Rudarsko područje Roșia Montană

Rudarski predio Roșia Montană

Svjetska baština
Lokacija	Rumunija
Kriterij	ii, iii, iv
Referenca	1552
Uvrštenje	2021. (45. sjednica)
Tampon-zona	341,42
Koordinate	N46 18 22 E23 7 50

Roșia Montană je komuna u Alba County na zapadu Transilvanije, Rumunija. Sastoji se od 16 sela. Komuna je najniži nivo administrativne podjele u Rumuniji i predstavlja ruralnu jedinicu okruga. U Rumuniji postoji 2.686 komuna.

Historija

Postoje arheološki i metalurški dokazi o iskopavanju zlata u Transilvanije od kasnog kamenog doba. Bogati mineralni resursi ovog područja eksploatisani su i u rimskim vremenima. Zajednicu, tada poznatu kao Alburnus Maior, osnovali su Rimljani za vrijeme Trajanove vladavine kao rudarski grad, s ilirskim kolonistima iz Dalmacije.

Roșia Montană ima najširu mrežu rimskih rudnika zlata.

Smješten u metalnom lancu planine Apuseni na zapadu Rumunije, Roșia Montană ima najznačajniji, opsežniji i tehnički najrazličitiji podzemni kompleks rimskog rudarstva. Kao Alburnus Maior, to je bilo mjesto ekstenzivnog vađenja zlata. Voskom presvučene drvene ploče za pisanje dale su detaljne pravne, društveno-ekonomske, demografske i lingvističke informacije o rimskim rudarskim aktivnostima, ne samo u Alburnus Maior-u već i u široj provinciji Dačiji. Najranije spominjanje grada nalazi se na voštanoj ploči od 6. februara 131. godine. Arheolozi su u gradu otkrili antičke nastambe, nekropole, galerije rudnika, rudarske alate, 25 voštanih ploča i mnoge natpise na grčkom i latinskom, sa središtem oko brda Carpeni.

Tokom 166 godina, počevši od 106. godine nove ere, Rimljani su izvukli oko 500 tona zlata sa lokacije razvijajući visoko inžinjerske radove, različite tipove galerija ukupne dužine 7 km i niz vodenih točkova u četiri podzemna lokaliteta odabrana za njihovu rudu visokog kvaliteta. Uvezena rimska rudarske tehnologije oslanjala se i na lokalno razvijene tehnike, nepoznate na drugim mjestima iz tako ranog doba. Rudarstvo na lokalitetu je također vršeno, iako u manjoj mjeri, između srednjeg vijeka i modernog doba.

Državni rudnik zlata zatvoren je krajem 2006. godine prije pristupanja Rumunije Evropskoj uniji.

Rudarski predio Roșia Montană se od 2021. god. nalazi na UNESCO-ovoj listi svjetske baštine