Razlika između verzija stranice "Henry Stuart"

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Pregled historije
[nepregledana izmjena][pregledana izmjena]
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
ZéroBot (razgovor | doprinosi)
22.118 edits
m r2.7.1) (robot dodaje: eu:Henrike Estuardo, Lord Darnley
No edit summary
Red 1: Red 1:
{{Infokutija Veličanstvo
{{Infokutija Vladar
| Ime =Henrik Stuart
| Ime =Henry Stuart
| Titula =Kralj Škota
| Nasljeđivanje =Kralj Škota
| Slika =[[Datoteka:Henry-stuart-darnley.jpg|250px]]
| Slika =[[Datoteka:Henry-stuart-darnley.jpg|225px]]
| Opis slike =
| Opis slike =
| Supružnik =[[Marija I Škotska|Marija I]]
| Supružnik =[[Marija I, kraljica Škota]]
| Djeca =[[Jakov VI Škotski|Jakov VI]]
| Djeca =[[Jakov I, kralj Engleske|Jakov VI, kralj Engleske]]
| Dinastija =[[Dinastija Stuart|Stuart]] [[Datoteka:Stewart CoA.png|30px]]
| Dinastija =[[Dinastija Stuart|Stuart]] [[Datoteka:Stewart CoA.png|30px]]
| Otac =Matthew Stuart, 4. grof od Lennoxa
| Otac =[[Matthew Stuart (4. grof od Lennoxa)]]
| Majka =Margaret Douglas
| Majka =[[Margaret Douglas]]
| Datum rođenja =[[7. decembar]] [[1545]]
| Datum rođenja =[[7. decembar]] [[1545]]
| Mjesto rođenja =
| Mjesto rođenja =
Red 15: Red 15:
|}}
|}}


'''Henrik Stuart''' ([[7. decembar]] [[1545]] - [[10. februar]] [[1567]]), poznat kao '''Lord Darnley''', bio je [[kralj]] [[Škotska|Škota]] kao muž [[Marija Stuart|Marije Stuart]]. Prije braka sa Marijom I nosio je titulu vojvode od Albanya.
'''Henry Stuart''' ([[7. decembar]] [[1545]] - [[10. februar]] [[1567]]) je bio [[kralj]] [[Škotska|Škota]] kao muž kraljice [[Marija I, kraljica Škota|Marije I]]. Prije braka s Marijom I nosio je titulu vojvode od Albanya.


== Život u Engleskoj ==
== Život u Engleskoj ==


Rođen je [[1545]]. godine u [[Engleska|Engleskoj]], gdje je njegov otac, Matej Stewart, <ref>Originalno ime Henrikove kraljevske kuće bilo je Stewart. Svi Stewarti promijenili su ime svoje kuće u Stuart kada je to u Francuskoj učinila Marija I.</ref> živio u egzilu kod [[Elizabeta I Engleska|Elizabete I]]. <ref name=tudorplace> [http://www.tudorplace.com.ar/Bios/HenryStuart(BDarnley).htm Henry Stuart (E. Darnley)]</ref> Njegova majka je bila [[Margaret Douglas]], kćerka [[Margareta Tudor|Margarete Tudor]] i njenog drugog supruga, te je Henrik preko nje držao visoko mjesto u nasljednom nizu za engleski tron. Ovo porijeklo, kao i ono preko [[Jakov II Škotski|Jakova II]], činilo ga je rođakom [[Marija I Škotska|svoje žene]] i mogućim nasljednikom škotskog trona.
Rođen je [[1545]]. godine u [[Engleska|Engleskoj]], gdje je njegov otac, Matthew Stewart, <ref>Originalno ime Henrikove kraljevske kuće bilo je Stewart. Svi Stewarti promijenili su ime svoje kuće u Stuart kada je to u Francuskoj učinila Marija I.</ref> živio u egzilu kod [[Elizabeta I, kraljica Engleske|Elizabete I]]. <ref name=tudorplace> [http://www.tudorplace.com.ar/Bios/HenryStuart(BDarnley).htm Henry Stuart (E. Darnley)]</ref> Njegova majka je bila [[Margaret Douglas]], kćerka engleske princeze [[Margareta Tudor|Margarete]] i njenog drugog supruga, te je Henry preko nje držao visoko mjesto u nasljednom nizu za engleski tron. Ovo porijeklo, kao i ono preko [[Jakov II, kralj Škotske|Jakova II]], činilo ga je rođakom svoje supruge i mogućim nasljednikom škotske krune.


