Evropska biblioteka
| Evropska biblioteka | |
|---|---|
| The European Library | |
 Logo | |
 Snimak zaslona web stranice | |
| Skraćenica | TEL |
| Datum osnivanja | 17. mart 2005 |
| Vrsta | Portal za sadržaj evropskih nacionalnih i istraživačkih biblioteka |
| Glavno sjedište | Kraljevska biblioteka, Nizozemska 52°4′50.37″N 4°19′36.35″E / 52.0806583°N 4.3267639°E |
| Područje utjecaja | Evropa |
| Jezik | 35 različitih evropskih jezika |
| Glavni organ | Kraljevska biblioteka Nizozemske |
| Veb-sajt | theeuropeanlibrary.org |
Evropska biblioteka jest internet servis koji omogućava pristup resursima 49 evropskih nacionalnih biblioteka[1] i sve većem broju istraživačkih biblioteka. Pretraživanje je besplatno i isporučuje zapise metapodataka kao i digitalne objekte, uglavnom besplatno. Predmeti dolaze iz institucija koje se nalaze u zemljama članicama Vijeća Evrope i kreću se od kataloških zapisa do knjiga punog teksta, magazina, časopisa i audio zapisa. Preko 200 miliona zapisa se može pretraživati, uključujući 24 miliona stranica punog teksta i više od 7 miliona digitalnih objekata. Trideset pet različitih jezika je predstavljeno među pretraživim objektima.
Sadržaj Evropske biblioteke je zamrznut 31. decembra 2016. godine, bez novih ažuriranja nakon tog datuma.[2]
Historija i koncept[uredi | uredi izvor]
Današnja evropska biblioteka evoluirala je iz brojnih ranijih projekata.
Njezina početna tačka bila je 1997. godine kada je projekt GABRIEL (Gateway and Bridge to Europe's National Libraries) krenuo u uspostavljanje zajedničkog web portala evropskih nacionalnih biblioteka. Na osnovnom nivou, portal je pružao informacije o zbirkama svake biblioteke i pristup njihovim mrežnim katalozima za javni pristup (OPAC).
Evropska biblioteka postoji da otvori univerzum znanja, informacija i kultura svih evropskih nacionalnih biblioteka.
– Misija Evropske biblioteke[3]
GABRIEL je pratio projekt TEL (The European Library), koji je trajao od 2001. do 2004. godine i stvorio okvir za pristup ključnim nacionalnim i depozitnim zbirkama u Evropi. Projekt je delimično finansiran u okviru Petog okvirnog programa Evropske komisije. Nacionalne biblioteke uključene u projekat TEL bile su one iz Finske, Njemačke, Italije (Firenca i Rim), Nizozemske, Portugala, Slovenije, Švicarske i Ujedinjenog Kraljevstva.[4]
To je dovelo do pokretanja portala TheEuropeanLibrary.org 17. marta 2005.
Između 2005. i 2007. godine, projekt TEL-ME-MOR pomogao je da se uključi još 10 nacionalnih biblioteka iz novih zemalja članica Evropske unije kao punopravnih partnera Evropske biblioteke. Do početka 2008. godine, dodatnih devet nacionalnih biblioteka u okviru Evropske unije i Evropskog udruženja za slobodnu trgovinu pristupilo je ovoj službi.
Evropska biblioteka je napravila dalji korak ka svom proširenju sa EDL projektom, tokom kojeg su nacionalne biblioteke nastavile da se pridružuju Evropskoj biblioteci. Projekt se također fokusirao na višejezičnost, preduzeo prve korake ka Evropskom registru metapodataka i kreirao mapu puta za potencijalne napore u digitalizaciji u nacionalnim bibliotekama.
| Godina pridruživanja | Nacionalne biblioteke |
|---|---|
| 2005. | Nizozemska, Švicarska, Ujedinjeno Kraljevstvo, Finska, Francuska, Njemačka, Portugal, Italija (Firenca i Rim) |
| 2006. | Malta, Kipar, Češka, Mađarska, Latvija, Litvanija, Slovenija, Estonija, Poljska, Slovačka, Austrija, Srbija, Hrvatska, Danska |
| 2007. | Belgija, Grčka, Irska, Island, Lihtenštajn, Luksemburg, Norveška, Španija, Švedska, Rusija (Moskva) |
| 2008. | Albanija, Azerbejdžan, Armenija, Bosna i Hercegovina, Bugarska, Sjeverna Makedonija, Gruzija, Moldavija, Crna Gora, Rumunija, Turska, Rusija (Sankt Peterburg), Ukrajina |
| * | San Marino, Vatikan (zbirke se ne mogu pretraživati) |
| 2011. | Vels |
Evropska biblioteka i Europeana[uredi | uredi izvor]
Evropska biblioteka je osigurala veliki dio organizacije i podrške potrebnu za pokretanje Europeane – inicijative Evropske komisije koja milione digitalnih objekata iz biblioteka, muzeja i arhiva čini dostupnim javnosti putem web stranice Europeane.
