Vijećnica i Hotel Kajzer
45°08′28″N 17°15′00″E / 45.14111°N 17.25000°E
Vijećnica i Hotel Kajzer nalaze se u Gradiški. Proglašeni su za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[1].
Historija[uredi | uredi izvor]
Nakon austrougarske okupacije Gradiška postaje kotarsko mjesto u banjalučkom okrugu i 1882. godine preimenovana je u Gradiška. Gradska vijećnica i hotel Kajzer izgrađeni su u gradskom jezgru Tekija, na obali SavaSave, u neposrednoj blizini tvrđave Berbir. Gradnja je počela krajem 1880, a zavržena 1900. godine. Nije poznato ime projektanta.
Nakon Drugog svjetskog rata objekti su povezani dogradnjom aneksa, za potrebe općine. Tom prilikom hotel je i renoviran. Vijećnica je sve do 2007 služila za potrebe gradske uprave. Projektom iz 2008, koji je finansirala općina, oba objekta postaju prostori Zavičajnog muzeja, multimedijalnog centra i Narodne biblioteke. Do 2017. Vijećnica još uvijek nije renovirana.
Opis[uredi | uredi izvor]
Vijećnica građena je u istom maniru kao i slijedeći objekti: Sarajevska vijećnica (po projektu Aleksandar VitekAleksandra Viteka i Ćirila Ivekovića), željeznička stanica u Brodu (po projektu Hansa Niemeczeka), gradska vijećnica u Brčkom (po projektu Aleksandra Viteka i Ćirila Ivekovića). Dimenzije Vijećnice su 34,50 x 19,50 metara, sa prizemljem i jednim spratom. U unutrašnjosti oslikana je svečana sala ili sala za vjenčanje, sa detaljima raznih boja. Na spoju zidnih površina i tavanice su lučni vijenci. Fasada se ističe naglašenim horizontalno bojenim trakama, sa naglašenim vijencom koji ističe spratnost objekta, kao i ravnomjernim nizom prozora.
Građena je u takozvanom pseudomaurskom stilu, pod jevrejskim uticajem, što objašnjava prisustvo Davidove zvijezde, ali i drugih jevrejskih ornamenata, koji se nalaze na Gradskoj vijećnici.
Dekorativni elementi uređenja u vidu potkovičastih lukova na prozorima, lukovičaste kupole, horizontalno bojene linije na fasadi, reljefni ornamenti,, upotreba motiva u obliku zvijezda predstavljaju elemente istoricizma, odnosno pseudomaurskog manira. Ovaj metod arhitektonskog izraza pojavljuje se nekoliko godina po dolasku austrougarske vlasti i predstavlja pojavu dekorativnih elemeneta preuzetih iz islamske kulture sjeverne Afrike i Španije. Ovim se željelo iskazati uvažavanje lokalne tradicije i stvaranje nove, kao produkt susreta dviju kultura.
Zavičajni muzej[uredi | uredi izvor]
U nekadašnjem hotelu Kajzer je Zavičajni muzej u kojem se nalazi arheološka zbirka predmeta sa lokaliteta u okolini Gradiške i zbirka fotografija i predmeta iz Drugog svjetskog rata. Muzej nema stalnu postavku a svi predmeti su u neadekvatnim uslovima. Zbirka trenutno ima oko 4500 muzejskih predmeta, od kojih je 605 invertanisano. Muzej se uglavnom bavi izložbenom aktivnošću likovnog karaktera sa pratećim katalozima.[2].
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "Vijećnica i Hotel Kajzer" (PDF). Komisija za nacionalne spomenike. Pristupljeno 13. 9. 2017.[mrtav link]
- ^ "Милица Радојчић, Јанко Врачар- КРОЗ МУЗЕЈЕ И ГАЛЕРИЈЕ РЕПУБЛИКЕ СРПСКЕ" (PDF). Muzej Republike Srpske Banja Luka. Pristupljeno 13. 9. 2017.
