Razlika između verzija stranice "Henry Stuart"

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Pregled historije
[nepregledana izmjena][nepregledana izmjena]
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
PipepBot (razgovor | doprinosi)
4.089 edits
No edit summary
Red 1: Red 1:
{{Infokutija Veličanstvo
[[Slika:Henry-stuart-darnley.jpg|thumb|desno|200px|Henrik Stuart, lord Darnley]]
| name =Henrik Stuart
| title =Kralj Škota
| image =[[Slika:Henry-stuart-darnley.jpg|250px]]
| caption =
| reign =
| coronation =
| othertitles =
| predecessor =
| successor =
| heir =
| consort =[[Marija I Škotska|Marija I]]
| spouse =
| issue =[[Jakov VI Škotski|Jakov VI]]
| royal house =[[Dinastija Stuart|Stuart]] [[Image:Stewart CoA.png|30px]]
| royal anthem =
| father =Matej Stuart
| mother =Margareta Douglas
| date of birth =[[7. decembar]] [[1545]]
| place of birth =
| date of death =[[10. februar]] [[1567]]
| place of death =[[Edinburgh]]
| date of burial =
| place of burial =
|}}


'''Henrik Stuart''' ([[7. decembar]] [[1545]] - [[10. februar]] [[1567]]) bio je [[kralj]] [[Škotska|Škota]] kao muž [[Marija Stuart|Marije Stuart]]. Prije braka sa Marijom I bio je poznat kao lord Darnley (Darnli) i vojvoda od Albanija.
'''Henrik Stuart''' ([[7. decembar]] [[1545]] - [[10. februar]] [[1567]]) bio je [[kralj]] [[Škotska|Škota]] kao muž [[Marija Stuart|Marije Stuart]]. Prije braka sa Marijom I bio je poznat kao lord Darnley (Darnli) i vojvoda od Albanija.


Rođen je [[1545]]. godine u [[Engleska|Engleskoj]]. Njegova majka je bila [[Margareta Douglas]], kćerka [[Margareta Tudor|Margarete Tudor]] i njenog drugog supruga, te je Henrik preko nje držao visoko mjesto u nasljednom nizu za engleski tron. Ovo porijeklo, kao i ono preko [[Jakov II Škotski|Jakova II]], činilo ga je rođakom [[Marija I Škotska|svoje žene]] i mogućim nasljednikom škotskog trona.
Rođen je [[1545]]. godine u [[Engleska|Engleskoj]], gdje je njegov otac, Matej Stewart, <ref>Originalno ime Henrikove kraljevske kuće bilo je Stewart. Svi Stewarti promijenili su ime svoje kuće u Stuart kada je to u Francuskoj učinila Marija I.</ref> živio u egzilu kod [[Elizabeta I Engleska|Elizabete I]]. <ref name=tudorplace> [http://www.tudorplace.com.ar/Bios/HenryStuart(BDarnley).htm Henry Stuart (E. Darnley)]</ref> Njegova majka je bila [[Margareta Douglas]], kćerka [[Margareta Tudor|Margarete Tudor]] i njenog drugog supruga, te je Henrik preko nje držao visoko mjesto u nasljednom nizu za engleski tron. Ovo porijeklo, kao i ono preko [[Jakov II Škotski|Jakova II]], činilo ga je rođakom [[Marija I Škotska|svoje žene]] i mogućim nasljednikom škotskog trona.


