Izvorni kôd stranice Ortopedija

{{Infokutija anatomija
|Ime        = Ortopedija
|slika       = Teardrop fracture.jpg|px=1000000000000000
|Caption     = Ovaj prijelom donjih [[vratni pršljenovi|vratnih pršljenova]] jedno je od stanja koje liječe ortopedski hirurzi i [[neurohirurgija|neurohirurzi]].
|  ICD10       = 
| ICD9        = 
|ICD9_mult   = 
| MeshID      = D019637 
| OPS301      = 
 |OtherCodes  = 
}}
{{Infokutija zanimanje
| ime= Ortopedski hirurg 
| image= 
| caption= 
| official_names=
* Physician
* Surgeon
| type= [[Specijalnost]]
| activity_sector= [[Medicina]], [[hirurgija]]
| competencies= 
| formation=
* [[Doktor medicine]] (M.D.)
* [[Doktor osteopatske medicine]] (D.O.)
* [[Diplomirani doktor medicine]], diplomirani hirurg (M.B.B.S.)
| zapošljavanje_polje= [[Bolnica]]s, [[Klinika]]s
}}
'''Ortopedska hirurgija''' ili '''ortopedija''' je grana [[hirurgija|hirurgije]] koja se bavi stanjima koja uključuju [[mišićno-skeletni sistem]].<ref>{{Cite web | title = Orthopedic Surgeons: Seven Things You Need to Know | work = Penn Musculoskeletal and Rheumatology Blog | publisher =  The Trustees of the University of Pennsylvania | location = Philadelphia, PA | date = 4. 12. 2019 |url=https://www.pennmedicine.org/updates/blogs/musculoskeletal-and-rheumatology/2019/december/ortho-surgeons-7-things-to-know |access-date=26. 2. 2022 }}</ref> Ortopedski hirurzi koriste i hirurška i nehirurška sredstva za liječenje mišićno-koštanih [[Fizičke traume|trauma]], [[bolesti kičme]], [[Sportske povrede|sportskih povreda]], [[degenerativne bolesti|degenerativnih bolesti]], [[infekcija]], [[tumor]]a i [[urođena mana|urođenih poremećaja]].
{{TOC limit|3}}

==Etimologija==
[[Nicholas Andry]] je skovao riječ na francuskom kao [[francuski|fr.]] ''|orthopédie'', izvedenu od [[starogrčki]]h riječi ὀρθός – ''ortos'' = uspravno, ravno + παιδίον – ''paidion'' = dijete), te objavio ''Ortopediju'' (prevedeno kao ''Ortopædia: Ili umjetnost ispravljanja i sprječavanja deformacija kod djece''<ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=qJ9sAAAAMAAJ|title=Orthopædia, or, The art of correcting and preventing deformities in children | vauthors = Andry de Bois-Regard N |date=2. 11. 1980|publisher=Classics of Medicine Library|via=Google Books}}</ref>), 1741.

==Obuka== 
[[slika:Psoriaris-Arthritis 01.jpg|thumb| Moguće pozicije [[artritis]]a]]
U Sjedinjenim Državama, ortopedski hirurzi obično su završili četiri godine dodiplomskog obrazovanja i četiri godine medicinske škole i stekli diplomu ili [[Doktor medicine]] (MD) ili [[Doktor osteopatske medicine]] (DO). Nakon toga, ovi svršeni studenti medicinskih fakulteta prolaze [[specijalnost (medicina)|specijalizaciju]] iz ortopedske hirurgije. Petogodišnja specijalizacijka je kategorička obuka iz ortopedske hirurgije.

Izbor za specijalizaciju iz ortopedske hirurgije je veoma konkurentan. Otprilike 700 ljekara završi ortopedsku specijalizaciju godišnje u Sjedinjenim Državama. Oko 10% sadašnjih specijalizanata ortopedske hirurgije su žene; oko 20% su pripadnici manjinskih grupa. U Sjedinjenim Državama nalazi se oko 20.400 ortopedskih hirurga i specijalizanata koji aktivno prakticiraju.<ref>{{cite web|url=http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=A00274|title=Orthopaedics | work = OrthoInfo | publisher = American Academy of Orthopedic Surgeons (AAOS) }}</ref>

