Etiopija

Savezna Demokratska Republika Etiopija Ityop'iya Federalawi Demokrasiyawi Ripeblik
Zastava Grb
Himna: "Whedefit Gesgeshi Woude Henate Ethiopia"
Položaj Etiopije na karti Položaj Etiopije
Glavni grad		Adis Abeba
Službeni jezik		amharski
Državno uređenje
• Predsjednik		Mulatu Teshome Wirtu
• Predsjednik vlade		Haile Mariam Desalegne
Zakonodavstvo
Nezavisnost		Od Ujedinjenog Kraljevstva u decembru 1944.
Površina
• Ukupno		1.127.127 km² procenat_vode=0,7 km2 (26.)
Stanovništvo
• Ukupno		73.053.286 (16.)
• Gustoća		64,8/km2
Valuta		Birr (100 centa)
Vremenska zona		UTC +3
Pozivni broj		251
Internetska domena		.et

Etiopija je država u istočnoj Africi u regiji poznatoj kao Rog Afrike. Nema izlaza na more, a graniči na sjeveru s Eritrejom, na zapadu sa Sudanom i Južnim Sudanom, na jugu s Kenijom te na istoku sa Somalijom i Džibutijem.

Historija

Etiopija je imala trgovačke veze sa starim egipćanima, sa starim arapima, te drugim narodima iz Afrike. Bila je pominjanja u važnim antičkim izvorima, pogotovo sa starim grcima. Primili su kršćanstvo te su imali kontakte s Bizantijom. Tu su došli i prvi muslimani koji su bili protjerani iz Arabije, a bili su pod zaštitom kršćanskog kralja. Osvojili su okolna područja Arabije (Jemen), ali su sa snaženjem muslimana bili protjerani. Etiopska crkva ima naziv koptska. Zatim su stigli Portugalci u 15. vijeku. Etiopiju niko nije pokušavao osvojiti osim Arapa ali nisu ulazili u dubinu zemlje. Bila je prvi put ujedinjena pod carem Teodorom u 19. vijeku. Italijani su je pokušali osvojiti ali bezuspješno. Car Haile Selasije je organizovao državu, ali je zbog nove italijanske okupacije pobjegao 1936 godine. Italijani su je jedva osvojili i to uz šutnju Lige Naroda. Protjerani su 1943 god, a na vlast je ponovno došao Selasije. Hajile Selasije je svrgnut 1974 god.

Vlada

Izbori za etiopijsku 547-članu konstituirajuću skupštinu su održani u junu 1994. Ova skupština je usvojila ustav Federalne Demokrtaske Republike Etipije u decembru 1994. Izbori za prvi od naroda izabrani parlament i regionalne vlasti su održani u maju i junu 1995 Većina opozicionih stranaka je bojkotovala izbore.

Političke podjele

Država je podijeljena na devet regiona i dva povlaštena grada:

1. Addis Ababa (povl. grad)
2. Afar
3. Amhara
4. Benishangul-Gumuz
5. Dire Dawa (povl. grad)
6. Gambela
7. Harari
8. Oromia
9. Somali

Južne nacije, nacionalnosti i narodni regioni:

1. Tigray

Geografija

Karta Etiopije

Nalazi se u istočnoj Africi, a reljefno pripada visokoj ekvatorijalnoj Africi. Glavni grad je Adis Abeba. Površina je 1,222,000km² i ima, po procjeni iz 2011. oko 83 miliona stanovnika. Ne izlazi na more, i ovo je najviše naseljena takva država. Zemljište je uglavnom planinsko. Najviši vrh 4620 m Raš Dašan. Klima je raznolika, pa je na istoku pustinjska, u nizinama tropska i sutropska a na planinama (na većim nadmorskim visinama) je umjerena pa čak i hladna. Važne su planinske rijeke: Plavi Nil, Vebi Šebeli, Daua, Omo, Avaš.

Privreda

Etiopska Komercijalna banka

Etiopija je pokazala brzi godišnji rast BDP, i spada u afričke najbrže rastuće ekonomije, čija ekonomija nemaju naftu, po podacima za 2007. i 2008.