Kada je imao devetnaest godina, Elizabeta I je dozvolila Henriku da prati oca na njegovom putovanju u Škotsku. <ref name=tudorplace/>
Kada je imao devetnaest godina, Elizabeta I je dozvolila Henryu da prati oca na njegovom putovanju u Škotsku. <ref name=tudorplace/>


== Brak sa kraljicom ==
== Brak sa kraljicom ==


Brak između Henrika i tri godine starije kraljice sklopljen je [[29. juli|29. jula]] [[1565]]. godine u [[Edinburgh]]u, iz čisto političkih razloga; Henrik je bio katolik kao i ona, te je svojim pravom na englesku krunu jačao njeno vlastito. <ref name=tudorplace/> Istog dana Marija je Henriku dala titulu kralja Škota, ali nikakve pravne kraljevske ovlasti uz nju. Ova unija je bila velika prijetnja Elizabeti I, budući da su i Marija i Henrik držali jako pravo na njen tron, a pored toga bili katolici. Njihov brak nije razbjesnio samo Elizabetu, već i Marijinog vanbračnog polubrata, Jamesa Scotta (Džejms Skot), koji je zajedno sa ostalim protestantima digao otvorenu pobunu protiv nje. <ref name=tudorplace/>
Brak između Henrya i tri godine starije kraljice sklopljen je [[29. juli|29. jula]] [[1565]]. godine u [[Edinburgh]]u, iz čisto političkih razloga; Henry je bio katolik kao i ona, te je svojim pravom na englesku krunu jačao njeno vlastito.<ref name=tudorplace/> Istog dana Marija je mužu dala titulu kralja Škota, ali nikakve pravne kraljevske ovlasti uz nju. Ova unija je bila velika prijetnja Elizabeti I, budući da su i kraljica i kralj Škota držali jako pravo na njenu krunu, a pored toga bili katolici. Njihov brak nije razbjesnio samo Elizabetu, već i Marijinog vanbračnog polubrata, [[James Stewart (1. grof od Moraya)|Jamesa Stewarta]], koji je zajedno s ostalim protestantima digao otvorenu pobunu protiv nje. <ref name=tudorplace/>


Marija je ubrzo zanijela i [[19. juni|19. juna]] [[1566]]. godine rodila sina, budućeg [[Jakov VI Škotski|Jakova VI Škotskog i I Engleskog]].
Marija je ubrzo zanijela i [[19. juni|19. juna]] [[1566]]. godine rodila sina, budućeg škotskog i engleskog kralja [[Jakov VI Škotski|Jakova VI i I]].


== Raspad braka ==
== Raspad braka ==


[[Datoteka:Mary Stuart James Darnley.jpg|200px|thumb|lijevo|Marija I i Henrik Stuart]]
[[Datoteka:Mary Stuart James Darnley.jpg|200px|thumb|lijevo|Kralj Henry sa suprugom]]


