Septembar
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | |||||
Septembar je deveti mjesec godine po julijanskom i gregorijanskom kalendaru, treći od četiri mjeseca koji traje 30 dana, a četvrti od pet mjeseci koji traje manje od 31 dana. Septembar na sjevernoj hemisferi i mart na južnoj hemisferi su sezonski ekvivalentni. Na sjevernoj hemisferi početak meteorološke jeseni je 1. septembra. Na južnoj hemisferi početak meteorološkog proljeća je 1. septembra.[1]
Septembar označava početak crkvene godine u Pravoslavnoj crkvi. Početak je školske godine u mnogim zemljama sjeverne hemisfere, u kojoj se djeca vraćaju u školu nakon ljetnog raspusta, ponekad i prvog dana u mjesecu.
Septembar (od latinskog septem, "sedam") je prvobitno bio sedmi od deset mjeseci u najstarijem poznatom rimskom kalendaru,[2] kalendaru Romula c. 750. p. n. e, sa martom (latinski Martius) prvim mjesecom u godini do možda čak 451. p. n. e.[3] Nakon kalendarske reforme koja je početkom godine dodala januar i februar, septembar je postao deveti mjesec, ali je zadržao ime. Imao je 29 dana do Julijanske reforme, koja je dodala dan.
Starorimski praznici za septembar uključuju Ludi Romani, koji se prvobitno slavio od 12. septembra do 14. septembra, a kasnije je produžen od 5. septembra do 19. septembra. U 1. vijeku p. n. e, dodat je dodatni dan u čast Julija Cezara 4. septembra. Epulum Jovis je održavan 13. septembra. Ludi Triumphales održavan je od 18. do 22. septembra. Septimonijum se slavio u septembru, a po kasnijim kalendarima 11. decembra. Ovi datumi ne odgovaraju modernom gregorijanskom kalendaru.
Septembar je u kalendaru Karla Velikog nazvan "mjesec žetve". Septembar dijelom odgovara Fructidoru, a dijelom Vendémiaireu Prve francuske republike. Septembar se u Švicarskoj naziva Herbstmonat, mjesec žetve. Anglosaksonci su mjesec zvali Gerstmonath, mjesec ječma, koji se tada obično žanje.[4] Slavenski oblik u bosanskom jeziku je rujan po rjuju, rikanju jelena koji se u to doba pare.
Britansko carstvo je 1752. usvojilo gregorijanski kalendar. U Britanskom carstvu te godine nakon 2. septembra je odmah uslijedio 14. septembar.
Ravnodnevica se dešava u ovom mjesecu, a oko nje se organizuju određena obilježavanja. To je jesenji ekvinocij na sjevernoj hemisferi, a proljetni ekvinocij na južnoj hemisferi. Datumi mogu varirati od 21. septembra do 24. septembra (u UTC).
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Office, Met. "Met Office: Changing seasons". webarchive.nationalarchives.gov.uk. Arhivirano s originala, 25. 2. 2009.
- ^ "September | month | Britannica". www.britannica.com (jezik: engleski). 9. 1. 2024. Pristupljeno 27. 1. 2024.
- ^ H.H. Scullard, Festivals and Ceremonies of the Roman Republic (Cornell University Press, 1981), p. 84; Gary Forsythe, Time in Roman Religion: One Thousand Years of Religious History (Routledge, 2012), str. 14.
- ^
Jedna ili više prethodnih rečenica sadrži tekst publikacije koja je sada u javnom vlasništvu: Chisholm, Hugh, ured. (1911). "September". Encyclopædia Britannica. 24 (11. izd.). Cambridge University Press. str. 653.