U Etiopiji nema privatnog biznisa, a zemlja se može iznajmiti za obrađivanje na 99 godina, beza prava na prodaju. Ne postoje zakoni o patentima. Nezaposlenost omladine je ogromna. Postojeća vlada je ušla u proces privatizacije državnih preduzeća, što dovodi do privlačenja stranog kapitala. Međutim, i pored vidljivog napretka, država je i dalje jedna od najsiromašnijih na svijetu, sa oko 40% stanovništva ispod granice siromaštva.

Veoma je siromašna zemlja koje muče razne strane banke, MMF, te zaduživanje i isplate tih kredita. Sredinom 70-tih počela je nacionalizacija bankaka, trgovina, saobraćaja, zemljišta i sl. Doskoro su bili u feudalnim odnosima koje država želi smanjiti. Država traži podsticaj zadrugama koje nikako da stanu na noge.

Poljoprivreda: kafa, pamuk, kikiriki, pšenica, duhan, kaučuk, kukuruz.

Stočarstvo je ekstenizvnog tipa i razvijeno.

Industrija je veoma slabo razvijena: kožna, tekstilna, prehrambena, hidrocentrale, stakla, keramička industrija, drvna.

Rude: zlato, bakar, zemni gas, platina, nafta, željezo.

Stanovništvo

Etiopljani su semitsko-hamitskog porijekla, ostalo su Somalci, Sudanski crnci. Semitskog su porijekla Amhari i Tgrani koji čine trećinu populacije. Kao i srodni Guragi. Ova grupa naroda nastanjuje sjeverne i centralne oblasti zemlje. Oko polovinu populacije čine Oromi ili Gala koji žive na jugu. Uz njih zive Somali na istoku, Sidami na jugu. Na sjeveroistoku žive Afari. Na jugozapadu su naseljeni pripadnici raznih plemena Nilota, njih oko 500 000. U gradovima živi oko 16% populacije, a najveći grad je Adis Abeba sa 2.200.000 st. te Harar 350.000.

Religija

Etiopija ima bliske veze sa sve tri glavne Abrahamske religije. Jedna je od prvih hrišćanskih zemalja u svijetu, koja je usvojila Hrišćanstvo kao državnu vjeru, već u 4. vijeku. Većina stanovništva su hrišćani, a trećina muslimani. Etiopija je mjesto prve hidžre u Islamu, i najstarija muslimanska kolonija u Africi. Sve do 1980-tih, u Etiopiji je živio veliki broj etiopskih Jevreja.

Religijska slika Etiopije je veoma složena. Na sjeveru među Amharima i Tigraima preovladava kršćanstvo koje se proširilo od četvrtoga vijeka. Etiopska crkva spada u istočne pravoslavne crkve monofizitskog učenja, smatra da Krist ima samo jednu prirodu. Pripada joj 40% stanovništva. Islam također ima dugu tradiciju, i prvi mujezin Bilal bio je etiopljanin. Muslimani čine 45% stanovnistva Somali, Afari, Harari, većina Oroma. Oko 10% čine protestanti. Rašireni među raznim grupama, oko 5% su animisti najviše na jugu i jugozapadu. Po gradovima naročito u Gondaru živi 30 000 jevreja tzv. Felasa etiopskog porijekla.

Kultura i obrazovanje

Univerzitet Adis Abeba

Obrazovna šema je sljedeća: osnovna škola traje 6 godina, niža srednja škola traje 4 godine, i viša srednja škola traje 2 godine. Polovina stanovništa je i dalje nepismena.

U državi djeluje veoma veliki broj državnih i privatnih visokoškolskih ustanova i univerziteta. U kulturi su značajna 3 perioda: predaksumsko, aksumsko, i period poslije 12. vijeka. Iz Aksumskog perioda značajni su građevinski ostaci. Također se grade crkve sa pravougaonikom oblika sa apsidom. Najpoznatija je crkva sv. Marije iz 17. vijeka.

Muzika u Etipiji je izuzetno raznolika, i svaka od 80 etničkih grupa ima svoj muzički izraz.

Vanjski linkovi

Nedovršeni članak Etiopija koji govori o geografiji treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.