Brak Henrika i Marije ubrzo se pokazao velikim neuspjehom; Henrik je bio kralj na papiru, ali Marija se potrudila da nikada ne dođe do ovlasti koje je želio. Bio je nepopularan kod [[plemstvo|plemstva]], prilično nezreo devetnaestogodišnjak i imao je problema sa [[alkoholizam|ovisnošću o alkoholu]]. <ref name=Fraser> Fraser, Antonia; 1989, Mary Queen of Scots</ref> Tokom braka postajao je sve zahtjevniji i ljubomorniji. Njegova ljubomora na Davida Rizzioa, kraljičinog ličnog sekretara, završila je Rizziovim ubistvom u martu [[1566]]. godine pred očima same Marije, koja je tada bila u visokoj trudnoci. <ref name=tudorplace/> Henrik je odmah izdao svoje saučesnike i supruzi tvrdio da nije imao ništa sa Rizziovim ubistvom, ali time je samo zadobio nepovjerenje i prezir plemstva. <ref name=nndb> [http://www.nndb.com/people/929/000096641/ Lord Darnley]</ref>
Brak kraljice i kralja ubrzo se pokazao velikim neuspjehom; Henry je bio kralj na papiru, ali Marija se potrudila da nikada ne dođe do ovlasti koje je želio. Bio je nepopularan kod [[plemstvo|plemstva]], prilično nezreo devetnaestogodišnjak i imao je problema sa [[alkoholizam|ovisnošću o alkoholu]]. <ref name=Fraser> Fraser, Antonia; 1989, Mary Queen of Scots</ref> Tokom braka postajao je sve zahtjevniji i ljubomorniji. Njegova ljubomora na Davida Rizzioa, kraljičinog ličnog sekretara, završila je Rizziovim ubistvom u martu [[1566]]. godine pred očima same Marije, koja je tada bila u poodmakloj trudnoći. <ref name=tudorplace/> Henry je odmah izdao svoje saučesnike i supruzi tvrdio da nije imao ništa sa Rizziovim ubistvom, ali time je samo zadobio nepovjerenje i prezir plemstva. <ref name=nndb> [http://www.nndb.com/people/929/000096641/ Lord Darnley]</ref>


Razvod između kraljevskog para je bio predložen nakon manje od godinu dana bračnog života. Marija nije pristajala na ovu opciju, ne samo zato što joj to vjera nije dopuštala, već i zato što bi njen položaj razvedene vladarice bio vrlo slab i nasljedno pravo njenog sina upitno. <ref name=tudorplace/> Marija se od tog trenutka počela zbližavati sa [[James Hepburn|Jamesom Hepburnom]], koji tada počinje planirati zavjeru protiv Henrika. <ref name=tudorplace/>
Razvod između kraljevskog para je bio predložen nakon manje od godinu dana bračnog života. Marija nije pristajala na ovu opciju, ne samo zato što joj to vjera nije dopuštala, već i zato što bi njen položaj razvedene vladarice bio vrlo slab i pravo na nasljedstvo njenom sinu upitno. <ref name=tudorplace/> Marija se od tog trenutka počela zbližavati sa [[James Hepburn|Jamesom Hepburnom]], koji tada počinje planirati zavjeru protiv Henrika. <ref name=tudorplace/>


== Smrt ==
== Smrt ==


[[Datoteka:Stuart-Henry-Kirk-Fields.jpg|200px|thumb|lijevo|Skica Kirk o' Fielda nakon ubistva Henrika Stuarta]]
[[Datoteka:Stuart-Henry-Kirk-Fields.jpg|200px|thumb|lijevo|Skica Kirk o' Fielda nakon ubistva Henrya Stuarta]]


Činilo se da se odnos Marije i Henrika počeo popravljati kada se on razbolio početkom [[1567]]. godine, moguće od [[boginje|boginja]] <ref name=tudorplace/> ili [[sifilis]]a. <ref name=Fraser/>. Marija ga je posjetila u Kirk o' Fieldu, u kući u kojoj se liječio, u noći [[9. februar]]a. Međutim, samo nekoliko sati nakon što je napustila kuću dogodila se snažna eksplozija. Tijela Henrika i njegovog sluge pronađena su u dvorištu kuće sljedeći dan, što je navelo na pomisao da je Henrik bio upozoren na mogući atentat, te da je izbjegao eksploziju i bio zadavljen nakon što je izašao iz kuće. <ref name=tudorplace/> <ref name=nndb/> <ref name=aboutscotland> [http://www.aboutscotland.com/mqs/kirko.html The Murder of Lord Darnley]</ref> <ref name=aboutscotland> [http://www.aboutscotland.com/mqs/kirko.html The Murder of Lord Darnley]</ref>
Činilo se da se odnos Henrya i njegove žene počeo popravljati kada se on razbolio početkom [[1567]]. godine, moguće od [[boginje|boginja]] <ref name=tudorplace/> ili [[sifilis]]a. <ref name=Fraser/>. Marija ga je posjetila u Kirk o' Fieldu, u kući u kojoj se liječio, u noći [[9. februar]]a. Međutim, samo nekoliko sati nakon što je napustila kuću dogodila se snažna eksplozija. Tijela Henrya i njegovog sluge pronađena su u dvorištu kuće sljedeći dan, što je navelo na pomisao da je Henry bio upozoren na mogući atentat, te da je izbjegao eksploziju i bio zadavljen nakon što je izašao iz kuće. <ref name=tudorplace/> <ref name=nndb/> <ref name=aboutscotland> [http://www.aboutscotland.com/mqs/kirko.html The Murder of Lord Darnley]</ref> <ref name=aboutscotland> [http://www.aboutscotland.com/mqs/kirko.html The Murder of Lord Darnley]</ref>


