Tomáš Masaryk

TGM - 1918

Tomáš Garrigue Masaryk (Hodonín, 7. mart 1850 – Prag, 14. septembar 1937) bio je češki političar, filozof i sociolog.

Profesor filozofije na praškom Karlovom univerzitetu. Godine 1889. s Kramarom je osnovao liberalnu političku grupu Realisti, koja se povezala s Mladočeškom strankom. Osnivač je i ideolog liberalne Češke narodne stranke koja se borila za autonomiju Češke u sklopu Austro-Ugarske. Godine 1914. odlazi u emigraciju, gdje razvija intenzivniju političku djelatnost za stvaranje samostalne čehoslovačke države. Pred kraj rata na čelu je privremene čehoslovačke vlade. U Washingtonu je 16. oktobra 1918. izdao Deklaraciju o nezavisnosti Čehoslovačke. Bio je predsjednik Čehoslovačke, izabran 14. novembra 1918. a biran je još tri puta na tu funkciju. Dao je ostavku 1935. Kao "otac domovine" smirivao je zategnute odnose čeških i slovačkih stranaka.

Djela

• Socijalno pitanje – filozofske i sociološke osnove marksizma
• Samoubistvo kao socijalna masovna pojava moderne civilizacije
• Osnove konkretne logike
• Ideali humaniteta

Literatura

• Preclík, Vratislav. Masaryk a legie (Masaryk and legions), váz. kniha, 219 pages, first issue vydalo nakladatelství Paris Karviná, Žižkova 2379 (734 01 Karvina, Czech Republic) ve spolupráci s Masarykovým demokratickým hnutím (Masaryk Democratic Movement, Prague), 2019, ISBN 978-80-87173-47-3, site 8-34, 36-39, 41-42, 106-107, 111-112, 124–125, 128, 129, 132, 140–148, 184–215.