Simpatički nervni sistem

Simpatički nervni sistem
(Pars sympathica divisionis autonomici systematis nervosi)
Simpatički nervni sistem ; (Pars sympathica divisionis autonomici systematis nervosi)
	Simpatički nervni sistem se proteže od grudnih do slabinskih pršljenova i povezan je sa grudnim i karličnim pleksusom
Identifikatori
MeSH	Sympathetic+Nervous+System
TA	A14.3.01.001
FMA	9906
	Anatomska terminologija

Simpatički nervni sistem (SNS) ili simpatikus (grč. συμπαϑής – simpaikus = koji suosjeća) je funkcijska i anatomska cjelina nervnog sistema, čiji se središnji dio nalazi u lateralnom stubu kičmene moždine, a periferni čini niz međusobno povezanih ganglija i vlakana. Postganglijska vlakna se pružaju do efektornih (izvršnih) organa uz krvne sudove , moždane i spinalne živce ili direktno. Prilikom podraživanja simpatičkoga simpatikusa:

rad srca se ubrzava i pojačava,
krvni sudovi unutar organa i kože se sužavaju, a srčani šire,
zjenice se šire,
metabolizam se ubrzava.

Simpatički nervni sistem, prema tome, ima bitnu ulogu u iznenadnim (stresnim) životnim situacijama. Simpatički i parasimpatički nervni sistem djeluju antagonistički: sve što jedan ubrzava – drugi usporava, i obratno. Simpatički nervni sistem je jedan od tri dijela autonomnog nervnog sistema, zajedno sa enteričnim i parasimpatičkim sistemom. Opća uloga mu je da mobilizira tjelesne resurse pod stresom i da inducira odgovor po modelu borba ili bežanje. Neprestano je aktivan na osnovnoj razini koja je potrebna za održavane homeostaze.^[1]

Pregled[uredi | uredi izvor]

U sudjejstvu sa dvijee druge komplementarne komponente autonomnog nervnog sistema, simpatički nervni doprinosi kontroli većine tjelesnih unutrašnjih organa. Na stres – u slučaju odgovora borba ili bježanje – može gledati kao neutralizaciju parasimpatičkog sistema, koji općenito djeluje u održavanju tjelesnih funkcija u mirovanju. Funkcije ova dva sistema nisu tako jednostavne, a nihovo antagonističko djelovanjepravilo je funkcijski usklađeno.^[2]^[3]

U prenošenju signala u simpatičkom nervnom sistemu, djeluju dvije vrste neurona: pre- i post-ganglijski . Kraći preganglijski neuroni polaze iz kičmene moždine (grudni T1 - do slabinskog L2) i putuju u gangliju, često jednu od parakičmenih, gdje formiraju sinapse sa postganglijskim neuronima. Odatle se dugi postganglijski neuroni šire skoro kroz cijelo tijelo.^[4]

Također pogledajte[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ Brodal, Per (2004). "The Central Nervous System: Structure and Function" (3 izd.). Oxford University Press US. str. 369–396. ISBN 0-195-16560-8. Vanjski link u parametru |title= (pomoć)
^ Sherwood, Lauralee (2008). "Human Physiology: From Cells to Systems" (7 izd.). Cengage Learning. str. 240. ISBN 0-495-39184-0. Vanjski link u parametru |title= (pomoć)
^ Drake, Richard L.; Vogl, Wayne; Mitchell, Adam W.M., ured. (2005). "Gray's Anatomy for Students" (1 izd.). Elsevier. str. 76–84. ISBN 0-443-06612-4. Vanjski link u parametru |title= (pomoć)CS1 održavanje: ref=harv (link)
^ Drake, Richard L.; Vogl, Wayne; Mitchell, Adam W.M., ured. (2005). "Gray's Anatomy for Students" (1 izd.). Elsevier. str. 76–84. ISBN 0-443-06612-4. Vanjski link u parametru |title= (pomoć)

Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]

Logo Commonsa

Sympathicus na Wikimedia Commonsu.

Logo Commonsa

Neural system na Wikimedia Commonsu.

[brodal-1] Brodal, Per (2004). "The Central Nervous System: Structure and Function" (3 izd.). Oxford University Press US. str. 369–396. ISBN 0-195-16560-8. Vanjski link u parametru |title= (pomoć)

[sherwood-2] Sherwood, Lauralee (2008). "Human Physiology: From Cells to Systems" (7 izd.). Cengage Learning. str. 240. ISBN 0-495-39184-0. Vanjski link u parametru |title= (pomoć)

[3] Drake, Richard L.; Vogl, Wayne; Mitchell, Adam W.M., ured. (2005). "Gray's Anatomy for Students" (1 izd.). Elsevier. str. 76–84. ISBN 0-443-06612-4. Vanjski link u parametru |title= (pomoć)CS1 održavanje: ref=harv (link)

[drake-4] Drake, Richard L.; Vogl, Wayne; Mitchell, Adam W.M., ured. (2005). "Gray's Anatomy for Students" (1 izd.). Elsevier. str. 76–84. ISBN 0-443-06612-4. Vanjski link u parametru |title= (pomoć)

[1]

[2]

[3]

[4]