Izvorni kôd stranice Borazin

{{Infokutija hemijski spoj
| Strukturna formula =[[Datoteka:Borazine-dimensions-2D.png|100px]][[Datoteka:Borazine-elpot-3D-vdW.png|100px]]
| Hemijski spoj = Borazin
| Druga imena = borazol, neorganski benzen
| Sumarna formula = B<sub>3</sub>H<sub>6</sub>N<sub>3</sub>
| CAS registarski broj = 6569-51-3
| Kratki opis = bezbojna tekućina
| Molarna masa = 80,5 g/mol<sup>−1</sup>
| Agregatno stanje = tečno
| Gustoća = 0,81 g·cm<sup>−3</sup>
| Tačka topljenja = -58&nbsp;°C
| Tačka ključanja = 161&nbsp;°C (55 °C<ref name="wiberg" /> pri 105 Pa)
| Rastvorljivost = raspada se u [[voda|vodi]]
| NFPA 704= {{NFPA 704 | H = 2 | F = 2 | R = 1}}
}}
'''Borazin''' je [[spisak neorganskih spojeva|neorganski]] [[hemijski spoj|spoj]] sa [[hemijska formula|hemijskom formulom]] {{Chem|B|3|H|6|N|3}}. U ovom cikličnom spoju, tri BH jedinice i tri NH jedinice su naizmjenično povezane. Spoj je izoelektričan i izostrukturan kao benzen. Poput [[benzen]]a, borazin je bezbojna tečnost. Iz tog razloga, kao i drugih sličnosti, borazin se ponekad naziva i ''neorganski benzen''.

== Sinteza ==
O ovom spoju prvi su pisali hemičari [[Alfred Stock]] i Erich Pohland 1926., dobijajući ga reakcijom diborana i [[amonijak]]a.<ref name="german3" /> Borazin se može sintetizirati od [[diboran]]a i amonijaka u omjeru 1:2 pri temperaturi od  250–300&nbsp;°C uz prinos konverzije od 50%.
:3 B<sub>2</sub>H<sub>6</sub> + 6 NH<sub>3</sub> → 2 B<sub>3</sub>H<sub>6</sub>N<sub>3</sub> + 12 H<sub>2</sub>

Alternativni, nešto efikasniji metod počinje sa [[litij borohidrid]]om i [[amonij hlorid]]om:
:3 LiBH<sub>4</sub> + 3 NH<sub>4</sub>Cl → B<sub>3</sub>H<sub>6</sub>N<sub>3</sub> + 3 LiCl + 9 H<sub>2</sub>

U dvostepenom procesu do borazina, [[bor trihlorid]] se najprije pretvara u trihloroborazin:
:3 BCl<sub>3</sub> + 3 NH<sub>4</sub>Cl → Cl<sub>3</sub>B<sub>3</sub>H<sub>3</sub>N<sub>3</sub> + 9 HCl

Veze B-Cl (bor-hlor) se kasnije pretvaraju u B-H (bor-vodik) veze:
:2 Cl<sub>3</sub>B<sub>3</sub>H<sub>3</sub>N<sub>3</sub> + 6 NaBH<sub>4</sub> → 2 B<sub>3</sub>H<sub>6</sub>N<sub>3</sub> + 3 B<sub>2</sub>H<sub>6</sub> + 6 NaCl

== Osobine ==
Borazin je bezbojna tečnost, aromatskog mirisa. U vodi se [[hidroliza|hidrolizira]] na bornu kiselinu, amonijak i [[vodik]]. Borazin, sa standardnom [[entalpija|entalpijom]] stvaranja ΔH<sub>f</sub> od −531&nbsp;kJ/mol, termalno je vrlo stabilan.

=== Struktura i veza ===
Borazin je izostrukturalan sa [[benzen]]om. Šest B-N veza ima dužinu od 1,436&nbsp;[[Ångstrom|Å]]. Veza ugljik-ugljik u benzenu je nešto kraća i iznosi 1,397&nbsp;Å. Dužina veze bor-dušik nalazi se između dužina jednostruke (kovalentne) veze bor-dušik od 0,151&nbsp;nm i dvostruke veze B-N koja je duga 0,131&nbsp;nm. Ova pojava sugerira da je došlo do djelimične delokalizacije dušikovih parova slobodnih elektrona.

[[Elektronegativnost]] [[bor (element)|bora]] (2,04 po Paulingovoj skali) u odnosu na onu kod dušika (3,04) te elektronski nedostatak [[atom]]a bora i slobodni par na dušiku pogoduju alternativnim mezomerskim strukturama borazina.

[[Datoteka:Borazin Mesomers.png|center|600px]]

Bor je [[Lewisova kiselina]], a dušik Lewisova baza.

== Reference ==
{{refspisak|1|refs=
<ref name="german3">{{cite journal |title=Borwasserstoffe, VIII. Zur Kenntnis des B<sub>2</sub>H<sub>6</sub> und des B<sub>5</sub>H<sub>11</sub>|last=Stock|first=Alfred; Pohland, Erich|journal=Berichte|volume=59 |issue=9 |pages= 2210–2215 |date=1. 10. 1926}} {{doi|10.1002/cber.19260590906}}</ref>
<ref name="wiberg">A. F. Holleman, E. Wiberg, N. Wiberg: ''Lehrbuch der Anorganischen Chemie'', 102. izd. de Gruyter, Berlin 2007, {{ISBN|978-3-11-017770-1}}, str. 1116.</ref>
}}

== Vanjski linkovi ==
*[https://web.archive.org/web/20130115145925/http://elm.e-science.ru/B3H6N3/ Borazin] {{Simboli jezika|ru|ruski}}

{{Spojevi bora}}
{{Spojevi dušika}}

[[Kategorija:Neorganski polimeri]]
[[Kategorija:Spojevi dušika]]