Baldovin, kralj Belgijanaca
| Baldovin | |
|---|---|
.jpg) Kralj Baldvin, 1960. | |
| Kralj Belgijanaca | |
| Vladavina | 17. juli 1951. - 31. juli 1993. |
| Prethodnik | Leopold III |
| Nasljednik | Albert II |
| Supružnik | Fabiola de Mora y Aragón |
| Dinastija | Saskokoburg i Gota |
| Otac | Leopold III, kralj Belgijanaca |
| Majka | Astrid od Švedske |
| Rođenje | 7. septembar 1930 Laeken, Belgija |
| Smrt | 31. juli 1993 Motril, Španija |
Baldovin (francuski: Baudouin; holandski: Boudewijn; 7. septembar 1930 - 31. juli 1993) vladao je kao peti belgijski monarh od očeve abdikacije 1951. godine do svoje smrti 1993. godine.
Djetinjstvo i mladost
[uredi | uredi izvor]Kralj Baldovin bio je najstariji sin kralja Leopolda III i njegove prve supruge, Astrid od Švedske. Rođen je u u zamku Stuyvenberg u Laekenu kod Brisela i kršten kao Baudouin Albert Charles Léopold Axel Marie Gustave (holandski: Boudewijn Albert Karel Leopold Axel Marie Gustaaf). Njegova majka, kraljica Astrid, poginula je u automobilskoj nesreći 1935. s 29 godina. Njegov otac je 1941. godine oženio Britanku Mary Lilian Baels, što ga je učinilo veoma nepopularnim.
Godine 1940, po izbijanju Durgog svjetskog rata, Baldovin je sa sestrom Josephine-Charlotte i bratom Albertom otišao u Francusku, a zatim u Španiju. Vratili su se u Belgiju iste godine, a 1944. su s ocem i maćehom deportovani u Njemačku i kasnije u Austriju. Stražari su ih pokušali otrovati tabletama cijanida za koje su tvrdili da su mješavina vitamina; Leopold nije dozvolio djeci da uzmu tablete. Baldovina, zajedno s njegovom braćom i sestrom, su tokom zatvoreništva obrazovali njegov otac, koji ga je učio prirodnim naukama, i maćeha, koja ga je učila o umjetnosti i književnosti. Baldovina i njegovu porodicu oslobodila je vojska Sjedinjenih Američkih Država 7. maja 1945. godine, ali se nisu vratili u Belgiju do 22. jula 1950. godine zbog političkih nepogodnosti. Tri godine kasnije Baldovinova sestra se udala za budućeg luksemburškog monarha, Jeana od Burbon-Parme.
Vladavina
[uredi | uredi izvor]Baldovinov otac nije bio popularan vladar. Dio svoje nepopularnosti zaslužio je oženivši svoju ljubavnicu i predavši se nacističkoj Njemačkoj tokom Drugog svjetskog rata. Dana 1. augusta 1950. godine kralj Leopold III zatražio je od belgijske vlade i parlamenta odobrenje da svoje kraljevske prerogative i dužnosti preda sinu. Kralj Leopold III potpisao je svoju abdikaciju 16. jula 1951. godine, koji je dan kasnije, položivši zakletvu da će poštovati Ustav, postao peti kralj Belgijanaca.
Još kao prijestolonasljednik Baldovin je bio veoma poželjan neženja. Između ostalih, bivša španska kraljica, Viktorija Eugenija Batenberška, željela je aranžirati brak između Baldovina i svoje 24-godišnje unuke, infante Pilar (sestre trenutnog španskog kralja Juana Carlosa). Međutim, Baldvinu se svidjela infantina dvorjanka, 32-godišnja Fabiola de Mora y Aragón.[1] Kralj Baldovin i kraljica Fabiola su se vjenčali 15. decembra 1960. godine. Kraljevski par nije imao djece; svih pet kraljičinih trudnoća završilo je pobačajem, što je kraljica Fabiola otkrila tek 2008. godine.[2]
Zbog ovih ličnih gubitaka i vlastite religioznosti, kralj Baldovin je ranih devedestih odbio potpisati zakon kojim se legalizuje abortus i time postao prvi belgijski kralj koji je odbio odobriti zakon. Međutim, belgijska vlada bila je odlučna u donošenju toga zakona, te je Baldovin zatražio da ga na jedan dan proglase nepodobnim za donošenje vladarskih odluka, kako ne bi morao potpisati sporni zakon (u slučaju da kralj nije sposoban donositi odluke, vlada preuzima ulogu šefa države dok se ne odredi regent).[3] Pošto su svi članovi vlade potpisali zakon, sljedećeg dana (5. aprila 1990. godine) vlada je Baldovina opet proglasila sposobnim za vladavinu.
Tokom vladavine kralja Baldovina belgijska kolonija Kongo izborila je nezavisnost. Baldovinov dolazak na prijestolje donio je Belgiji stabilnost, ali ne i harmoniju između Flamanaca i Valonaca. Baldovin je bio veoma religiozan rimokatolik. Novine su po njegovom dolasku na prijestolje izvještavale o kraljevim navodnim željama da abdicira i zaredi se, od čega je on odustao nakon što mu je rečeno da belgijska monarhija neće preživjeti dvije abdikacije za redom.
Smrt
[uredi | uredi izvor]Kralj Baldovin je umro od posljedica srčanog udara nakon 42 godine vladavine. Njegova smrt je došla neočekivano, a kralja je oplakivao veliki broj Belgijanaca. Poštovanje kralju Baldvinu izrazila je i britanska monarhinja, Elizabeta II, svojim ličnim prisustvom na kraljevoj sahrani (po tradiciji britanski monarh prisustvuje sahrani samo bliskih članova porodice i premijera koji umru za vrijeme mandata). Kralj Baldovin je sahranjen u Crkvi Naše Gospe u Laekenu. Naslijedio ga je mlađi brat, Albert II.
Preci
[uredi | uredi izvor]| Preci Baldvina, kralja Belgije |
|---|
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "The Wedding of a King". Arhivirano s originala, 8. 10. 2010. Pristupljeno 14. 10. 2008.
- ^ Queen Fabiola's miscarriage trauma
- ^ "World Notes BELGIUM". Arhivirano s originala, 26. 11. 2010. Pristupljeno 14. 10. 2008.
| Prethodnik: Leopold III |
Kralj Belgijanaca 1951-1993 |
Nasljednik: Albert II |
