Transplantacija

Transplantirani bubreg smješten ispod nefunkcionalnih bubrega

Transplantacija predstavlja zamjenu nefunkcionalnog organa putem hiruške intervencije. Ovakve procedure se najčešće izvode kod životno ugroženih osoba (npr. kardiomiopatija) i nešto rjeđe u cilju poboljšanja osnovnog kvaliteta života kod hroničnih bolesti koje se mogu tretirati na ovaj način.

Transplantaciona medicina zahtjeva posebnu edukaciju osoblja, specijalnu opremu i sveobuhvatno preoperativno i postoperativno nadgledanje pacijenta, kako bi se mogućnost odbacivanja organa svela na najmanju moguću mjeru.

Najveći broj presađivanja odnosi se na bubrege zbog zatajivanja bubrežne funkcije.

Diseased kidneys = bolesni bubreg Artery = arterija Vein = vena Transplanted kidney = presađeni bubreg Transplanted ureter = presađeni mokraćovod Bladder = mokraćni mjehur

Donori organa

Donori organa za transplantaciju mogu biti žive ili preminule osobe (kadaverična transplantacija).

U odnosu na uzrok smrti i okolnosti pod kojim je ona nastupila, postoje tri različita tipa kadaveričnih donora:

• Donori s moždanom smrću (donori s kucajućim srcem, heart-beating donori),
• Donori koji su umrli od kardiopulmonalnog zastoja (CPA donors),
• Donori s nekucajućim srcem (non-heart-beating donori, NHB donori).

Osnovni organi i tkiva koja se mogu transplantirati

Presađena rožnjača nakon godinu dana; dva šava vidljiva sa strana

Organi

• Srce (samo od preminule osobe)
• Pluća (od preminule ili žive osobe)
• Bubreg (od preminule ili žive osobe)
• Jetra (od preminule ili žive osobe)
• Gušterača (samo od preminule osobe)
• Crijeva (od preminule ili žive osobe)
• Želudac (samo od preminule osobe)

Tkiva, ćelije i tečnosti

• Rožnjača (samo od preminule osobe)
• Koža
• Langerhansova ostrvca
• Koštana srž (od žive osobe)
• Krv (od žive osobe)
• Krvni sudovi (samo od preminule osobe)
• Srčani zalisci (samo od preminule osobe)
• Kost (od preminule ili žive osobe)

Vrste transplantata

• Autotransplantat je transplantat kojemu je donor ujedno i primatelj (npr. presađivanje kože sa jednog dijela tijela na drugi).
• Izotransplantat je transplantat čiji su donor i primatelj isti s obzirom na tkivne srodnosti što podrazumijeva transplantaciju između jednojajčanih blizanaca.
• Alotransplantat je transplantat koji se prenosi s jednog bića na drugo u istoj vrsti (npr. s jednog čovjeka na drugog), ali genetički različitih.
• Ksenotransplantat je transplantat čiji donor i primatelj pripadaju različitim vrstama (npr. prenošenje sa životinje na čovjeka).