Spisak ratova s učešćem Bosne i Hercegovine

Ovo je spisak ratova u kojima je učestvovala Bosna i Hercegovina.

Srednjovjekovna Bosna

Sukob	Strane		Ishod
Bosanski krstaški rat (1235–1241)	Bosanska Banovina	Kraljevina Ugarska	Pobjeda Status quo ante bellum. Ugarsko osvajanje prestalo je nakon prve mongolske invazije na Ugarsku. Ugarska okupacija perifernih dijelova Bosne prestala je nakon rata.
Humski rat (1326–1329)	Bosanska Banovina Dubrovačka Republika	Srpsko Kraljevstvo	Pobjeda Bosna zauzima Hum.
Napad na Konavle (1349)	Bosanska Banovina	Srpsko Carstvo	Pobjeda Osvojene Konavle. Početak Bosansko-srpskog rata.
Bosansko-srpski rat (1350–1351)	Bosanska Banovina	Srpsko Carstvo	Pobjeda Nakon neuspjele opsade Bobovca Bosna ponovo osvaja Hum.
Podjela oblasti Nikole Altomanovića (1373)	Bosansko Kraljevstvo Kraljevina Ugarska Moravska Srbija	Nikola Altomanović	Pobjeda Bosna osvaja najveći dio Raške.
Bosansko-ugarski rat (1387–1390)	Bosansko Kraljevstvo	Kraljevina Ugarska	Pobjeda Bosna osvaja Dalmaciju.
Osmansko osvajanje Bosne (1386–1592)	Bosansko Kraljevstvo	Osmansko Carstvo	Poraz Inkorporacija Bosne i Hercegovine u sastav Osmanskog Carstva.

Bosna u Osmanskom Carstvu

Sukob	Sukobljene strane		Ishod
Stogodišnji hrvatsko-osmanski rat (1527–1593)	Osmansko Carstvo Bosanski pašaluk	Habsburška Monarhija Kraljevina Hrvatska Kraljevina Ugarska Vojvodina Kranjska Srpska Despotovina	Bez vojnog pobjednika Osmansko Carstvo osvojilo je područja Kraljevine Hrvatske između rijeka Vrbas i Kupe. Njihovo napredovanje je konačno zaustavljeno 1593. u Trećoj bitki kod Siska. Preostala zemlja ostala je pod kontrolom Kraljevine Hrvatske. Kraljevina Hrvatska svedena na "Ostatke ostataka". Kraljevina Hrvatska ulazi u sastav Habsburške Monarhije. Formiranje Vojne krajine. Početak Dugog rata.
Hercegovački ustanak (1596–1597)	Bosanski pašaluk Pobunjeni Srbi Bjelopavlići Drobnjaci Nikšići Pivljani	Osmansko Carstvo	Poraz Pobuna ugušena.
Habsburško-osmanski rat (1663–1664)	Osmansko Carstvo Bosanski pašaluk	Kraljevina Francuska Sveto Rimsko Carstvo Elektorat Saksonija Brandenburg–Prusija Elektorat Bavarska Markgrofovija Baden-Baden Švabija Vojvodstvo Savoja Kraljevina Ugarska Kraljevina Hrvatska (Habsburg) Poljsko-Litvanska Unija	Pobjeda Osmanlije zadržavaju Oradeu u Transilvaniji i osvajaju Nové Zámky od Kraljevine Ugarske. Izgradnja habsburške tvrđave duž rijeke Waag i odobreno dvadesetogodišnje primirje.
Hrvatsko-slavonsko-dalmatinsko ratište u Velikom osmanskom ratu (1684–1699)	Osmansko Carstvo Bosanski pašaluk	Habsburška Monarhija Kraljevina Hrvatska Mletačka Republika	Poraz Oslobođenje Slavonije i Like i dijela Pounja od Osmanlija. Osmansko Carstvo potisnuto iz srednje Evrope.
Habsburško-osmanski rat (1716–1718)	Osmansko Carstvo Bosanski pašaluk	Habsburška Monarhija Kraljevina Srbija (Srpska milicija) Württemberg Elektorat Bavarska Mletačka Republika Hajduci Pobunjeni Srbi	Poraz Požarevački mir. Banat, Srbija, Oltenija i dijelovi sjeverne Bosne pripali Habsburškoj Monarhiji.
Banjalučki boj (1737)	Osmansko Carstvo Bosanski pašaluk	Habsburška Monarhija	Pobjeda Banja Luka uspješno odbranjena od habsburškog napada.
Opsada Beograda (1739)	Osmansko Carstvo Bosanski pašaluk	Habsburška Monarhija Kraljevina Srbija	Pobjeda Beogradski mir Osmanlije vraćaju Beograd. Prestanak postojanja Habsburške Srbije. Ponovno uspostavljanje Smederevskog sandžaka.
Srpska revolucija (1804–1817)	Osmansko Carstvo Bosanski ajani Skadarski pašaluk Janjinski pašaluk	Karađorđeva Srbija	Poraz Osnivanje autonomne Kneževine Srbije.
Prva mašićka buna (1806)	Bosanski pašaluk Pobunjeni Srbi Mašići	Osmansko Carstvo	Poraz Pobuna ugušena.
Jančićeva buna (1809)	Bosanski pašaluk Pobunjeni Srbi	Osmansko Carstvo	Poraz Pobuna ugušena.
Veliki bosanski ustanak (1831–1832)	Nezavisna Bosna Kapetani Ajani Begovi	Osmansko Carstvo	Poraz Pobuna ugušena. Hercegovački pašaluk odvojen od Bosanskog pašaluka. Ukinut Ajanski sistem.
Pop-Jovičina buna (1834)	Bosanski pašaluk Pobunjeni kršćani Srbi pravoslavci Hrvati rimokatolici	Osmansko Carstvo	Poraz Pobuna ugušena.
Druga mašićka buna (1834)	Bosanski pašaluk Pobunjeni Srbi Mašići	Osmansko Carstvo	Poraz Pobuna ugušena.
Posavska buna (1836)	Bosanski pašaluk Posavina	Osmansko Carstvo	Poraz Pobuna ugušena.
Hercegovački ustanak (1852–1862)	Bosanski pašaluk Pobunjeni Srbi	Osmansko Carstvo	Poraz Pobuna ugušena.
Doljanska buna (1858)	Bosanski pašaluk Pobunjeni Srbi	Osmansko Carstvo	Poraz Pobuna ugušena.
Hercegovački ustanak (1875–1877)	Bosanski vilajet Pobunjeni Srbi	Osmansko Carstvo	Poraz Velika istočna kriza. Srpsko-osmanski ratovi. Crnogorsko-osmanski rat. Pobuna ugušena.
Austrougarsko osvajanje Bosne i Hercegovine (1878)	Osmansko Carstvo Bosanski vilajet	Austro-Ugarska	Poraz Inkorporacija Bosne i Hercegovine u sastav Austro-Ugarske.

