Izvorni kôd stranice Patuljasta planeta

'''Patuljasta planeta''' je vrsta nebeskih tijela. Definicija patuljaste planete usvojena je [[24. august]]a [[2006]]. na [[Opća konferencija IAU 2006.|26. Općoj konferenciji IAU]] u [[Prag]]u.

Prema tada usvojenoj rezoluciji, da bi [[nebesko tijelo]] bilo patuljasta planeta, mora zadovoljavati slijedeće uslove:
* Da bude u orbiti oko [[Sunce|Sunca]]
* Da ima dovoljnu masu da ga vlastita gravitacija dovede u približno [[sfera|sferni]] oblik (tijelo je u [[hidrostatska ravnoteža|hidrostatskoj ravnoteži]]) 
* Da nije očistio svoju putanju od drugih tijela
* Da nije [[prirodni satelit|satelit]]

Ova klasa objekata je uvedena uz dosta diskusija i polemika. Između ostalog, kriteriji za patuljastu planetu su dosta neprecizni i klizni. Nijedno tijelo ne može potpuno da očisti svoju putanju (čak i na Jupiterovoj putanji postoji klasa asteroida Trojanci koji se nalaze u jednoj od Lagranževih tačaka). A pored toga ne postoji nikakva objektivna granica da se odredi kada je neko tijelo sferoidalno, a kada nije. Ipak, postojala je potreba da se uvede ovakva klasa, makar i s određenom dozom nepreciznosti u definisanju, da bi se mogla razlikovati od tradicionalnih planeta.

=== Trenutne patuljaste planete ===
Od 2008., IAU je klasificirao pet nebeskih tijela kao patulajste planete. Od njih su [[Ceres (patuljasta planeta)|Ceres]] i [[Pluton (planeta)]] se kvalifikovali kao patuljaste planete direktnim osmatranjem. Ostala tri tijela [[Erida (patuljasta planeta)|Eris]], [[Haumea]], i [[Makemake]], su određena kao patuljaste planete kroz matematičko modeliranje.

# Ceres – otkriven 1. januara, 1801.; patuljasta planeta od 13. septembra 2006.
# Pluton – otkriven 18. februara 1930. i 76 godina označavan kao planeta, sve do 24. augusta 2006. kada je proglašen patuljastom planetom.
# Eris – otkriven 5. januara, 2005. U vijestima nazivan "desetom planetom". Nazvan patuljastom planetom 13. septembra, 2006.
# Makemake – otkriven 31. marta, 2005. Prihvaćen kao patuljasta planeta 11. jula, 2008.
# Haumea – otkriven 28. decembra, 2004. Prihvaćen kao patuljasta planeta 17. septembra, 2008.

{{-}}
{| {{prettytable|width=100%}}
|- style="text-align:center"
! colspan=2 width="150" | Redni broj i ime
! colspan=2 | [[Orbitalni radijus]]
! [[Prečnik]] 
! [[Masa]]
! [[Asteroidni pojas]]
! &nbsp;Otkriće&nbsp;
|- style="text-align:center"
| 1
| '''[[Ceres (patuljasta planeta)‎|Ceres]]'''
| 413.715.000&nbsp;km
| 2.766 [[Astronomska jedinica|AJ]]
| 975×909&nbsp;km
| 9.×10<sup>20</sup> kg 
| Glavni asteroidni pojas
| [[1801]].
|- style="text-align:center"
| 134340
| '''[[Pluton]]'''
| 5.906.376.272&nbsp;km
| 39,482 [[Astronomska jedinica|AJ]]
| (2306 ± 20) km
| 1.305×10<sup>22</sup> kg
| [[Kuiperov pojas]]
| [[1930]].
|- style="text-align:center"
| 136108
| '''[[Haumea (patuljasta planeta)|Haumea]]'''
| 6.484.000.000&nbsp;km
| 43.335 [[Astronomska jedinica|AJ]]
| 1.500&nbsp;km
| 4.2×10<sup>23</sup> kg
| [[Kuiperov pojas]]
| [[2004]].
|- style="text-align:center"
| 136472
| '''[[Makemake (patuljasta planeta)|Makemake]]'''
| 6.850.200.000&nbsp;km
| 45,791 [[Astronomska jedinica|AJ]]
| 1600-2.000&nbsp;km
| 4×10<sup>21</sup> kg
| [[Kuiperov pojas]]
| [[2005]].
|- style="text-align:center"
| 136199
| '''[[Eris (patuljasta planeta)|Eris]]'''
| 10.123.000.000&nbsp;km
| 67.668 [[Astronomska jedinica|AJ]]
| (2400 ± 100) km
| ~1.6<sup>22</sup> kg<ref>Brown, M.E. et al. 2006. Satellites of the Largest Kuiper Belt Objects. Astrophysical Journal, 639:L43-L46 More accurate work based on Dysnomia's orbit in preparation.</ref>
| [[Rasijani disk]]
| [[2005]].
|}

== Također pogledajte ==
* [[Mezoplanet]]

== Reference ==
<references />

{{Commonscat|Dwarf planets}}
{{vrste tijela u Sunčevom sistemu}}
{{Sunčev sistem}}

[[Kategorija:Patuljaste planete| ]]