Razlika između verzija stranice "Albanski jezik"

Albanski jezik
gjuha shqipe, shqipja
Albanski jezik ; gjuha shqipe, shqipja
Regije govorenja	Balkan
Države govorenja	Albanija (2.765.610); Kosovo (1.644.865); Sjeverna Makedonija (507.989); Švicarska (176.293); Italija (oko 100.000); Turska (oko 66.000); Srbija (63.835); Grčka (50.000); Crna Gora (32.671); Kanada (23.820); Hrvatska (17.069); Rumunija (oko 10.000); Slovenija (7.177); Bosna i Hercegovina (4.925); Ukrajina (1.740); i druge zemlje ;
Jezička porodica	Albanski jezik;
Broj govornika	više od 7,6 milliona
Službeni status
Služben u	Albanija; Kosovo; Sjeverna Makedonija; Regionalni ili lokalni službeni jezik u:; Crna Gora
Regulator(i)	Akademia e Shkencave e Shqipërisë
Jezički kod
ISO 639-1	sq
ISO 639-2 / 5	sqi
ISO 639-3	sqi
	Također pogledajte:; Jezik \| Jezičke porodice \| Spisak jezika

Pregled historije

[pregledana izmjena]

← Starija izmjena Novija izmjena →

Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj

VizualnoWikitekst

U redovima

Verzija na dan 2 septembar 2021 u 15:44

Albanski jezik (alb. Gjuha shqipe ili shqipja) čini samostalnu indoevropsku jezičnu podgrupu. Albanskim govori više od 7,4 miliona ljudi u Albaniji, Kosovu, Makedoniji, Crnoj Gori i nekim drugim evropskim državama (Italija, Grčka, Njemačka). Poznat je od 15. vijeka, a dijeli se na dvije velike varijante: gegijsku na sjeveru Albanije, Kosovu i Makedoniji i toskijsku na jugu Albanije.

Albanski jezik je službeni jezik Albanije,^[2] i jedan od dva službena jezika Kosova^[3] i Makedonije. Albanski jezik je u službenoj upotrebi u tri crnogorske općine (Ulcinj, Plav, Tuzi)^[4]^[5] i u tri srbijanske općine (Preševo, Bujanovac, Medveđa).^[6] Arbereški jezik, kao jezik Albanaca u Italiji, je zaštićen zakonom.^[7] Po Evropskoj povelji o regionalnim ili manjinskim jezicima, albanski jezik je zaštićen u Srbiji (2006), Crnoj Gori (2006), Rumuniji (2007) i Bosni i Hercegovini (2010).^[8]

Abeceda

Albanska abeceda ima 36 slova: a, b, c, ç, d, dh, e, ë, f, g, gj, h, i, j, k, l, ll, m, n, nj, o, p, q, r, rr, s, sh, t, th, u, v, x, xh, y, z, zh.

Albanska abeceda čita se otprilike slično kao i bosanska, uz par izuzetaka:

-y se čita kao njemačko ü ili francusko u

-x se čita kao italijansko z u "zero", "azzuro"

-xh se čita kao dž

-gj se čita kao đ

-ç se čita kao č

-q se čita kao ć

-ë se čita kao francusko e ili tursko ı (tzv. poluglasnik)

-sh se čita kao š

-zh se čita kao ž

-dh se čita kao englesko th

-l se čita kao lj

-ll se čita kao l

Izvori

^ Gheg 4,156,090 + Tosk 3,035,000 + Arbereshe 260,000 + Arvanitika 150,000 = 7,601,090. Gordon, Raymond G, Jr (2005). SIL International (ured.). Ethnologue, Languages of the World (15 izd.). Dallas, Texas..
^ KUSHTETUTA E REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË – wipo.int
^ KUSHTETUTA E REPUBLIKËS SË KOSOVËS – kryeministri-ks.net/
^ KUSHETUTA E MALIT TË ZI – minmanj.gov.me
^ Evropska Povelja o regionalnim i manjiskim jezicima u crnoj Gori– coe.int
^ SISTEM ZAŠTITE MANJINA U REPUBLICI SRBIJI – Nevena Gojković – kas.de
^ Legge 15 Dicembre 1999, n. 482 "Norme in materia di tutela delle minoranze linguistiche storiche" pubblicata nella Gazzetta Ufficiale n. 297 del 20 dicembre 1999
^ Languages covered by the European Charter for Regional or Minority Languages – coe.int

Vanjski linkovi

https://web.archive.org/web/20180601063511/http://drejtshkrimi.net/ (al)

Commons logo

Commons ima datoteke na temu: Albanski jezik

[1] Gheg 4,156,090 + Tosk 3,035,000 + Arbereshe 260,000 + Arvanitika 150,000 = 7,601,090. Gordon, Raymond G, Jr (2005). SIL International (ured.). Ethnologue, Languages of the World (15 izd.). Dallas, Texas..