Kada je Evropski parlament pozvao na osnivanje Europeane, od Konferencije evropskih nacionalnih bibliotekara (CENL), pod pokroviteljstvom Kraljevske biblioteke Nizozemske i CENL-ove službe Evropska biblioteka, zatraženo je da podnesu projekt u okviru programa eContentplus. Rad na prototipu započeo je 2007. godine, a Europeana je lansirana u novembru 2008.
Europeana sada radi nezavisno, ali Evropska biblioteka nastavlja da blisko sarađuje sa Europeanom. Evropska biblioteka je agregator digitalnog sadržaja iz nacionalnih biblioteka za Europeanu i isporučuje digitalni sadržaj iz nacionalnih biblioteka na mjesečnom nivou Europeani.
Od jula 2012. Evropska biblioteka je bila drugi najveći dobavljač sadržaja za Europeanu,[5] sa 3.45 miliona jedinica dodanih u bazu podataka Europeane.
Neki ljudski i tehnički resursi također dijele Europeana i Evropska biblioteka.
Virtuelne izložbe[uredi | uredi izvor]
Pored svog pretraživača, Evropska biblioteka objedinjuje teme iz zbirki evropskih nacionalnih biblioteka[6] i prikazuje ih na virtuelnim izložbama. Ove izložbe objedinjuju geografski različite objekte u jednom online prostoru, nudeći panevropske izvore o ovoj temi.
- Rukopisi i prinčevi u srednjovjekovnoj i renesansnoj Evropi:[7] 34 rukopisa iz kraljevskih zbirki karolinških careva, francuskog kralja Karla V i njegove porodice i aragonskih kraljeva Napulja.
- Putovanje kroz historiju:[7] Vijekovima vrijedna putovanja iz 13 evropskih biblioteka, uključujući fotografije, zvukove, mape i knjige.
- Čitanje Evrope:[7] Gotovo 1.000 knjiga koje su odabrale nacionalne biblioteke, sa kustoskim informacijama i verzijama punog teksta u većini slučajeva.
- Romsko putovanje:[7] Tekstovi, fotografije, slike i snimci tradicionalnih pjesama koji prikazuju nasleđe Roma u Evropi.
- Napoleonovi ratovi:[7] Izbor portreta, vojnih karata, planova grada, pisama, knjiga i drugog materijala iz Napoleonovih ratova.
- Blago evropskih nacionalnih biblioteka:[7] Zbirka predmeta koje su evropske nacionalne biblioteke odabrale kao neke od najistaknutijih predmeta u svojim zbirkama.
- Zgrade Nacionalne biblioteke:[7] Slike nacionalnih biblioteka koje su partneri Evropske biblioteke.
Finansiranje i vlasništvo[uredi | uredi izvor]
Evropsku biblioteku finansiraju njeni vlasnici, Konferencija evropskih nacionalnih bibliotekara (CENL). Portal održava Kancelarija Evropske biblioteke koja se nalazi u prostorijama Kraljevske biblioteke Nizozemske u Den Haagu. Njen programski direktor je Jill Cousins.[8]
Također pogledajte[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Singer, Natasha "Playing Catch-Up in a Digital Library Race." New York Times, 8 January 2011. Accessed 17 January 2011.
- ^ "Europe's national libraries and CENL commit to collaboration and mutual support as they build on the legacy of The European Library: TEL services to be discontinued from 31 December 2016" (PDF). 13. 12. 2016. Arhivirano s originala (PDF), 12. 2. 2019. Pristupljeno 9. 10. 2023.
- ^ The European Library Vision and Mission. TheEuropeanLibrary.org. Accessed 18 January 2011.
- ^ Van Veen, Theo and Oldroyd, Bill. "Search and Retrieval in The European Library." D-Lib Magazine Volume 10 Number 2 (2004). Accessed 18 January 2011.
- ^ List of Europeana contributors Arhivirano 21. 1. 2011. na Wayback Machine . Europeana.eu. Accessed 18 January 2011.
- ^ Bjørner, Susanne. Thinking About Culture and Language. Searcher, 1 June 2009. Accessed 18 January 2011.
- ^ a b c d e f g "The European Library - Connecting knowledge". www.theeuropeanlibrary.org. Pristupljeno 9. 10. 2023.
- ^ About Us TheEuropeanLibrary.org. Accessed 18 January 2011.
