Socijalistička partija Republike Srpske
Socijalistička partija Социјалистичка Партија | |
|---|---|
 | |
| Skraćenica | SP |
| Predsjednik | Petar Đokić |
| Osnivač(i) | Dragutin Ilić |
| Osnovana | 2. juni 1993. |
| Slogan | "Udarnički!" |
| Sjedište | Banja Luka, Bosna i Hercegovina |
| Adresa | Jovana Dučića 25 |
| Mladi ogranak | Mladi SP-a |
| Politička pozicija | Lijevi centar |
| Ideologija | Socijaldemokratija[1] |
| Boje | |
| Predstavnički dom | 0 / 42
|
| Narodna skupština RS | 5 / 83
|
| Veb-sajt | |
| socijalisti | |
Socijalistička partija Republike Srpske (skr. SP) je bosanskohercegovačka politička stranka osnovana 1993. godine, kada je imala bliske odnose sa Socijalističkom partijom Srbije Slobodana Miloševića. Godine 1998. ulazi u sastav koalicija "Sloga" čiji je član Živko Radišić izabran za srpskog člana Predsjedništva Bosne i Hercegovine. Od samog osnivanja parlamentarna je stranka u Bosni i Hercegovini. Od 2004. godine nosi naziv samo Socijalistička partija te svoje političko djelovanje započinje na cijeloj teritoriji Bosne i Hercegovine. Predsjednik stranke je Petar Đokić. Na izborima održanim 1. oktobra 2006. godine, Socijalistička partija je osvojila samo tri mandata u Narodnoj skupštini Republike Srpske.[2]
U međuvremenu je kroz svoje postojanje imala nekoliko turbulentnih perioda tokom kojih su se odvijali žestoki unutar-stranački sukobi. Poslije svakog Kongresa partije nezadovoljna struja bi napustila partiju i osnovala novu. Tako je svojevremeno osnovana Demokratska socijalistička partija (DSP) koja se kasnije utopila u Savez nezavisnih socijaldemokrata Milorada Dodik. Također, izdvajanjem iz SP-a nastali su i Narodna demokratska stranka (NDS) i Nova Socijalistička partija (NSP).
Historija[uredi | uredi izvor]
Socijalistička partija je osnovana 2. juna 1993. godine u Banjoj Luci kao jedina demokratska alternativa tadašnjim nacionalnim strankama u vrijeme kada je na prostorima Bosne i Hercegovine bjesnio surov građanski rat. Socijalistička partija je autohtona partija demokratske ljevice s najvišim stepenom nacionalne i državotvorne odgovornosti za Republiku Srpsku i Bosnu i Hercegovinu.[2]
Socijalistička partija na jasan način daje alternativu socijalnim, ekonomskim i drugim izazovima, a istovremeno je stranka duboko ukorenjena u demokratskom biću naroda i građana Republike Srpske. Socijalistička partija je po načinu rada i metodama političke borbe demokratska stranka privržena višestranačkoj parlamentarnoj demokratiji i vladavini prava. Socijalistička partija je stranka rada i stvaralaštva, stranka radništva i radno zavisnog stanovništva, te politička organizacija građana usmjerenih vrijednostima socijalne države i civilnog društva.[2]
Socijalistička partija baštini i uključuje u svoj politički program sve pozitivne odrednice levičarske demokratske političke tradicije, te sveopšta načela, vrijednosti i ideje evropske socijaldemokratije čiji su temelji: mir, sloboda, patriotizam, pravda, jednakost, solidarnost i demokratija kao osnovne vrijednosti programa Socijalističke partije.[2]
Socijalistička partija je na prvim demokratskim izborima u Bosni i Hercegovini održanim 1996. godine ušla u Narodnu skupštinu Republike Srpske i Parlamentarnu skupštinu Bosne i Hercegovine gdje su bili jedina opoziciona partija izvan nacionalnog bloka. Svoje parlamentarno učešće su potvrđivali na svim dosadašnjim izborima i danas su parlamentarna stranka na entitetskom i državnom nivou. Socijalistička partija je svojim političkim djelovanjem uticala da dođe do demokratskih promjena u Republici Srpskoj krajem 1997. godine a poslije toga i na nivou BiH.[2]
Spisak predsjednika[uredi | uredi izvor]
| Ime i prezime | Portret | Mandat |
|---|---|---|
| Dragutin Ilić | 
|
1993 — 1996 |
| Živko Radišić | .jpg)
|
1996 — 2002 |
| Petar Đokić |
|
2002 — |
Izbori[uredi | uredi izvor]
Parlament[uredi | uredi izvor]
| Izbori | Broj
Glasova |
% | Osvojenih
mjesta |
Vlada |
|---|---|---|---|---|
| 1996. | [a] | Opozicija | ||
| 1997. | 78.150 | 10.8% | 9 / 83
|
Vlast |
| 1998. | 79,179 | 10.7% | 10 / 83
| |
| 2000. | 30,636 | 4.9% | 4 / 83
|
Opozicija |
| 2002. | 21,502 | 4.2% | 3 / 83
| |
| 2006. | 20,031 | 3.5% | 3 / 83
|
Vlast |
| 2010. | 26,824 | 4.2% | [b] 3 / 83
| |
| 2014. | 33,695 | 5.9% | 5 / 83
| |
| 2018. | 56,106 | 8.2% | 7 / 83
| |
| 2022. | 37,919 | 5.9% | [c] 5 / 83
| |
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Učestvovali na izborima kao dio Koalicije Narodni savez za slobodan mir, koja je ukupno osvojila 10 mandata.
- ^ Učestvovali na izborima u Koaliciji SP — PUP, koja je ukupno osvojila 4 mandata, od čega su 3 pripala SP-u.
- ^ Učestvovali na izborima u Koaliciji SP - NDP - SNP, koja je ukupno osvojila 5 mandata, od čega su svih 5 pripali SP-u.
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Nordsieck, Wolfram (2018). "Bosnia-Herzegovina". Parties and Elections in Europe. Pristupljeno 11. 10. 2018.
- ^ a b c d e "Социјалистичка партија". Социјалистичка партија (jezik: srpski). Arhivirano s originala, 28. 12. 2021. Pristupljeno 15. 6. 2021.