Aktinij

Šablon:Infokutija Hemijski element Aktinij (Ac, latinski - actinium) - je nepostajan aktinoid. Ime je dobio po grčkoj riječi aktinos koja označava snop, zračenje. Francuski hemičar André L. Debierne je otkrio aktinij 1899. na osnovu otkrivanja ionizujućeg zračenja. U isto vrijeme, kad i Debierne, taj element je otkrio i njemački hemičar Friedrich O. Giesel, koji je predlagao nepriznat naziv emanium (latinski emanare znači širiti se, razlivati se). Od imena elementa aktinij izvodi se i naziv cijele grupe aktinoidi, koja obuhvata radioaktivne elemente čije se atomske mase nalaze između 89 do 102, od kojih je prvi aktinij.

Karakteristike

Aktinij je srebrenast, radioaktivni, metalni element. Hemijski znak mu je Ac, specifične mase 10,07 g/cm³. Zbog svoje radioaktivnosti, u mraku svijetli svijetlo-plavom svjetlošću. Nalazi se samo u tragovima u uranijevoj rudi kao ²²⁷Ac. Od jedne tone uranija, moguće je dobiti samo deseti gram aktinija. Emituje α i β-čestice sa poluvremenom raspada od 21,773 godinu. Raspad aktinija je dvojak: dok veći dio putem emisije β-čestica prelazi u ²²⁷Th, samo otprilike 1% prelazi u ²²³Fr.

Upotreba

Aktinij je prvi put vještački dobiven u Argonne Nacional laboratoriju u Chicagu. Pošto je oko 150 puta radioaktivniji od radija, koristi se kao značajan izvor neutrona. Pored toga, može se koristiti za termoionsko pretvaranje energije.