Razlika između izmjena na stranici "Henry Stuart"

{{Infokutija VeličanstvoVladar

| Ime =HenrikHenry Stuart

| Titula Nasljeđivanje =Kralj Škota

| Slika =[[Datoteka:Henry-stuart-darnley.jpg|250px225px]]

| Supružnik =[[Marija I, Škotska|Marijakraljica IŠkota]]

| Djeca =[[Jakov VII, Škotskikralj Engleske|Jakov VI, kralj Engleske]]

| Otac =[[Matthew Stuart, (4. grof od Lennoxa)]]

| Majka =[[Margaret Douglas]]

'''HenrikHenry Stuart''' ([[7. decembar]] [[1545]] - [[10. februar]] [[1567]]), poznat kao '''Lord Darnley''',je bio je [[kralj]] [[Škotska|Škota]] kao muž kraljice [[Marija StuartI, kraljica Škota|Marije StuartI]]. Prije braka sas Marijom I nosio je titulu vojvode od Albanya.

Rođen je [[1545]]. godine u [[Engleska|Engleskoj]], gdje je njegov otac, MatejMatthew Stewart, <ref>Originalno ime Henrikove kraljevske kuće bilo je Stewart. Svi Stewarti promijenili su ime svoje kuće u Stuart kada je to u Francuskoj učinila Marija I.</ref> živio u egzilu kod [[Elizabeta I, kraljica EngleskaEngleske|Elizabete I]]. <ref name=tudorplace> [http://www.tudorplace.com.ar/Bios/HenryStuart(BDarnley).htm Henry Stuart (E. Darnley)]</ref> Njegova majka je bila [[Margaret Douglas]], kćerka engleske princeze [[Margareta Tudor|Margarete Tudor]] i njenog drugog supruga, te je HenrikHenry preko nje držao visoko mjesto u nasljednom nizu za engleski tron. Ovo porijeklo, kao i ono preko [[Jakov II, Škotskikralj Škotske|Jakova II]], činilo ga je rođakom [[Marija I Škotska|svoje žene]]supruge i mogućim nasljednikom škotskogškotske tronakrune.

Kada je imao devetnaest godina, Elizabeta I je dozvolila HenrikuHenryu da prati oca na njegovom putovanju u Škotsku. <ref name=tudorplace/>

Brak između HenrikaHenrya i tri godine starije kraljice sklopljen je [[29. juli|29. jula]] [[1565]]. godine u [[Edinburgh]]u, iz čisto političkih razloga; HenrikHenry je bio katolik kao i ona, te je svojim pravom na englesku krunu jačao njeno vlastito. <ref name=tudorplace/> Istog dana Marija je Henrikumužu dala titulu kralja Škota, ali nikakve pravne kraljevske ovlasti uz nju. Ova unija je bila velika prijetnja Elizabeti I, budući da su i Marijakraljica i Henrikkralj Škota držali jako pravo na njennjenu tronkrunu, a pored toga bili katolici. Njihov brak nije razbjesnio samo Elizabetu, već i Marijinog vanbračnog polubrata, Jamesa[[James ScottaStewart (Džejms1. Skotgrof od Moraya)|Jamesa Stewarta]], koji je zajedno sas ostalim protestantima digao otvorenu pobunu protiv nje. <ref name=tudorplace/>

Marija je ubrzo zanijela i [[19. juni|19. juna]] [[1566]]. godine rodila sina, budućeg škotskog i engleskog kralja [[Jakov VI Škotski|Jakova VI Škotskog i I Engleskog]].

[[Datoteka:Mary Stuart James Darnley.jpg|200px|thumb|lijevo|MarijaKralj IHenry isa Henrik Stuartsuprugom]]

Brak Henrikakraljice i Marijekralja ubrzo se pokazao velikim neuspjehom; HenrikHenry je bio kralj na papiru, ali Marija se potrudila da nikada ne dođe do ovlasti koje je želio. Bio je nepopularan kod [[plemstvo|plemstva]], prilično nezreo devetnaestogodišnjak i imao je problema sa [[alkoholizam|ovisnošću o alkoholu]]. <ref name=Fraser> Fraser, Antonia; 1989, Mary Queen of Scots</ref> Tokom braka postajao je sve zahtjevniji i ljubomorniji. Njegova ljubomora na Davida Rizzioa, kraljičinog ličnog sekretara, završila je Rizziovim ubistvom u martu [[1566]]. godine pred očima same Marije, koja je tada bila u visokojpoodmakloj trudnocitrudnoći. <ref name=tudorplace/> HenrikHenry je odmah izdao svoje saučesnike i supruzi tvrdio da nije imao ništa sa Rizziovim ubistvom, ali time je samo zadobio nepovjerenje i prezir plemstva. <ref name=nndb> [http://www.nndb.com/people/929/000096641/ Lord Darnley]</ref>

Razvod između kraljevskog para je bio predložen nakon manje od godinu dana bračnog života. Marija nije pristajala na ovu opciju, ne samo zato što joj to vjera nije dopuštala, već i zato što bi njen položaj razvedene vladarice bio vrlo slab i nasljedno pravo njenogna nasljedstvo njenom sinasinu upitno. <ref name=tudorplace/> Marija se od tog trenutka počela zbližavati sa [[James Hepburn|Jamesom Hepburnom]], koji tada počinje planirati zavjeru protiv Henrika. <ref name=tudorplace/>

[[Datoteka:Stuart-Henry-Kirk-Fields.jpg|200px|thumb|lijevo|Skica Kirk o' Fielda nakon ubistva HenrikaHenrya Stuarta]]

Činilo se da se odnos MarijeHenrya i Henrikanjegove žene počeo popravljati kada se on razbolio početkom [[1567]]. godine, moguće od [[boginje|boginja]] <ref name=tudorplace/> ili [[sifilis]]a. <ref name=Fraser/>. Marija ga je posjetila u Kirk o' Fieldu, u kući u kojoj se liječio, u noći [[9. februar]]a. Međutim, samo nekoliko sati nakon što je napustila kuću dogodila se snažna eksplozija. Tijela HenrikaHenrya i njegovog sluge pronađena su u dvorištu kuće sljedeći dan, što je navelo na pomisao da je HenrikHenry bio upozoren na mogući atentat, te da je izbjegao eksploziju i bio zadavljen nakon što je izašao iz kuće. <ref name=tudorplace/> <ref name=nndb/> <ref name=aboutscotland> [http://www.aboutscotland.com/mqs/kirko.html The Murder of Lord Darnley]</ref> <ref name=aboutscotland> [http://www.aboutscotland.com/mqs/kirko.html The Murder of Lord Darnley]</ref>

Za ubistvo HenrikaHenrya optužena je Marijanjegova udovica i njen budući suprug, [[James Hepburn]]. Sumnja da je naručila ubistvo muža bit će jedan od glavnih uzroka Marijinog prisilnog odricanja krune polovinom [[1567]]. godine. Naslijedit će je sin kojeg je imala sa HenrikomHenrya, preko kojeg je on predak svih englesko-škotskih i britanskih vladara. Istraga koju je provela Elizabeta nakon što je zatvorila Mariju dovela je do otkrića osam pisama od Marije upućenih Hepburnu, iz kojih je bilo zaključeno da je Marija bila upoznata sa Hepburnovim planovima. Današnji historičari se slažu da su pisma bila podmetnuta i da današnje kopije nisu autentične.