Mnogi ortopedski hirurzi odlučuju se za daljnju obuku ili stipendije nakon završetka specijalističke obuke. Stipendijska obuka u ortopedskoj podspecijalnosti obično traje godinu dana (ponekad dvije) i ponekad ima [[istraživanje|istraživačku]] komponentu uključenu u kliničku i operativnu obuku. Primjeri ortopedske subspecijalističke obuke u Sjedinjenim Državama su:
* Ruka i gornji ekstremitet
* Rame i lakat
* Totalna rekonstrukcija zgloba ([[artroplastika]])
* Pedijatrijska ortopedija
* [[Operacija stopala i skočnog zgloba]]
* Operacija [[Kičma|kičme]] 
* Onkolog ortoped
* Hirurška sportska medicina
* Ortopedska trauma
* Operacija [[kuk]]a i [[koljena]]
* [[Oseointegracija]]

Ova specijalizirana područja medicine nisu isključiva za ortopedsku hirurgiju. Naprimjer, [[šaka|hirurgiju šake]] praktikuju neki [[plastične hirurgije|plastični hirurzi]], a hirurgiju kičme praktikuje većina [[neurohirurgija|neurohirurga]]. Osim toga, neke aspekte [[hirurgija stopala i skočnog zgloba|hirurgije stopala i skočnog zgloba]] praktikuju i certificirani doktori [[Podiatrija|podijatrijske medicine]] (DPM). Neki ljekari [[porodična medicina|porodične medicine]] praktikuju [[sportska medicina|sportsku medicinu]], ali njihov opseg prakse je neoperativan.<ref>{{cite web |url=http://www.aobos.org/mm/files/Candidate-Handbook-Master.pdf |title=AOBOS 2012 Candidate Handbook |date=2012 |publisher=American Osteopathic Board of Orthopedic Surgery |access-date=19. 9. 2012}}</ref>

==Epidemiologija==
Između 2001. i 2016. godine, učestalost mišićno-koštanih zahvata drastično je porasla u SAD-u, sa 17,9% na 24,2% svih operacija u operacijskoj sali (OR) izvedenih tokom boravka u bolnici..<ref>{{cite web | vauthors = Weiss AJ, Elixhauser A | title = Trends in Operating Room Procedures in U.S. Hospitals, 2001—2011 | work = HCUP Statistical Brief #171 | publisher = Agency for Healthcare Research and Quality | location = Rockville, MD | date = mart 2014 | url = http://hcup-us.ahrq.gov/reports/statbriefs/sb171-Operating-Room-Procedure-Trends.jsp | access-date = 23. 3. 2022 | archive-date = 28. 3. 2014 | archive-url = https://web.archive.org/web/20140328235555/http://hcup-us.ahrq.gov/reports/statbriefs/sb171-Operating-Room-Procedure-Trends.jsp | url-status = dead }}</ref>

U studiji o hospitalizacijama u Sjedinjenim Državama 2012. godine, zahvati na kičmi i zglobovima bili su uobičajeni među svim starosnim grupama osim [[dojenčad]]i. Spinalna fuzija je bila jedna od pet najčešćih OR procedura koje se izvode u svakoj starosnoj grupi osim kod novorođenčadi mlađe od jedne godine i odraslih od 85 godina i starijih. Laminektomija je bila česta kod odraslih u dobi od 18 do 84 godina. Artroplastika koljena i zamjena kuka bili su u prvih pet ILI procedura za odrasle starije od 45 godina.<ref>{{cite web |vauthors=Fingar KR, Stocks C, Weiss AJ, Steiner CA | title =  Most Frequent Operating Room Procedures Performed in U.S. Hospitals, 2003-2012 | work = HCUP Statistical Brief #186 | publisher = Agency for Healthcare Research and Quality | location = Rockville, MD | date = decembar 2014 | url =https://www.hcup-us.ahrq.gov/reports/statbriefs/sb186-Operating-Room-Procedures-United-States-2012.jsp}}</ref>

== Također pogledajte==
* [[Opis traume i ortopedije]]
* [[Indeks traumatskih i ortopedskih članaka]]
* [[Presađivanje kosti]]
* [[Ortotika]]
* [[Lista ortopedskih implantata]]

== Reference ==
{{Reflist}}

== Vanjski linkovi ==
* {{Commons category|Orthopedics}}
{{Portal|Medicina}}

{{Medicina}}
{{Koštane, hrskavične i zglobne procedure}}
{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:Orthopedic Surgery}}
[[Kategorija:Ortopedija| ]]
[[Kategorija:Hirurške specijalnosti]]