Bosna i Hercegovina u Austro-Ugarskoj

Sukob	Strane		Ishod
Hercegovački ustanak (1882)	Bosna i Hercegovina Pobunjeni Bošnjaci	Austro-Ugarska	Poraz Pobuna ugušena. Pogubljeni bošnjački pobunjenici.
Prvi svjetski rat (1914–1918)	Njemačko Carstvo Austro-Ugarska Kondominij BiH Osmansko Carstvo Kraljevina Bugarska	Francuska Ujedinjeno Kraljevstvo Ruska Imperija Sjedinjene Američke Države Kraljevina Italija Japansko carstvo Kina Kanada Australija Novi Zeland Britanska Indija Južnoafrička Unija Kraljevina Srbija Kraljevina Crna Gora Kraljevina Rumunija Belgija Kraljevina Grčka Portugal Brazil	Poraz Kraj Njemačkog, Ruskog i Osmanskog Carstva te Austro-Ugarske. Osnivanje novih država u Evropi i na Bliskom istoku. Prijenos njemačkih kolonija i regija bivšeg Osmanskog Carstva drugim silama. Osnivanje Lige naroda. Inkorporacija Bosne i Hercegovine u sastav Države Slovenaca, Hrvata i Srba (kasnije preimenovana u Kraljevinu SHS / Jugoslaviju).

Bosna i Hercegovina u Jugoslaviji

Sukob	Sukobljene strane		Ishod
Husinska buna (1920)	Rudari rudnika Kreka	Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca	Poraz Pobuna ugušena.
Drugi svjetski rat (1941–1945)	Sjedinjene Američke Države Sovjetski Savez Ujedinjeno Kraljevstvo Kina Francuska Bugarska Poljska Kanada Australija Novi Zeland Britanska Indija Južnoafrička Unija Kraljevina Jugoslavija Bosanskohercegovački partizani Kraljevina Grčka Danska Norveška Nizozemska Belgija Luksemburg Čehoslovačka Brazil Meksiko	Nacistička Njemačka Japansko carstvo Kraljevina Italija Kraljevina Mađarska Kraljevina Rumunija Kraljevina Bugarska Nezavisna Država Hrvatska Slovačka Finska Tajland Mandžukuo Mengjiang	Pobjeda Raspad Trećeg rajha. Kraj Japanskog i Italijanskog carstva. Nastanak Ujedinjenih nacija. Pojava Sjedinjenih Američkih Država i Sovjetskog Saveza kao supersila. Početak Hladnog rata. Bosna i Hercegovina ušla u sastav FNR Jugoslavije kao NR Bosna i Hercegovina.
Cazinska buna (1950)	NR Bosna i Hercegovina Stanovništvo Cazinske krajine	FNR Jugoslavija	Poraz Pobuna ugušena.