Brak između Henrika i tri godine starije kraljice sklopljen je [[29. juli|29. jula]] [[1565]]. godine u [[Edinburgh]]u. Istog dana Marija je Henriku dala titulu kralja Škota, ali nikakve pravne kraljevske ovlasti uz nju. Marija je ubrzo zanijela i [[19. juni|19. juna]] [[1566]]. godine rodila sina, budućeg [[Jakov VI Škotski|Jakova VI Škotskog i I Engleskog]]. Ova unija je bila velika prijetnja [[Elizabeta I Engleska|Elizabeti I]], budući da su i Marija i Henrik držali jako pravo na njen tron, a pored toga bili katolici. Njihov brak nije razbjesnio samo Elizabetu, već i Marijinog vanbračnog polubrata, koji je zajedno sa ostalim protestantima digao otvorenu pobunu protiv nje.
Kada je imao devetnaest godina, Elizabeta I je dozvolila Henriku da prati oca na njegovom putovanju u Škotsku. <ref name=tudorplace/> Brak između Henrika i tri godine starije kraljice sklopljen je [[29. juli|29. jula]] [[1565]]. godine u [[Edinburgh]]u, iz čisto političkih razloga; Henrik je bio katolik kao i ona, te je svojim pravom na englesku krunu jačao njeno vlastito. <ref name=tudorplace/> Istog dana Marija je Henriku dala titulu kralja Škota, ali nikakve pravne kraljevske ovlasti uz nju. Ova unija je bila velika prijetnja Elizabeti I, budući da su i Marija i Henrik držali jako pravo na njen tron, a pored toga bili katolici. Njihov brak nije razbjesnio samo Elizabetu, već i Marijinog vanbračnog polubrata, Jamesa Scotta (Džejms Skot), koji je zajedno sa ostalim protestantima digao otvorenu pobunu protiv nje. <ref name=tudorplace/> Marija je ubrzo zanijela i [[19. juni|19. juna]] [[1566]]. godine rodila sina, budućeg [[Jakov VI Škotski|Jakova VI Škotskog i I Engleskog]].


Brak Henrika i Marije ubrzo se pokazao neuspjehom; Henrik je bio kralj na papiru, ali Marija se potrudila da nikada ne dođe do ovlasti koje je želio. Bio je nepopularan kod [[plemstvo|plemstva]], prilično nezreo devetnaestogodišnjak i imao je problema sa [[alkoholizam|ovisnošću o alkoholu]]. <ref name=Fraser> Fraser, Antonia; 1989, Mary Queen of Scots</ref> Tokom braka postajao je sve zahtjevniji i ljubomorniji. Njegova ljubomora na Davida Rizzioa, kraljičinog ličnog sekretara, završila je Rizziovim ubistvom u martu [[1566]]. godine pred očima same Marije.
Brak Henrika i Marije ubrzo se pokazao velikim neuspjehom; Henrik je bio kralj na papiru, ali Marija se potrudila da nikada ne dođe do ovlasti koje je želio. Bio je nepopularan kod [[plemstvo|plemstva]], prilično nezreo devetnaestogodišnjak i imao je problema sa [[alkoholizam|ovisnošću o alkoholu]]. <ref name=Fraser> Fraser, Antonia; 1989, Mary Queen of Scots</ref> Tokom braka postajao je sve zahtjevniji i ljubomorniji. Njegova ljubomora na Davida Rizzioa, kraljičinog ličnog sekretara, završila je Rizziovim ubistvom u martu [[1566]]. godine pred očima same Marije, koja je tada bila u visokoj trudnoci. <ref name=tudorplace/> Henrik je odmah izdao svoje saučesnike i supruzi tvrdio da nije imao ništa sa Rizziovim ubistvom, ali time je samo zadobio nepovjerenje i prezir plemstva. <ref name=nndb> [http://www.nndb.com/people/929/000096641/ Lord Darnley]</ref>


Razvod između kraljevskog para je bio predložen nakon manje od godinu dana bračnog života. Marija nije pristajala na ovu opciju, ne samo zato što joj to vjera nije dopuštala, već i zato što bi njen položaj razvedene vladarice bio vrlo slab i nasljedno pravo njenog sina upitno. <ref name=tudorplace/> Marija se od tog trenutka počela zbližavati sa [[James Hepburn|Jamesom Hepburnom]], koji tada počinje planirati zavjeru protiv Henrika. <ref name=tudorplace/>
U noći [[9. februar]]a dogodila se snažna eksplozija u kući u kojoj se Henrik liječio od [[sifilis]]a. <ref name=Fraser/> Tijela Henrika i njegovog sluge pronađena su u dvorištu kuće sljedeći dan, što je navelo na pomisao da je Henrik bio upozoren na mogući atentat, te da je izbjegao eksploziju i bio zadavljen nakon što je izašao iz kuće. <ref name=aboutscotland> [http://www.aboutscotland.com/mqs/kirko.html The Murder of Lord Darnley]</ref> Za ubistvo Henrika optužena je Marija i njen budući suprug, [[James Hepburn]]. Sumnja da je naručila ubistvo muža bit će jedan od glavnih uzroka Marijinog prisilnog odricanja krune [[1567]]. godine.