Za ubistvo Henrika optužena je Marija i njen budući suprug, [[James Hepburn]]. Sumnja da je naručila ubistvo muža bit će jedan od glavnih uzroka Marijinog prisilnog odricanja krune polovinom [[1567]]. godine. Naslijedit će je sin kojeg je imala sa Henrikom, preko kojeg je on predak svih englesko-škotskih i britanskih vladara. Istraga koju je provela Elizabeta nakon što je zatvorila Mariju dovela je do otkrića osam pisama od Marije upućenih Hepburnu, iz kojih je bilo zaključeno da je Marija bila upoznata sa Hepburnovim planovima. Današnji historičari se slažu da su pisma bila podmetnuta i da današnje kopije nisu autentične.
Za ubistvo Henrya optužena je njegova udovica i njen budući suprug, [[James Hepburn]]. Sumnja da je naručila ubistvo muža bit će jedan od glavnih uzroka Marijinog prisilnog odricanja krune polovinom [[1567]]. godine. Naslijedit će je sin kojeg je imala sa Henrya, preko kojeg je on predak svih englesko-škotskih i britanskih vladara. Istraga koju je provela Elizabeta nakon što je zatvorila Mariju dovela je do otkrića osam pisama od Marije upućenih Hepburnu, iz kojih je bilo zaključeno da je Marija bila upoznata sa Hepburnovim planovima. Današnji historičari se slažu da su pisma bila podmetnuta i da današnje kopije nisu autentične.


== Reference ==
== Reference ==

Verzija na dan 15 juni 2011 u 00:03

Henry Stuart
Kralj Škota
SupružnikMarija I, kraljica Škota
DjecaJakov VI, kralj Engleske
DinastijaStuart
OtacMatthew Stuart (4. grof od Lennoxa)
MajkaMargaret Douglas
Rođenje7. decembar 1545
Smrt10. februar 1567
Edinburgh

Henry Stuart (7. decembar 1545 - 10. februar 1567) je bio kralj Škota kao muž kraljice Marije I. Prije braka s Marijom I nosio je titulu vojvode od Albanya.

Život u Engleskoj

Rođen je 1545. godine u Engleskoj, gdje je njegov otac, Matthew Stewart, [1] živio u egzilu kod Elizabete I. [2] Njegova majka je bila Margaret Douglas, kćerka engleske princeze Margarete i njenog drugog supruga, te je Henry preko nje držao visoko mjesto u nasljednom nizu za engleski tron. Ovo porijeklo, kao i ono preko Jakova II, činilo ga je rođakom svoje supruge i mogućim nasljednikom škotske krune.

