Spisak njemačkih kancelara

S Wikipedije, slobodne enciklopedije

Njemački kancelar je politički lider Njemačke i šef savezne vlade. Nosilac funkcije je odgovoran za odabir svih ostalih članova vlade i predsjedavanje sjednicama kabineta.[1]

Pozicija kancelara stvorena je u Sjevernonjemačkoj konfederaciji 1867. godine, kada je Otto von Bismarck postao prvi kancelar. Sa ujedinjenjem Njemačke i uspostavljanjem Njemačkog Carstva 1871. godine, konfederacija je evoluirala u njemačku nacionalnu državu, a njen vođa je postao poznat kao kancelar Njemačke. Prvobitno je kancelar bio odgovoran samo caru. To se promijenilo ustavnom reformom 1918. godine, kada je parlament dobio pravo da smijeni kancelara. Prema Vajmarskom ustavu iz 1919. godine, kancelare je imenovao direktno izabrani predsjednik, ali su bili odgovorni Parlamentu.[2]

Ustav je poništen tokom nacističke diktature od 1933. do 1945. godine. Za vrijeme savezničke okupacije nije postojala nezavisna njemačka vlada niti kancelar; a ured nije rekonstituisan u Istočnoj Njemačkoj, tako da je šef vlade Istočne Njemačke bio predsjedavajući Vijeća ministara. Osnovni zakon iz 1949. učinio je kancelara najvažnijom političkom pozicijom u Zapadnoj Njemačkoj, dok je umanjio ulogu predsjednika.[3]

Njemački rajh (1871–1945)[uredi | uredi izvor]

Njemački rajh bio je zvanični naziv njemačke nacionalne države od 1871. do 1945. godine.[4]

Spisak[uredi | uredi izvor]

# Premijer Vrijeme na vlasti Stranka
1. Otto von Bismarck 21. mart 1871 – 20. mart 1890. Nezavisan
2. Leo von Caprivi 20. mart 1890 – 26. oktobar 1894. Nezavisan
3. Chlodwig zu Hohenlohe-Schillingsfürst 29. oktobar 1894 – 17. oktobar 1900. Nezavisan
4. Bernhard von Bülow 17. oktobar 1900 – 14. juli 1909. Nezavisan
5. Theobald von Bethmann Hollweg 14. juli 1909 – 13. juli 1917. Nezavisan
6. Georg Michaelis 14. juli 1917 – 1. novembar 1917. Nezavisan
7. Georg von Hertling 1. novembar 1917 – 30. septembar 1918. Stranka Centra
8. Max von Baden 3 oktobar 1918 – 9. novembar 1918. Nezavisan
9. Friedrich Ebert 9. novembar 1918 – 13. februar 1919. Socijaldemokratska partija
10. Philipp Scheidemann 13. februar 1919 – 20. juni 1919. Socijaldemokratska partija
11. Gustav Bauer 21. juni 1919 – 26. mart 1920. Socijaldemokratska partija
12. Hermann Müller 27. mart 1920 – 21. juni 1920. Socijaldemokratska partija
13. Constantin Fehrenbach 25. juni 1920 – 10. maj 1921. Stranka Centra
14. Joseph Wirth 10. maj 1921 – 22. novembar 1922. Stranka Centra
15. Wilhelm Cuno 22. novembar 1922 – 12. august 1923. Nezavisan
16. Gustav Stresemann 13. august 1923 – 30. novembar 1923. Njemačka narodna stranka
17. Wilhelm Marx 30. novembar 1923 – 15. januar 1925. Stranka Centra
18. Hans Luther 15. januar 1925 – 12. maj 1926. Nezavisan
19. Wilhelm Marx 17. maj 1926 – 28. juni 1928. Stranka Centra
20. Hermann Müller 28. juni 1928 – 27. mart 1930. Socijaldemokratska partija
21. Heinrich Brüning 30. mart 1930 – 30. maj 1932. Stranka Centra
22. Franz von Papen 1. juni 1932 – 3. decembar 1932. Nezavisan
23. Kurt von Schleicher 3. decembar 1932 – 30. januar 1933. Nezavisan
24. Adolf Hitler 30. januar 1933 – 30. april 1945. Nacistička stranka
25. Joseph Goebbels 30. april 1945 – 1. maj 1945. Nacistička stranka
26. Lutz Graf Schwerin von Krosigk 2. maj 1945 – 23. maj 1945. Nacistička stranka

Savezna Republika Njemačka (1949–danas)[uredi | uredi izvor]

Godine 1949. uspostavljene su dvije odvojene njemačke države: Savezna Republika Njemačka (poznata kao Zapadna Njemačka) i Njemačka demokratska republika (poznata kao Istočna Njemačka). Donji spisak daje kancelare Zapadne Njemačke; vladu Istočne Njemačke predvodio je predsjedavajući Vijeća ministara.[5] Istočna Njemačka je raspuštena jer se spojila sa Zapadnom Njemačkom 1990. godine; Njemačka se ponovo ujedinila. Zadržala je naziv Savezna Republika Njemačka.

Spisak[uredi | uredi izvor]

# Premijer Vrijeme na vlasti Stranka
1. Konrad Adenauer 15. septembar 1949. – 16. oktobar 1963. Kršćansko-demokratska unija
2. Ludwig Erhard 16. oktobar 1963. – 1. decembar 1966. Kršćansko-demokratska unija
3. Kurt Georg Kiesinger 1. decembar 1966. – 22. oktobar 1969. Kršćansko-demokratska unija
4. Willy Brandt 22. oktobar 1969. – 7. maj 1974. Socijaldemokratska partija
5. Helmut Schmidt 16. maj 1974. – 1. oktobar 1982. Socijaldemokratska partija
6. Helmut Kohl 1. oktobar 1982. – 27. oktobar 1998. Kršćansko-demokratska unija
7. Gerhard Schröder 27. oktobar 1998. – 22. novembar 2005. Socijaldemokratska partija
8. Angela Merkel 22. novembar 2005. – 8. decembar 2021. Kršćansko-demokratska unija
9. Olaf Scholz 8. decembar 2021. – trenutni Socijaldemokratska partija

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ "Tasks of the Federal Chancellor". bundeskanzlerin.de (jezik: engleski). The Press and Information Office of the Federal Government. Arhivirano s originala, 23. 7. 2016. Pristupljeno 13. 3. 2018.
  2. ^ "The Seeds of Evil: The Rise of Hitler — The Constitution of the Weimar Republic". schoolshistory.org.uk (jezik: engleski). 2004. Arhivirano s originala, 20. 11. 2011. Pristupljeno 13. 3. 2018.
  3. ^ "Neuland Grundgesetz | Abkehr von Weimarer Verfassung – Reaktion auf Nazi-Deutschland" (jezik: njemački). Bundeszentrale für politische Bildung. 1. 9. 2008. Pristupljeno 13. 3. 2018.
  4. ^ "Njemačka" u Encyclopædia Britannica.
  5. ^ "Entstehung der DDR: Verfassung und Führungsrolle der SED" [Formation of the GDR: Constitution and the SED's Leadership Role]. www.hdg.de/lemo (jezik: njemački). LeMO/Haus der Geschichte. Pristupljeno 14. 3. 2018.

Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Spisak_njemačkih_kancelara&oldid=3543436"