Činilo se da se odnos Marije i Henrika počeo popravljati kada se on razbolio početkom [[1567]]. godine, moguće od [[boginje|boginja]] <ref name=tudorplace/> ili [[sifilis]]a. <ref name=Fraser/>. Marija ga je posjetila u kuci u kojoj se liječio, u noći [[9. februar]]a. Međutim, samo nekoliko sati nakon što je napustila kuću dogodila se snažna eksplozija. Tijela Henrika i njegovog sluge pronađena su u dvorištu kuće sljedeći dan, što je navelo na pomisao da je Henrik bio upozoren na mogući atentat, te da je izbjegao eksploziju i bio zadavljen nakon što je izašao iz kuće. <ref name=tudorplace/> <ref name=nndb/> <ref name=aboutscotland> [http://www.aboutscotland.com/mqs/kirko.html The Murder of Lord Darnley]</ref> <ref name=aboutscotland> [http://www.aboutscotland.com/mqs/kirko.html The Murder of Lord Darnley]</ref> Za ubistvo Henrika optužena je Marija i njen budući suprug, James Hepburn. Sumnja da je naručila ubistvo muža bit će jedan od glavnih uzroka Marijinog prisilnog odricanja krune polovinom [[1567]]. godine. Naslijedit će je sin kojeg je imala sa Henrikom, preko kojeg je on predak svih englesko-škotskih i britanskih vladara. Istraga koju je provela Elizabeta nakon što je zatvorila Mariju dovela je do otkrića osam pisama od Marije upućenih Hepburnu, iz kojih je bilo zaključeno da je Marija bila upoznata sa Hepburnovim planovima. Današnji historičari se slažu da su pisma bila podmetnuta i da današnje kopije nisu autentične.


== Reference ==
== Reference ==
Red 19: Red 45:
* [http://www.learningcurve.gov.uk/snapshots/snapshot02/snapshot2.htm Detaljni osvrt na ubistvo Henrika Stuarta]
* [http://www.learningcurve.gov.uk/snapshots/snapshot02/snapshot2.htm Detaljni osvrt na ubistvo Henrika Stuarta]


[[Kategorija:Kraljevi]]
[[Kategorija:Supružnici škotskih vladara]]
[[Kategorija:Stuarti]]


[[ar:لورد دارنلي]]
[[ar:لورد دارنلي]]

Verzija na dan 13 mart 2008 u 14:38

Henry Stuart

Henrik Stuart (7. decembar 1545 - 10. februar 1567) bio je kralj Škota kao muž Marije Stuart. Prije braka sa Marijom I bio je poznat kao lord Darnley (Darnli) i vojvoda od Albanija.

Rođen je 1545. godine u Engleskoj, gdje je njegov otac, Matej Stewart, [1] živio u egzilu kod Elizabete I. [2] Njegova majka je bila Margareta Douglas, kćerka Margarete Tudor i njenog drugog supruga, te je Henrik preko nje držao visoko mjesto u nasljednom nizu za engleski tron. Ovo porijeklo, kao i ono preko Jakova II, činilo ga je rođakom svoje žene i mogućim nasljednikom škotskog trona.