Republika Bosna i Hercegovina

Sukob	Sukobljene strane		Ishod
Jugoslavenska kampanja u Bosni i Hercegovini (1992)	Republika Bosna i Hercegovina Herceg-Bosna Hrvatska	SR Jugoslavija Republika Srpska	Poraz Proglašena Republika Srpska kao posebna srpska država odvojena od Bosne i Hercegovine. U sastav ušle ranije proglašene Srpske autonomne oblasti (SAO). Teritorijalna odbrana BiH (TORBiH) i Hrvatska vojska (HV) protjerani iz Foče, Višegrada, Prijedora, Ilidže, Zvornika, Kupresa, Doboja, Brčkog, Bijeljine, Bosanskog Šamca i dr. Osnovana Vojska Republike Srpske (VRS). Jugoslavenska narodna armija (JNA) i Hrvatska vojska napuštaju Bosnu i Hercegovinu nakon dogovora sa UNPROFOR-om. Veliki dio vojnika i opreme JNA prešlo je u novoformiranu VRS.
Rat u Bosni i Hercegovini (1992–1995)	Republika Bosna i Hercegovina Herceg-Bosna Hrvatska	Republika Srpska Republika Srpska Krajina Autonomna pokrajina Zapadna Bosna SR Jugoslavija	Bez vojnog pobjednika Unutrašnja podjela BiH u skladu s Dejtonskim sporazumom. Više od 101.000 poginulih, većinom Bošnjaci. Prvi genocid nakon Drugog svjetskog rata. Raspoređivanje NATO snaga za nadgledanje mirovnog sporazuma. Uspostava Ureda visokog predstavnika za nadgledanje civilne implementacije mirovnog sporazuma.
Bošnjačko-hrvatski sukob (1992–1994)	Republika Bosna i Hercegovina	Herceg-Bosna Hrvatska	Bez vojnog pobjednika Vašingtonski sporazum Nastanak Federacije Bosne i Hercegovine.
Unutarbošnjački sukob u Bosanskoj krajini (1993–1995)	Republika Bosna i Hercegovina	Autonomna pokrajina Zapadna Bosna	Pobjeda Ukinuta Autonomna pokrajina Zapadna Bosna.
Rat u Hrvatskoj (1994–1995)	Hrvatska Republika Bosna i Hercegovina	Republika Srpska Krajina Republika Srpska	Pobjeda Jugoslavenska narodna armija formalno se povukla iz Hrvatske u januaru 1992, prema Sarajevskom sporazumu. Hrvatska vojska vratila kontrolu nad većim dijelom teritorije pod kontrolom Republike Srpske Krajine. Hrvatska vojska napredovala u Bosnu i Hercegovinu da pomogne ARBiH i HVO-u, što je dovelo do konačnog završetka rata u decembru 1995.

Bosna i Hercegovina

Sukob	Sukobljene strane		Ishod
Rat u Afganistanu (2001–2021)	Afganistan ISAF Sjedinjene Američke Države Ujedinjeno Kraljevstvo Kanada Australija Novi Zeland Njemačka Italija Francuska Češka Nizozemska Turska Rumunija Gruzija Južna Koreja Poljska Danska Švedska Norveška Singapur Bosna i Hercegovina	Talibani Al-Kaida	Povlačenje Zbacivanje Islamskog Emirata Afganistana kojim upravljaju talibani u decembru 2001. Talibani nastavljaju borbu u obliku pobune. Uspostavljanje Islamske Republike Afganistan koju podržava koalicija u januaru 2004. Ubistvo Osame bin Ladena u Pakistanu u maju 2011. Postepena "afganizacija" borbenih dejstava tokom povlačenja ISAF-a. Sporazum u Dohi između SAD-a i talibana koji počinje povlačenjem snaga predvođenih SAD-om. Potpuno povlačenje završeno je 30. augusta 2021. Talibanska ofanziva kulminira rušenjem Islamske Republike Afganistan i prestankom borbi 15. augusta 2021.
Rat u Iraku (2003–2008)	Irak Irački Kurdistan MNF–I Sjedinjene Američke Države Ujedinjeno Kraljevstvo Južna Koreja Italija Poljska Australija Novi Zeland Gruzija Ukrajina Nizozemska Španija Rumunija Japan Danska Bugarska Bosna i Hercegovina	Vrhovna komanda za džihad i oslobođenje Naqshbandijeva vojska Islamska Država Iraka Al-Kaida Iraka Slobodna vojska Iraka Ansar al-Islam Islamska Država Iraka Mahdijeva vojska Specijalne grupe Badr brigade Kata'ib Hezbollah	Pobjeda Invazija i okupacija Iraka. Zbacivanje Ba'ath partije s vlasti. Pogubljenje Saddama Husseina. Pojava značajne pobune, uspon Al-Kaide u Iraku. Građanski rat između 2006. i 2008. Naknadno smanjenje nasilja i iscrpljivanje Al-Kaide u Iraku 2008. Uspostavljanje parlamentarne demokratije i formiranje nove vlade koju predvode šiiti. Povlačenje američke vojske iz Iraka 2011.

Također pogledajte

• Spisak ratova s učešćem Jugoslavije