Idi na sadržaj

Mohorovičićev diskontinuitet

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Shematski prikaz unutrašnjosti Zemlje. 1. kontinentalna kora - 2. oceanska kora - 3. gornji sloj - 4. donji sloj - 5. vanjska jezgra - 6. unutarnja jezgra - A: Mohorovičićev diskontinuitet - B: Gutenbergov diskontinuitet - C: Lehmannov diskontinuitet
Stijene ordovicijske starosti iz Mohorovičićevog diskontinuiteta danas na površini u nacionalnom parku Gros Morne, Newfoundland, Kanada

Mohorovičićev diskontinuitet ("Moho" sloj) granična je zona između Zemljine kore (površina Zemlje) i litosfere (gornji dio plašta Zemlje), zajedno s kojom sačinjava stjenovitu cjelinu. Ime je dobila po Andriji Mohorovičiću (1857–1936), istaknutom hrvatskom naučniku na području meteorologije i seizmologije.

Moho sloj odvaja i okeansku i kontinentalnu koru od gornjeg dijela plašta. Većinom se nalazi potpuno u litosferi; samo kod oceanskih hrbata određuje granicu litosfere i astenosfere. Mohorovičićev diskontinuitet je 1910. otkrio Andrija Mohorovičić, hrvatski seizmolog, kada je u Pokuplju promatrao iznenadno povećanje u brzini valova potresa (posebno P-valova).

Moho sloj nalazi se prosječno 7 km ispod dna okeana i 30 do 50 km ispod tipične kontinentalne kore.

Tokom kasnih 1950-ih i ranih 1960-ih priložen je zahtjev da se izbuši rupa kroz dno okeana do te granice. Ali taj pothvat, imenovan Project Mohole, nikad nije dosegao dovoljnu potporu i bio je odbijen; otkazao ga je Kongres SAD-a 1967. godine. Sovjetski Savez je, s druge strane, na Kola institutu izbušio rupu duboku 12.260 metara (bušenje je trajalo 15 godina), dosad najdublju rupu, prije no što je taj pokušaj napušten.

Doseći diskontinuitet ostaje važan naučni cilj. Nedavni zahtjev želi da posebna kapsula grijana radiogenskom toplinom istraži Zemljinu unutrašnjost oko Moho sloja i u gornjem plaštu. Japanski projekt Chikyu Hakken ("Otkrivanje Zemlje") isto želi istražiti taj dio Zemlje.

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]