Smisleni lanac
Smisleni lanac, sens-lanac ili kodirajući lanac, preciznije smisleni polulanac molekule DNK/ smislena sekvenca nukleotida DNK – u genetici – je segment unutar dvolančane DNK koji nosi prevodivi kôd u 5' do smjera 3′, a koji je komplementaran s besmislenim ili antisens lancem DNK ili šablona lanca, koji ne nosi prevodljivi kôd u 5' do pravca 3′.[1]. Ovaj lanac je polulanac DNK koji ima istu sekvencu kao iRNK, koji uzima antismisleni lanac ili antisens lanac, za svoj obrazac tokom transkripcije i na kraju prolazi (obično, ne uvijek) translaciju u protein. Stoga je antisens lanac odgovoran za RNK koja se kasnije prevodi u protein, dok smisleni lanac ima gotovo identičan sastav kao i iRNK. Trema znati da svaki segment dvolančane DNK može imati dva seta, i smisleni i antismisleni, ovisno o tome u kojem se smjeru čita (budući da je smislenj i antismisleni oznaka u odnosu na perspektivu). Konačno, genski proizvod, ili iRNK, diktira koji lanac jednog segmenta dsDNK nazivamo smislenom ili antismislenim. Ali ponekad, poput prokariota, preklapanje gena na suprotnim nitima znači da smisleni za jednu iRNK može biti antisensmisleni za drugu iRNK.[2].
Neposredni produkt ove transkripcije je rezultantni početni RNA-transkript, koji sadrži sekvencu nukleotida identičnu onomj u smislenom lancu. Izuzetak od ovoga je što se uracil koristi za nukleotidno sekvenciranje molekula RNK, a ne za timin.
Većina eukariotskih transkripata RNK podvrgava se dodatnom uređivanju prije prevođenja radi sinteze proteina. Ovaj proces obično uključuje uklanjanje introna iz početnog RNK- transkripta, dodavanje metiliranog guaninske nukleotidne kape na 5' kraju i dodavanje poli-A rep ana 3' kraj. Ovaj postupak brisanja poznat je kao prerada. Krajnji proizvod poznat je kao zrela iRNK. Prokariotska iRNK ne prolazi isti proces.
Strogo govoreći, samo iRNK ima "smisla" u vezi s genetičkim kodom, jer se iz ovog lanca može direktno zaključiti o prevedenom proteinu peptidnog lanca. "Antisens" polulanac DNK komplementaran je ssmislenim "lancem" i stvarni je obrazac za sintezu iRNK.
Poznavanje razlike između smislenih i antismislenih lanaca važno je u određenim aplikacijama molekularne biologije. Naprimjer, u tehnologijama ekspresije mikroravni, važno je znati koji se snop "preslikava" na sekvencu. Sekvenca može odgovarati bilo kojem nizu; međutim, jedns sekvrncs bit će u potpunosti napravljen od "smislenih" ili "antismislenih" lanaca.
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Polyak, Kornelia (2003). "Cancer Medicine 6 Overview: Gene Structure". US National Library of Medicine. Pristupljeno 17 September 2019.
- ^ Nakayama, Tomohiro (2007). "Overlapping Genes in the Human Genome". International Journal of Biomedical Science : Ijbs. 3 (1): 14–19. PMC 3614620. PMID 23675016.
- Merrill, Dr. Gary F. 'Transcription', lecture notes distributed in Biochemistry 451 General Biochemistry, Oregon State University, Weigend on 6 Jun. 2006.
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
- Sense and antisense strands of DNA: YouTube tutorial video