[2] KUSHTETUTA E REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË – wipo.int

[3] KUSHTETUTA E REPUBLIKËS SË KOSOVËS – kryeministri-ks.net/

[4] KUSHETUTA E MALIT TË ZI – minmanj.gov.me

[5] Evropska Povelja o regionalnim i manjiskim jezicima u crnoj Gori– coe.int

[6] SISTEM ZAŠTITE MANJINA U REPUBLICI SRBIJI – Nevena Gojković – kas.de

[7] Legge 15 Dicembre 1999, n. 482 "Norme in materia di tutela delle minoranze linguistiche storiche" pubblicata nella Gazzetta Ufficiale n. 297 del 20 dicembre 1999

[8] Languages covered by the European Charter for Regional or Minority Languages – coe.int

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

@@ Red 17: / Red 17: @@
 * {{ZID|Ukrajina}} (1.740)
 * i druge zemlje {{Endplainlist}}|regije=[[Balkan]]|govornici=više od 7,6 milliona<ref>Gheg 4,156,090 + Tosk 3,035,000 + Arbereshe 260,000 + Arvanitika 150,000 = 7,601,090. {{cite book | last = Gordon | first = Raymond G, Jr | year = 2005 | title = Ethnologue: Languages of the World |title= Ethnologue, Languages of the World | edition = 15 | location = Dallas, [[Texas]] | editor = [[SIL International]]}}.</ref>|rang=nije u prvih 100|jezička porodica=[[indoevropski jezici|indoevropski]]<br> albanski|država={{ZID|Albanija}}<br>{{ZID|Kosovo}}<br>{{ZID|Sjeverna Makedonija}}<br>Regionalni ili lokalni službeni jezik u:<br>{{ZID|Crna Gora}}|ustanova=Akademia e Shkencave e Shqipërisë|iso1=sq|iso2=sqi|iso3=sqi|sil=}}[[Datoteka:Albanian_dialects.svg|mini|desno|200px|Dijalekti albanskog jezika]]
-'''Albanski jezik''' (alb. ''Gjuha shqipe'' ili ''shqipja'') čini samostalnu indoevropsku jezičnu podgrupu. Albanskim govori više od 7,4 miliona ljudi u [[Albanija|Albaniji]], [[Kosovo|Kosovu]], [[Sjeverna Makedonija|Makedoniji]], [[Crna Gora|Crnu Goru]] i nekim drugim evropskim državama ([[Italija]], [[Grčka]], [[Njemačka]]). Poznat je od [[15. vijek]]a, a dijeli se na dvije velike varijante: [[gegijska varijanta|gegijsku]] na sjeveru Albanije, Kosovu i Makedoniji i [[toskijska varijanta|toskijsku]] na jugu Albanije.
+'''Albanski jezik''' (alb. ''Gjuha shqipe'' ili ''shqipja'') čini samostalnu indoevropsku jezičnu podgrupu. Albanskim govori više od 7,4 miliona ljudi u [[Albanija|Albaniji]], [[Kosovo|Kosovu]], [[Sjeverna Makedonija|Makedoniji]], [[Crna Gora|Crnoj Gori]] i nekim drugim evropskim državama ([[Italija]], [[Grčka]], [[Njemačka]]). Poznat je od [[15. vijek]]a, a dijeli se na dvije velike varijante: [[gegijska varijanta|gegijsku]] na sjeveru Albanije, Kosovu i Makedoniji i [[toskijska varijanta|toskijsku]] na jugu Albanije.
 Albanski jezik je [[službeni jezik]] [[Albanija|Albanije]],<ref>[http://www.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/sq/al/al057sq.pdf KUSHTETUTA E REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË] – wipo.int</ref> i jedan od dva službena jezika [[Kosova]]<ref>[http://www.kryeministri-ks.net/repository/docs/Kushtetuta.e.Republikes.se.Kosoves.pdf KUSHTETUTA E REPUBLIKËS SË KOSOVËS] – kryeministri-ks.net/</ref> i [[Sjeverna Makedonija|Makedonije]]. Albanski jezik je u službenoj upotrebi u tri [[Crna Gora|crnogorske]] općine ([[Ulcinj]], [[Plav]], Tuzi)<ref>[http://www.minmanj.gov.me/ResourceManager/FileDownload.aspx?rid=122181&rType=2&file=KUSHETUT%C3%8BN%20E%20MALIT%20T%C3%8B%20ZI.pdf KUSHETUTA E MALIT TË ZI] – ''minmanj.gov.me''</ref><ref>[https://www.coe.int/t/dg4/education/minlang/Report/EvaluationReports/MontenegroECRML1_me.pdf Evropska Povelja o regionalnim i manjiskim jezicima u crnoj Gori]– ''coe.int''</ref> i u tri [[Srbija|srbijanske]] općine (Preševo, Bujanovac, Medveđa).<ref>[http://www.kas.de/upload/auslandshomepages/serbien/Gojkovic_pred.pdf SISTEM ZAŠTITE MANJINA U REPUBLICI SRBIJI – Nevena Gojković] – ''kas.de''</ref> [[Arbereški jezik]], kao jezik Albanaca u [[Italija|Italiji]], je zaštićen zakonom.<ref>Legge 15 Dicembre 1999, n. 482 "[http://www.camera.it/parlam/leggi/99482l.htm Norme in materia di tutela delle minoranze linguistiche storiche]" pubblicata nella ''Gazzetta Ufficiale'' n. 297 del 20 dicembre 1999</ref> Po Evropskoj povelji o regionalnim ili manjinskim jezicima, albanski jezik je zaštićen u [[Srbija|Srbiji]] (2006), [[Crna Gora|Crnoj Gori]] (2006), [[Rumunija|Rumuniji]] (2007) i [[Bosna i Hercegovina|Bosni i Hercegovini]] (2010).<ref>[http://www.coe.int/t/dg4/education/minlang/AboutCharter/LanguagesCovered.pdf Languages covered by the European Charter for Regional or Minority Languages] – coe.int</ref>