Kada je imao devetnaest godina, Elizabeta I je dozvolila Henryu da prati oca na njegovom putovanju u Škotsku. [2]

Brak sa kraljicom

Brak između Henrya i tri godine starije kraljice sklopljen je 29. jula 1565. godine u Edinburghu, iz čisto političkih razloga; Henry je bio katolik kao i ona, te je svojim pravom na englesku krunu jačao njeno vlastito.[2] Istog dana Marija je mužu dala titulu kralja Škota, ali nikakve pravne kraljevske ovlasti uz nju. Ova unija je bila velika prijetnja Elizabeti I, budući da su i kraljica i kralj Škota držali jako pravo na njenu krunu, a pored toga bili katolici. Njihov brak nije razbjesnio samo Elizabetu, već i Marijinog vanbračnog polubrata, Jamesa Stewarta, koji je zajedno s ostalim protestantima digao otvorenu pobunu protiv nje. [2]

Marija je ubrzo zanijela i 19. juna 1566. godine rodila sina, budućeg škotskog i engleskog kralja Jakova VI i I.

Raspad braka

Kralj Henry sa suprugom

Brak kraljice i kralja ubrzo se pokazao velikim neuspjehom; Henry je bio kralj na papiru, ali Marija se potrudila da nikada ne dođe do ovlasti koje je želio. Bio je nepopularan kod plemstva, prilično nezreo devetnaestogodišnjak i imao je problema sa ovisnošću o alkoholu. [3] Tokom braka postajao je sve zahtjevniji i ljubomorniji. Njegova ljubomora na Davida Rizzioa, kraljičinog ličnog sekretara, završila je Rizziovim ubistvom u martu 1566. godine pred očima same Marije, koja je tada bila u poodmakloj trudnoći. [2] Henry je odmah izdao svoje saučesnike i supruzi tvrdio da nije imao ništa sa Rizziovim ubistvom, ali time je samo zadobio nepovjerenje i prezir plemstva. [4]

Razvod između kraljevskog para je bio predložen nakon manje od godinu dana bračnog života. Marija nije pristajala na ovu opciju, ne samo zato što joj to vjera nije dopuštala, već i zato što bi njen položaj razvedene vladarice bio vrlo slab i pravo na nasljedstvo njenom sinu upitno. [2] Marija se od tog trenutka počela zbližavati sa Jamesom Hepburnom, koji tada počinje planirati zavjeru protiv Henrika. [2]

Smrt

Skica Kirk o' Fielda nakon ubistva Henrya Stuarta

Činilo se da se odnos Henrya i njegove žene počeo popravljati kada se on razbolio početkom 1567. godine, moguće od boginja [2] ili sifilisa. [3]. Marija ga je posjetila u Kirk o' Fieldu, u kući u kojoj se liječio, u noći 9. februara. Međutim, samo nekoliko sati nakon što je napustila kuću dogodila se snažna eksplozija. Tijela Henrya i njegovog sluge pronađena su u dvorištu kuće sljedeći dan, što je navelo na pomisao da je Henry bio upozoren na mogući atentat, te da je izbjegao eksploziju i bio zadavljen nakon što je izašao iz kuće. [2] [4] [5] [5]

Za ubistvo Henrya optužena je njegova udovica i njen budući suprug, James Hepburn. Sumnja da je naručila ubistvo muža bit će jedan od glavnih uzroka Marijinog prisilnog odricanja krune polovinom 1567. godine. Naslijedit će je sin kojeg je imala sa Henrya, preko kojeg je on predak svih englesko-škotskih i britanskih vladara. Istraga koju je provela Elizabeta nakon što je zatvorila Mariju dovela je do otkrića osam pisama od Marije upućenih Hepburnu, iz kojih je bilo zaključeno da je Marija bila upoznata sa Hepburnovim planovima. Današnji historičari se slažu da su pisma bila podmetnuta i da današnje kopije nisu autentične.

Reference

  1. ^ Originalno ime Henrikove kraljevske kuće bilo je Stewart. Svi Stewarti promijenili su ime svoje kuće u Stuart kada je to u Francuskoj učinila Marija I.
  2. ^ a b c d e f g h i Henry Stuart (E. Darnley)
  3. ^ a b Fraser, Antonia; 1989, Mary Queen of Scots
  4. ^ a b Lord Darnley
  5. ^ a b The Murder of Lord Darnley

Vanjski linkovi

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Henry_Stuart&oldid=1479935"