Kada je imao devetnaest godina, Elizabeta I je dozvolila Henriku da prati oca na njegovom putovanju u Škotsku. [2] Brak između Henrika i tri godine starije kraljice sklopljen je 29. jula 1565. godine u Edinburghu, iz čisto političkih razloga; Henrik je bio katolik kao i ona, te je svojim pravom na englesku krunu jačao njeno vlastito. [2] Istog dana Marija je Henriku dala titulu kralja Škota, ali nikakve pravne kraljevske ovlasti uz nju. Ova unija je bila velika prijetnja Elizabeti I, budući da su i Marija i Henrik držali jako pravo na njen tron, a pored toga bili katolici. Njihov brak nije razbjesnio samo Elizabetu, već i Marijinog vanbračnog polubrata, Jamesa Scotta (Džejms Skot), koji je zajedno sa ostalim protestantima digao otvorenu pobunu protiv nje. [2] Marija je ubrzo zanijela i 19. juna 1566. godine rodila sina, budućeg Jakova VI Škotskog i I Engleskog.

Brak Henrika i Marije ubrzo se pokazao velikim neuspjehom; Henrik je bio kralj na papiru, ali Marija se potrudila da nikada ne dođe do ovlasti koje je želio. Bio je nepopularan kod plemstva, prilično nezreo devetnaestogodišnjak i imao je problema sa ovisnošću o alkoholu. [3] Tokom braka postajao je sve zahtjevniji i ljubomorniji. Njegova ljubomora na Davida Rizzioa, kraljičinog ličnog sekretara, završila je Rizziovim ubistvom u martu 1566. godine pred očima same Marije, koja je tada bila u visokoj trudnoci. [2] Henrik je odmah izdao svoje saučesnike i supruzi tvrdio da nije imao ništa sa Rizziovim ubistvom, ali time je samo zadobio nepovjerenje i prezir plemstva. [4]

Razvod između kraljevskog para je bio predložen nakon manje od godinu dana bračnog života. Marija nije pristajala na ovu opciju, ne samo zato što joj to vjera nije dopuštala, već i zato što bi njen položaj razvedene vladarice bio vrlo slab i nasljedno pravo njenog sina upitno. [2] Marija se od tog trenutka počela zbližavati sa Jamesom Hepburnom, koji tada počinje planirati zavjeru protiv Henrika. [2]

Činilo se da se odnos Marije i Henrika počeo popravljati kada se on razbolio početkom 1567. godine, moguće od boginja [2] ili sifilisa. [3]. Marija ga je posjetila u kuci u kojoj se liječio, u noći 9. februara. Međutim, samo nekoliko sati nakon što je napustila kuću dogodila se snažna eksplozija. Tijela Henrika i njegovog sluge pronađena su u dvorištu kuće sljedeći dan, što je navelo na pomisao da je Henrik bio upozoren na mogući atentat, te da je izbjegao eksploziju i bio zadavljen nakon što je izašao iz kuće. [2] [4] [5] [5] Za ubistvo Henrika optužena je Marija i njen budući suprug, James Hepburn. Sumnja da je naručila ubistvo muža bit će jedan od glavnih uzroka Marijinog prisilnog odricanja krune polovinom 1567. godine. Naslijedit će je sin kojeg je imala sa Henrikom, preko kojeg je on predak svih englesko-škotskih i britanskih vladara. Istraga koju je provela Elizabeta nakon što je zatvorila Mariju dovela je do otkrića osam pisama od Marije upućenih Hepburnu, iz kojih je bilo zaključeno da je Marija bila upoznata sa Hepburnovim planovima. Današnji historičari se slažu da su pisma bila podmetnuta i da današnje kopije nisu autentične.

Reference

  1. ^ Originalno ime Henrikove kraljevske kuće bilo je Stewart. Svi Stewarti promijenili su ime svoje kuće u Stuart kada je to u Francuskoj učinila Marija I.
  2. ^ a b c d e f g h i Henry Stuart (E. Darnley)
  3. ^ a b Fraser, Antonia; 1989, Mary Queen of Scots
  4. ^ a b Lord Darnley
  5. ^ a b The Murder of Lord Darnley

Vanjski linkovi

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Henry_Stuart&oldid=603507"