Dan Republike Turske
Dan Republike (turski: Cumhuriyet Bayramı) jest državni praznik u Turskoj u spomen na proglašenje Republike Turske, 29. oktobra 1923. godine. Godišnja proslava počinje u 13:00 28. oktobra i traje 35 sati.[1]
Pozadina[uredi | uredi izvor]
Praznik obilježava događaje od 29. oktobra 1923. godine, kada je Mustafa Kemal Atatürk izjavio da je Turska od sada republika. Turska je de facto bila republika od 23. aprila 1920. godine, kada je uspostavljena Velika narodna skupština Turske, ali je zvanična potvrda ove činjenice stigla tri i po godine kasnije. Dana 29. oktobra 1923. godine proglašen je status nacije kao republike i njen službeni naziv je Türkiye Cumhuriyeti („Republika Turska“). Nakon toga je održano glasanje u Velikoj narodnoj skupštini, a Atatürk je izabran za prvog predsjednika Republike Turske.[2]
Običaji[uredi | uredi izvor]
Dan Republike je državni praznik obilježen patriotskim manifestacijama. Slično drugim jesenjim događajima, proslave Dana Republike često se održavaju na otvorenom. Prema Zakonu br. 2429 iz 1981. godine, Dan Republike je državni praznik, pa su tog dana sve javne ustanove zatvorene.[3] Slavi ga i Sjeverni Kipar.[4]
Ukrasi (npr . trake, baloni i odjeća) su uglavnom obojeni crvenom i bijelom bojom, bojama turske zastave. Svake godine Anıtkabir posjeti više od sto hiljada ljudi.[5] Parade se često održavaju ujutro, dok se koncerti i vatrometi održavaju uveče po mraku na mjestima kao što su parkovi, sajmovi ili gradski trgovi.[6] Vatromet povodom Dana Republike često je praćen patriotskim pjesmama kao što je marš povodom 10. godišnjice.[7] Istanbul ima najveći vatromet u zemlji. Uglavnom ima izložbe preko Bosfora.[8] Drugi važniji izložbe su u Ankari u Ulusu ; te u Izmiru preko Izmirskog zaljeva i trga Gündoğdu.[9][10]
Desetogodišnji govor[uredi | uredi izvor]
Desetogodišnji govor bio je govor koji je održao predsjednik Republike Turske Mustafa Kemal Atatürk na proslavi desete godišnjice osnivanja republike.[11] Ovo je bio govor koji ne samo da daje prikaz Turskog rata za nezavisnost, drugim riječima, govori o tome ko je, zašto i kako je vođena nacionalna borba,[12] već sadrži i važne informacije o tome šta treba učiniti i šta će se biti učinjeno u fazi ove borbe nakon uspostavljanja Republike.[13][14]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Mustafa Kemalov govor iz 1933. na 10. godišnjici Republike Turske, s lijeva na desno: načelnik Generalštaba Mareşal Fevzi (Çakmak), predsjednik Mustafa Kemal Atatürk, predsjednik Velika narodna skupština Kâzım Köprülü (Özalp), premijer İsmet (İnönü) -
Muškarci marširaju u tradicionalnim sejmen nošnjama (2008.) -
Vojna parada tokom proslave Dana Republike u Ankari (2012) -
Fudbalerke Fatih Vatan Spora u dresu Dana Republike (2018) -
Muškarci marširaju na Dan Republike -
Proslave u Ortaköjiju, Istanbul
.jpg)
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Marat Terterov, Turkey: A Business And Investment Review, GMB Publishing Ltd, 2006, p. 94.
- ^ Ergül, Coşkun (4. 8. 2014). "1923'ten günümüze Cumhurbaşkanı seçimleri" (jezik: turski). Anadolu Agency. Pristupljeno 17. 10. 2019.
- ^ "Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun" (PDF) (jezik: turski). mevzuat.gov.tr. Pristupljeno 16. 10. 2019.
- ^ "29 Ekim Cumhuriyet Bayramı KKTC'de de kutlanıyor..." Kıbrıs Postası (jezik: turski). 29. 10. 2018. Pristupljeno 16. 10. 2019.
- ^ "Yüz binler Ata'ya koştu". Milliyet (jezik: turski). 30. 10. 2018. Pristupljeno 16. 10. 2019.
- ^ "Türkiye uyumadı! Cumhuriyet Bayramı gece de kutlandı". Hürriyet (jezik: turski). 29. 10. 2018. Pristupljeno 16. 10. 2019.
- ^ "Cumhuriyet Bayramı kutlamaları dünden itibaren başladı". Sözcü (jezik: turski). 28. 10. 2016. Pristupljeno 16. 10. 2019.
- ^ "Cumhuriyet Bayramı kutlamalarının bu yılki adresi yine İstanbul Boğazı". Cumhuriyet (jezik: turski). 27. 10. 2014. Pristupljeno 16. 10. 2019.
- ^ "Büyükşehir'den Cumhuriyet Bayramı kutlaması". Hürriyet (jezik: turski). 28. 10. 2016. Pristupljeno 16. 10. 2019.
- ^ "İzmir'de 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı coşkuyla kutlandı". Hürriyet (jezik: turski). 29. 10. 2018. Pristupljeno 16. 10. 2019.
- ^ "Republic's Tenth Anniversary Speech". www.columbia.edu. Pristupljeno 13. 2. 2023.
- ^ Uluğ, NUTKU. ATATÜRK'ÜN ONUNCU YIL SÖYLEVİNİN FELSEFİ ÖNEMİ. Muğla Üniversitesi.
- ^ "10. Yıl Nutku". www.ktb.gov.tr. Pristupljeno 13. 2. 2023.
- ^ "Onuncu Yıl Nutku". Atatürk Ansiklopedisi (jezik: turski). 3. 3. 2021. Pristupljeno 13. 2. 2023.
Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]
 |
Commons ima datoteke na temu: Dan Republike Turske |
- Trideset pjesama koje ističu ljepotu i vrline Dana Republike. Arhivirano 3. 2. 2019. na Wayback Machine u muallimce (nastavni jezik) Arhivirano 3. 2. 2019. na Wayback Machine . (in Turkish)