vojnika, od čega su više od 100,000 bili regruti.
Početkom 1990-ih godina, armija je gotovo završila sa opširnom reformom svoje strukture. Ukinute su stare pješačke divizije, a ustanovljena je brigada kao najveća operativna jedinica. Promjene u strukturi su omogućavale veću fleksibilnost i pokretljivost, kao i taktičku prednost pred napadačem, jer su ukinute velike i teško pokretljive jedinice.
Činovi u JNA
U JNA su postojali sljedeći činovi:
| Jugoslovenska armija, Vojna policija | Jugoslovensko vazduhoplovstvo i protiv vazdušna odbrana |
Jugoslovenska mornarica | |
|---|---|---|---|
I prije raspada Jugoslavije neki činovi su se nalazili van upotrebe:
- Maršal Jugoslavije (Josip Broz Tito, čin ukinut 1980)
- General J.N.A. (ukinut 1974., predviđen za saveznog sekretara nacionalne odbrane)
Zanimljivosti
- U JNA je korišten srpskohrvatski jezik i latinica, tako da su se svi građani SFRJ stariji od 18 godina sposobni za služenje vojnog roka donekle služili tim i takvim jezikom, bili oni iz Slovenije, Makedonije ili Kosova.
- Teško je zaobići Pravilo službe oružanih snaga PS OS, čuveni pe es, kojim je bilo definisano skoro sve u JNA. Osim Pravila službe, glavni akt je bio Zakon o službi u oružanim snagama koji je regulirao sva pitanja odnosa unutar OS, prava i dužnosti, napredovanja, zdravstvenog i penzijskog osiguranja itd.
- Korespodencija između ustanova i jedinica JNA sa ustanovama van JNA kao i sa građanima vođena je na jeziku na kojem je dopis došao u jedinicu ili ustanovu JNA.